Grzyby reishi (w języku chińskim znane jako Ling Zhi) znane są od dawna ze swoich prozdrowotnych właściwości. Dlaczego warto mieć je w swojej kuchni (i apteczce)?
Czym są grzyby reishi?
Grzyby reishi rosną w niektórych częściach Azji, w tym: Chin, Japonii i Korei. Pierwsze zapiski dotyczące ich zastosowania pochodząc sprzed ponad 2000 lat. W starożytnych tekstach określane były jako „grzyby nieśmiertelności”.
Same grzyby są dosyć gorzkie w smaku, występują jednak często pod postacią nalewek, proszków czy kapsułek. Systemy medycyny niekonwencjonalnej uznają grzyby reishi za adaptogeny, czyli produkty która mają pomóc organizmowi radzić sobie z negatywnymi skutkami stresu. Praktycy Tradycyjnej Chińskiej Medycyny wykorzystują przede wszystkim suszone grzyby reishi, z których przygotowują napary i wywary.
Badania wykazują, że grzyby te mogą wspomagać ochronę przed chorobami autoimmunologicznymi, alergiami, infekcjami itd.
Jak działają grzyby reishi?
Wiele badań przeprowadzonych przez europejskich, azjatyckich i amerykańskich naukowców wykazało, że grzyby reishi działają regulująco na różne funkcje naszego organizmu i jego układy, w tym: hormonalny, odpornościowy, sercowo-naczyniowy, pokarmowy oraz ośrodkowy układ nerwowy. Co ważne, ich stosowanie (w większości przypadków) nie daje żadnych efektów ubocznych.
Jakie składniki odpowiadają za wyjątkowe działanie tych grzybów? Znajdziemy w nich między innymi beta-glukany, sterole roślinne (prekursory hormonów w organizmie), polisacharydy (hamujące rozwój komórek rakowych) czy triterpeny (wyłączające reakcje alergiczne organizmu). Substancje te znajdziemy w wielu roślinach o gorzkim smaku – smak ten ma funkcję ochronną przed drapieżnikami.
Niedawne odkrycia sugerują, że reishi mogą łagodzić stan zapalny i aktywować do działania komórki NK, neutralizujące zagrożenie wynikające ze zmutowanych komórek.
Dlaczego warto więc sięgać po grzyby reishi?
- Dbają o zdrowie serca
Triterpeny obniżają ciśnienie krwi, pomagają regulować cholesterol oraz krzepnięcie krwi. Ma to wynikać ze zmniejszania stanu zapalnego w naczyniach krwionośnych i tętnicach oraz regulowania gospodarki hormonalnej. Poza tym stosowanie grzybów reishi poprawia krążenie i łagodzi stan zapalny, chroniąc w ten sposób układ sercowo-naczyniowy.
- Wspierają pracę wątroby
Reishi pomagają poprawić pracę wątroby i zapobiegać jej chorobom. Badanie z 2013 roku opublikowane na łamach International Journal of Medicinal Mushrooms wykazało, że grzyby te działają hepatoprotekcyjne wobec ostrego uszkodzenia wątroby. Wynika to z właściwości przeciwutleniających i zwalczających szkodliwe odpowiedzi odpornościowe spowalaniające pracę wątroby. Dzięki usprawnieniu pracy wątroby organizm skuteczniej się odżywia i oczyszcza z toksyn.
- Pomagają stabilizować poziom glukozy we krwi…
Jak pokazują niektóre badania, grzyby reishi mogą wykazywać działanie przeciwcukrzycowe, pomagając regulować poziom glukozy we krwi.
Jedno z tajwańskich badań na myszach wykazało, że grzyby reishi mogą obniżać poziom glukozy i insuliny. Wykazano też, że możliwa jest modyfikacja poziomu niektórych enzymów które biorą udział w regulowaniu poziomu cukru. Wpłynięto również na sposób, w jaki organizm myszy wykorzystywał insulinę do transportu glukozy, z krwiobiegu do tkanek.
- … i gospodarkę hormonalną
Badania na modelach zwierzęcych wykazują, że ekstrakt z grzybów reishi może pomóc normalizować poziom niektórych hormonów receptorowych. Inne badania sugerują, że ekstrakt może mieć korzystny wpływ na układ hormonalny. Ten z kolei ma ogromne znaczenie dla naszego metabolizmu, snu, nastroju, wzrostu i sprawności seksualnej.
- Chronią przed infekcjami i wirusami
Związki aktywne zawarte w grzybach reishi wykazują działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i przeciwwirusowe.
Na przykład triterpeny chronią więc przed infekcjami wirusowymi i grzybicznymi, a także łagodzą objawy alergii.
Od lat grzyby reishi stosowane były w przypadku infekcji dróg moczowych, wspomagająco przy walce z zapaleniem wątroby, a także HIV/AIDS.
- Pomagają walczyć z alergiami i astmą
I tutaj główną rolę odgrywają triterpeny. Ten typ kwasu ganoderynowego łagodzi objawy alergii oraz wyrzutów histaminy związanych z astmą. Wpływają na układ immunologiczny, wzmacniają narządy trawienne, chronią wyściółkę jelit, łagodzą stany zapalne, hamują wyrzuty histaminy i poprawiają sposób, w jaki organizm wykorzystuje tlen.
- Mogą wspomagać prewencję i walkę z nowotworem
Grzyby reishi zawierają wiele składników wspomagających walkę z zagrożeniem nowotworowym, w tym przeciwutleniacze, beta-glukany i aminokwasy.
Według naukowców, jednymi z najważniejszych i dających najwięcej korzyści składników reishi, są polisacharydy. To składniki odżywcze znajdujące się głównie w produktach węglowodanowych, rozpuszczalne w wodzie, o udowodnionych właściwościach przeciwnowotworowych. Składniki te działają immunomodulująco, chronią DNA i blokują mutacje komórkowe, nie naruszając przy tym zdrowych komórek. Polisacharydy działają jak antyoksydanty, neuroochornnie, radioochronnie, przeciwcukrzycowo, a nawet pomagają zapobiegać rozwojowi osteoporozy i redukować zmęczenie.
Badania sugerują, że również triterpeny mogą mieć działanie przeciwnowotworowe. Miałyby hamować tworzenie się i rozrost guzów oraz przerzutów, ograniczając przywieranie komórek rakowych do komórek śródbłonka.
Beta-glukany z kolei blokują wzrost i rozprzestrzenianie się komórek rakowych, a także wzmacniając układ odpornościowy.
Badania dają obiecujące wyniki w obszarze związku pomiędzy spożywaniem grzybów reishi, a zapobieganiu nowotworom. W badaniach in vitro wykorzystano je już do zwalczania raka: piersi, jajników, prostaty, wątroby oraz płuc. Badania z udziałem pacjentów onkologicznych sugerują, że grzyby reishi mają działanie antyproliferacyjne oraz chemoprewencyjne. Mają również pomagać złagodzić efekty uboczne chemioterapii, np. spadek odporności czy nudności. Wykazano również, że mogą potencjalnie zwiększać skuteczność radioterapii.
Badania wykazują, że grzyby reishi mogą być również pomocne w przypadku:
- problemów skórnych,
- zaburzeń snu,
- bezsenności,
- chronicznego zmęczenia,
- zaburzeń nastroju,
- nawracających infekcji (w tym układu moczowego i dróg oddechowych).
Suplementy i dawkowanie
Dawkowanie suplementów będzie różne, w zależności od marki produktu i stężenia składników, a także stanu danej osoby.
Świeże grzyby przyjmowane się zwykle w dawkach 25-100 g dziennie. W przypadku suplementów, w których dawki są bardziej skoncentrowane, rekomenduje się stosowanie 2-9 g.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Stosowanie suplementów należy skonsultować z lekarzem, szczególnie w przypadku chorób przewlekłych i stosowania leków.
U niektórych osób po spożyciu grzybów reishi mogą pojawić się łagodne problemy trawienne oraz wysypka. Ustępują one jednak zazwyczaj szybko i nie stanowią zagrożenia. Wyjątkiem mogą być osoby z nieprawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym.
Badania wykazują, że bezpieczne stosowanie reishi nie powinno trwać dłużej niż 12 miesięcy.
Należy zawsze wybierać wysokiej jakości suplementy, by uniknąć zanieczyszczeń i niepożądanych efektów wynikających ze stosowania tych środków.
Kobiety w ciąży i karmiące piersią nie powinny sięgać po grzyby resihi, chyba że lekarze prowadzący stwierdzą inaczej. Istnieje wciąż zbyt mało badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania reishi, przez tę grupę.
Po grzyby reishi nie powinny sięgać osoby:
- stosujące leki na nadciśnienie,
- leki rozrzedzające krew,
- środki immunisupresyjne,
- leki chemioterapeutyczne,
- osoby po zabiegach chirurgicznych i operacjach,
- osoby cierpiące na skazę krwotoczną.
W przypadku pojawienia się takich objawów, jak: suchość w ustach, suchość lub swędzenie w gardle, swędzenie okolicy nosa, silna niestrawność, zgaga, rozstrój żołądka, krwotok z nosa, krwawy stolec, wysypka skórna, należy bezzwłocznie zaprzestać stosowania grzybów reishi i skonsultować się z lekarzem by wykluczyć alergię lub uszkodzenie wątroby.
Źródła:
https://draxe.com/nutrition/reishi-mushroom/
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-905/reishi-mushroom
http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2012_035-047.pdf
Opracowała Ewa Wysocka