Rzepa ma wiele zastosowań w kuchni i wachlarz prozdrowotnych właściwości. Jest więc zdrowa, chrupiąca i smaczna. Czego chcieć więcej?
Kilka słów na temat rzepy
Rzepę uprawiano prawdopodobnie już w XV wieku p.n.e. w Indiach.
Jej właściwości doceniać mieli starożytni Grecy i Rzymianie, a Pliniusz Starszy (rzymski pisarz i historyk) uważać, za jedno z najważniejszych warzyw (wraz z kukurydzą i fasolą).
To warzywo korzeniowe, ma zwykle biały lub nieco fioletowy kolor i biały miąższ. Do jedzenia nadają się również liście rzepy. W Turcji przygotowuje się z niej warzywny napój Şalgam, powstający ze sfermentowanej rzepy i czarnej marchwi.
Samą bulwę zjadać możemy zarówno na surowo, jak i gotowaną, pieczoną, smażoną czy grillowaną. Jej smak jest dosyć łagodny, ale bywa gorzki.
Rzepa ma mało kalorii i dużo błonnika, bywa stosowana jako zamiennik ziemniaków.
W medycynie chińskiej rzepa stosowana jest w celu wspierania trawienia. Ma wspomagać krzepnięcie krwi, usuwanie flegmy z organizmu oraz regulowanie wypróżnień.
Co potrafi rzepa?
Dlaczego warto, by rzepa znalazła się w naszym menu?
- Wspiera zdrowie serca
Badanie opublikowane na łamach American Journal of Clinical Nutrition, w którym udział wzięło niemal 135 000 osób wykazało, że spożywanie dużej ilości warzyw krzyżowych (jak rzepa), wiąże się z niższym ryzykiem śmierci z powodu chorób serca.
Jedno z badań wykazało również, że zwiększenie spożycia błonnika, może pomóc obniżyć poziom cholesterolu całkowitego oraz „złego” cholesterolu LDL
- Wzmacnia odporność
Szacuje się, że 1 szklanka gotowanej rzepy zawiera 30% dziennej dawki witaminy C. Jak wykazało szwajcarskie badanie, odpowiednia ilość witaminy C w diecie, może pomóc skrócić czas trwania takich infekcji, jak np. przeziębienie, zapalenie płuc czy biegunka.
- Wspiera trawienie
Błonnik zwiększa objętość mas kałowych, pomagając im przejść przez układ wydalniczy. Przegląd 5 badań opublikowany na łamach World Journal of Gastroenterology wykazał, że błonnik pokarmowy może skutecznie poprawić regularność wypróżnień, u osób cierpiących na zaparcia.
Szacuje się, że 1 szklanka rzepy to około 3,1 g błonnika.
- Pomaga pozbyć się zbędnych kilogramów
Dzięki wysokiej zawartości błonnika i niewielkim ładunku kalorycznym, rzepa jest dobrym składnikiem diety dla osób, które starają się zrzucić nadprogramowe kilogramy. Błonnik nie tylko wspomaga regularne wypróżnianie, ale zwiększa też uczucie sytości, dzięki czemu dłużej nie odczuwamy głodu.
Trwające 20 miesięcy badanie z 2009 roku, w którym udział wzięło 252 kobiet ujawniło, że każdy 1 g spożytego błonnika, wiąże się z utratą 250 g masy ciała i znaczną utratą tkanki tłuszczowej. Inne badanie z 2015 roku wykazało, że każda (dzienna) zjedzona porcja warzyw krzyżowych, wiązała się z utratą 308 g masy ciała w ciągu 4 lat.
- Wspomaga walkę z nowotworem
Rzepa – jak kapusta, brokuły, kalafior i jarmuż – zaliczana jest do grupy tych warzyw, które wykazują właściwości przeciwnowotworowe. Zawierają między innymi glukozynolany i indolo-3-karbinol.
Jak pokazują badania, spożywanie dużej ilości warzyw krzyżowych może mieć wyraźny wpływ na prewencję przeciwnowotworową.
Jeden z przeglądów 31 badań wykazał, że osoby które zwiększają ich spożycie, są nawet 23% mniej zagrożone zachorowaniem na raka płuc. Inne badania sugerują, że warzywa te mogą wspomóc ochronę przed nowotworem jelita grubego, piersi oraz żołądka.
Co jeszcze znajdziemy w rzepie?
Jakie właściwości odżywcze posiada rzepa?
Jednak szklanka gotowanej, pokrojonej w kostkę rzepy (ok. 156 g), zawiera:
- 34,3 kalorii,
- 7,9 g węglowodanów,
- 3,1 g błonnika,
- 1,1 g białka,
- 0,1 g tłuszczu,
- 18,1 mg witaminy C,
- 276 mg potasu (8% zalecanego dziennego spożycia),
- 0,1 mg manganu (6% zds),
- 0,1 mg witaminy B6 (5% zds),
- 51,5 mg wapnia (5% zds),
- 14 µg kwasu foliowego (4% zds),
- 14 mg magnezu (4% zds),
- 40,6 mg fosforu (4% zds),
- 0,3 mg żelaza (2% zds),
- 0,5 mg witaminy B2 (2% zds),
- 0,2 mg kwasu pantotenowego (2% zds).
Poza tym niewielką ilość cynku oraz witaminy B1.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Choć zdarza się to rzadko, niektóre osoby mogą być uczulone na rzepy. W przypadku wystąpienia takich objawów, jak: pokrzywka, swędzenie czy obrzęk po zjedzeniu rzepy, należy wyeliminować ją z diety i skonsultować się z lekarzem.
Uważa się również, że warzywa krzyżowe mogą zakłócać produkcję hormonów tarczycy. Choć zaburzenia wymagałyby zjedzenia bardzo dużej ilości tych warzyw, osoby cierpiące na niedoczynność tarczycy powinny zachować szczególną ostrożność. Nie należy spożywać więcej, niż 1-2 porcję dziennie. Ryzyko zmniejszy też spożywanie gotowanej rzepy.
U niektórych osób, nagłe zwiększenie ilości błonnika w diecie, może powodować wzdęcia. Warto więc zwiększać jego spożycie stopniowo, nie zapominając o piciu dużej ilości wody.
Źródła:
