Herbata wciąż nie opuszcza czołówki najchętniej wybieranych napojów na świecie. Poza walorami smakowymi, oferuje również właściwości prozdrowotne, które wynikają między innymi z obecności tanin.
Czym są taniny?
Taniny (garbniki) to związki chemiczne, które należą do grupy polifenoli. Cząsteczki tanin są zwykle większe niż pozostałych polifenoli i wyjątkowo sprawnie łączą się z innymi cząsteczkami, np. białkami czy minerałami. Garbniki występują zarówno w jadalnych, jak i niejadalnych roślinach, np. liściach, przyprawach, korze, owocach czy roślinach strączkowych. Odpowiadają nie tylko za kolor i smak roślin, ale stanowią też dla nich naturalną ochronę przed szkodnikami.
Taniny nadają cierpki i gorzki smak produktom, które je zawierają. Najbogatszymi źródłami tych związków w diecie, są: kawa, czekolada, wino i właśnie herbata. W zależności od typu herbaty zawartość tanin będzie inna, wpływ na stężenie garbników ma również czas i sposób parzenia. Według niektórych źródeł najniższy poziom tych związków ma zielona herbata, najwyższy zaś czarna. Pośrodku skali znajduje się biała i herbata oolong.
Jakie korzyści dla zdrowia przynoszą konkretne taniny?
Badania pokazują, że niektóre taniny mają właściwości przeciwutleniajace i przeciwdrobnoustrojowe. Które garbniki zwracają uwagę naukowców?
- Galusan epigallokatechiny
EGCG to jedna z najważniejszych tanin występujących w zielonej herbacie. Należy do grupy katechin i w dużej mierze jest odpowiedzialna za prozdrowotną moc naparu.
Badania probówkowe oraz na zwierzętach sugerują, że EGCG może łagodzić stan zapalny oraz chronić przed uszkodzeniem komórek i niektórymi chorobami przewlekłymi (np. nowotworami czy chorobami serca).
Koniecznych jest jednak więcej badań, by zrozumieć jaki wpływ ma EGCG na nasze zdrowie.
- Teaflawiny i tearubiginy
Garbniki te znajdują się przede wszystkim w czarnej herbacie.
Na razie istnieje niewiele badań nad ich wpływem na nasze zdrowie. Jednak przeprowadzone do tej pory sugerują, że działają jako silne przeciwutleniacze, chroniąc przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.
Ponieważ do tej pory przeprowadzono niewiele testów (i były to przede wszystkim badania probówkowe oraz na zwierzętach), koniecznych jest więcej badań, z udziałem ludzi.
- Elagotaniny
Badania we wczesnej fazie wykazują, że związki te mobilizują wzrost i aktywność korzystnych bakterii jelitowych. Elagotaniny są również przedmiotem badań, z uwagi na potencjalne korzyści kanceroprotekcyjne. Wykazują one bowiem działanie silne działanie antyoksydacyjne oraz przeciwzapalne. Badania probówkowe wykazały też, że garbniki te mogą hamować wzrost oraz rozprzestrzenianie się komórek rakowych.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Choć zazwyczaj taniny nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, istnieją sytuacje które mogą być potencjalnie niebezpieczne.
Garbniki łatwo wiążą się z innymi związkami. W przewodzie pokarmowym mogą łączyć się z żelazem i utrudniać jego wchłanianie. Może to stanowić zagrożenie dla tych osób, które cierpią na niedobory żelaza.
Z uwagi na wysoką zawartość tanin, wypijana na czczo herbata może powodować nudności. Dotyczy to szczególnie tych, których układ pokarmowy jest wrażliwy, cierpiących na zespół jelita drażliwego czy wrzody żołądka. By zmniejszyć zagrożenie mdłościami, należy pić herbatę w towarzystwie źródła białka. Białka oraz węglowodany łączą się z niektórymi garbnikami, co zmniejsza podrażnienie przewodu pokarmowego.
Źródło:
