Poziomki! Intrygujący smak, piękny zapach i kolor pełen zdrowia.
Dwa zdania o poziomkach
Poziomki to owoce jagodowe z rodziny Rosaceae. Niektóre źródła sugerują, że te dziko rosnące owoce karmiły już człowieka epoki kamiennej. Oryginalnie pochodzące z Europy i Azji, pojawiły się również w obu Amerykach. W XIX niemieccy naturopaci stosowali herbatkę poziomkową w przypadku letnich przeziębień. Stosowano równie zgniecione poziomki, by złagodzić skutki odmrożeń dłoni.
Rośliny te osiągają 5-20 cm wysokości. Znajdziemy je na łąkach, obrzeżach lasów, nasypach i zboczach, a także polanach. Mają około 3 cm, jajowate liście, o ząbkowanych brzegach. Z każdej łodygi wyrasta ok. 2-5 kwiatów, które kwitną od późnej wiosny/połowy lata, przez ok. 2 miesiące. Po tym czasie, w miejscu kwiatów pojawiają się niewielkie owoce, osiągające ok. 8-10 mm wielkości. Niektóre odmiany poziomek są białe, nie czerwone.
Poziomki były tradycyjnie wykorzystywane w całości, ze względu na swoje właściwości prozdrowotne. Są naładowane ważnymi dla naszego zdrowia składnikami: witaminami A, B i C, potasem, garbnikami, flawonoidami, związkami fenolowymi, proantocyjanidami oraz lotnymi związkami kwasów i przeciwutleniaczy.
Właściwości prozdrowotne poziomek
Dlaczego warto sięgać po poziomki?
- Wzmacniają odporność
Dzięki obecności przeciwutleniającej witaminy C, poziomki wspomagają naszą funkcję odpornościową. Obecność garbników i flawonoidów również chroni przed stresem oksydacyjnym, zwiększając szansę naszego organizmu na obronę przed patogenami.
Witamina C wzmacnia siłę układu odpornościowego, poprzez stymulację produkcji leukocytów, działając jednocześnie jako przeciwutleniacz.
Poziomki były niegdyś stosowane do zapobiegania czerwonce i niedoborom witaminy C, co jednocześnie pomagało przyśpieszyć produkcję kolagenu.
- Dbają o dobrą kondycję mózgu…
I tutaj wielką rolę odgrywają antyoksydanty, które chronią neurony przed uszkodzeniem, powodowanym przez stres oksydacyjny. Dzięki temu, pomagają zapobiegać rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych, np. Alzheimera czy Parkinsona.
- … i serca
Jak wykazują badania, istnieje związek pomiędzy spożywaniem poziomek, a regulacją ciśnienia krwi. Wynika to między innymi z obecności potasu, który rozszerza naczynia krwionośne, zmniejszając ryzyko miażdżycy, zawału serca oraz udaru mózgu.
Zawartość antocyjanów sprawia, że obniżeniu ulega również poziom „złego” cholesterolu LDL oraz zbyt wysoki poziom glukozy we krwi.
- Wspomagają walkę z cukrzycą
Z uwagi na swój skład, poziomki zalecane są zarówno dla diabetyków, jak i osób z insulinoopornością oraz zagrożonych cukrzycą. Poziomki, jak większość owoców jagodowych, mają niski indeks glikemiczny. Stanowią więc świetną przekąskę dla tych, którzy muszą unikać produktów wpływających zbytnio na poziom glukozy we krwi.
- Łagodzą zapalenie błony śluzowej żołądka
Poziomki wpływają stymulująco na działanie antyoksydantów i enzymów, w naszym organizmie. Pacjentom cierpiącym na zapalenie żołądka, zaleca się spożywanie takich owoców, jak poziomki, jabłka i gruszki.
Osobom tym zaleca się stosowani pokarmów o niskiej kwasowości, unikanie tłustych potraw i alkoholu, a także zarządzanie stresem.
- Pomagają zachować dobrą kondycję oczu…
Naładowane przeciwutleniaczami poziomki, są pełnym prozdrowotnych właściwości pokarmem dla naszych oczu. Pomagają zapobiegać takim chorobom jak zaćma, jaskra czy zwyrodnienie plamki żółtej oka.
- … i skóry
W soku z poziomek znajduje się dużo przeciwutleniaczy, dlatego stosowany regularnie na skórę, pomaga zniwelować powstałe już zmarszczki oraz zapobiegać tworzeniu się nowych.
Zawarte w nich naturalne substancje rozjaśniające (kwas salicylowy i kwas elagowy), pomagają pozbyć się przebarwień, a także przyśpieszyć gojenie ran i ukąszeń.
Dzięki zawartości alfa-hydroksykwasu, skutecznie usuwają martwy naskórek i oczyszczają skórę. Pomagają więc poradzić sobie z trądzikiem.
Oleje z nasion poziomki zmiękczają skórę i koją podrażnienia, chroniąc ją przed wysuszeniem.
- Mają korzystny wpływ na wątrobę
Badania wykazują, że sok z poziomek ma dobroczynny wpływ na wątrobę. Stymuluje czynność tego organu, a także wspomaga odnowę komórek wątrobowych. Dzięki temu pomaga naprawiać uszkodzenia spowodowane marskością oraz zapaleniem wątroby.
Sok najlepiej pić na czczo, jeśli to możliwe, 3 razy dziennie.
- Wspierają prawidłowe trawieniu
Okazuje się również, że liście poziomki mogą pomóc złagodzić przebieg problemów żołądkowo-jelitowych, np.: biegunki, nudności i wysokiego poziomu kwasowości.
Preparaty z liści poziomek pobudzają również apetyt, poprawiają metabolizm i absorpcję składników odżywczych.
- Łagodzą ból gardła
Napar z poziomek (gotowanych przez 4-5 minut), pomaga pozbyć się zapalenia oraz bólu gardła. Ponieważ zmniejsza też zatory, może okazać się skutecznym remedium na objawy przeziębienia i grypy.
- Pomagają utrzymać odpowiednie nawodnienie
Poziomki składają się w dużej mierze z wody, dzięki czemu pomagają w nawodnieniu organizmu. To niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania, odporności i energii.
- Mają działanie moczopędne
Liście poziomki są naturalnymi diuretykami, dzięki czemu wspomagają funkcjonowanie nerek oraz oczyszczanie organizmu z toksyn, soli i nadmiaru płynów.
- Pomagają chronić przed nowotworem
Obecność antyoksydantów hamuje szkodliwe działanie wolnych rodników i innych fitochemikaliów, dzięki czemu poziomki stanowią jeden z produktów wspierających prewencję nowotworową. Podobne działanie mają zarówno owoce, jak i napar.
Poza tym, poziomki są tradycyjnie wykorzystywane:
- z uwagi na właściwości ściągające,
- w leczeniu czerwonki,
- w celu łagodzenia gorączki,
- by usunąć przebarwienia na zębach,
- łagodząco zapalenie dziąseł i ból zębów,
- dla ukojenia oparzeń słonecznych,
- by nawilżyć włosy i nadać im połysk,
- oczyszczająco na krew i przeciwdziałająco anemii,
- zwalczająco dolegliwości oddechowe, jak astma,
- przeciwdziałająco gruźlicy,
- hamująco na krwawienie z jelit,
- redukująco na nocne poty,
- łagodząco dolegliwości związane z menopauzą,
- niwelująco na zaparcia,
- wspomagająco w leczeniu chorób stawów,
- jako środek zapobiegający kamieniom nerkowym,
- w leczeniu przedwczesnego wytrysku.
Jak wybierać poziomki
Najlepiej wybierać poziomki o jasnej barwie, ponieważ te egzemplarze są zwykle najsłodsze. Oczywiście najlepsze owoce są w sezonie, choć i te mrożone mogą przynieść wiele korzyści naszemu zdrowiu.
Warto również pamiętać, że organiczne poziomki są zwykle pozbawione pestycydów, choć mogą być mniej smaczne, niż te tradycyjne.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Ponieważ poziomki wpływają na rozrzedzenie krwi, nie należy zjadać ich w czasie przyjmowania leków o tym samym działaniu. Praktyka taka może grozić bowiem nadmiernym krwawieniem i krwotokiem.
Poziomki mogą nasilać objawy hemofilii.
Kobiety w ciąży powinny unikać spożywania preparatów z liści poziomek, ponieważ wpływają one na macicę.
Źródła:
https://www.healthbenefitstimes.com/wild-strawberry/
https://drhealthbenefits.com/food-bevarages/fruits/health-benefits-of-wild-strawberry
