Choć szczypiorek kojarzy nam się głównie z wiosną i latem, z jego dobrodziejstw korzystać możemy przez cały rok.
Co to jest szczypiorek?
Szczypiorek, a właściwie czosnek szczypiorek (Allium schoenoprasum), uprawiany jest od średniowiecza. Rośnie w kępkach, ma długie liście i fioletowe cebulkowe kwiaty. Bywa mylony z dymką (zieloną cebulką) i szalotką. Dymka charakteryzuje się mocniejszym, nieco pieprznym smakiem.
Jakie ma właściwości prozdrowotne?
Co potrafi szczypiorek?
- Zmniejszyć stan zapalny
Jak sugerują badania, przewlekły stan zapalny może być przyczyną lub jedną z przyczyn chorób autoimmunologicznych, zaburzeń neurodegeneracyjnych, cukrzycy czy nowotworów. W szczypiorku znajduje się wiele przeciwutleniaczy i innych związków, które skutecznie radzą sobie ze stanem zapalnym.
Jedno z rumuńskich badań in vitro wykazało, że szczypiorek pomaga zmniejszyć stres oksydacyjny i wykazuje silne właściwości przeciwzapalne.
- Zawiera dużo choliny
Cholina bierze udział w syntezie neuroprzekaźników, budowie komórek, metabolizmie itd. Uważa się również, że wpływa bezpośrednio na stan wątroby, funkcjonowanie mózgu oraz rozwój płodu. Powinna więc być stałym składnikiem naszej diety.
Szczypiorek – podobnie jak jajka, komosa ryżowa, kalafior, kiełki pszenicy czy kurczak – to dobre źródła tego związku.
- Wzmacnia kości
Szczypiorek zawiera też witaminę K, która jest niezwykle ważna dla dobrej kondycji naszych kości. Jak pokazują niektóre badania, witamina K może poprawić gęstość mineralną kości i zmniejszyć ryzyko złamań.
Szczypiorek będzie czuł się dobrze w towarzystwie innych produktów z witaminą K, np.: warzyw zielonolistnych, brukselki, brokułów, dymki, ogórków czy kapusty.
- Pomaga zapobiegać chorobom…
Jak czytamy w przeglądzie opublikowanym na łamach Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, rośliny rodzaju Allium zawierają bardzo dużo: związków siarki organicznej, kwercetynę, flawonoidy, saponiny oraz inne związki, które wykazują działanie: przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, protekcyjne wobec chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, otyłości, poza tym neuroprotekcyjne i immunologiczne właściwości.
Obecność rozpuszczanej w wodzie witaminy C, zwiększa potencjał przeciwutleniający szczypiorku. Jak pokazują badania, chroni ona układ odpornościowy, pomaga walczyć z infekcją i wieloma chorobami.
- … i walczyć z nowotworem
Niektóre badania wykazały, że spożywanie warzyw rodzaju Allium, mogło wiązać się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju niektórych typów nowotworów.
Jedno z badań przeprowadzone w Chinach ujawniło, że spożywanie większej ilości tych warzyw, zmniejsza zagrożenie rakiem żołądka.
Uważa się, że jest to rezultat obecności między innymi związków siarki organicznej. Jeden z przeglądów opublikowanych w Environmental Health Perspectives ujawnił, że mogą wpływać na sposób, w jaki działają niektóre enzymy zaangażowane w detoksykację. Dzięki temu spowolniony zostaje wzrost i rozprzestrzenianie się komórek nowotworowych.
Wartości odżywcze
Jakie składniki odżywcze kryją się w szczypiorku?
Szacuje się, że 1 łyżka surowego szczypiorku zawiera:
- 1 kalorię,
- 0,1 g węglowodanów,
- 0,1 g białka,
- 0,1 g błonnika,
- 1,7 mg witaminy C,
- 6,4 µg witaminy K (8% zalecanego dziennego spożycia),
- 131 IU witaminy A (3% zds),
- 3,2 µg kwasu foliowego (1% zds),
- 0,1 g manganu (1% zds).
Efekty uboczne i środki ostrożności
By uniknąć zatrucia pokarmowego, wynikającego ze zjedzenia nieświeżego lub zepsutego szczypioru, należy wybierać kępki o jednolitym, głębkozielonym kolorze. Unikajmy tych więdnących, miękkich i matowych.
Szczypiorek przed spożyciem należy umyć, pod chłodną, bieżącą wodą.
U niektórych szczypiorek może wywołać reakcje alergiczne, takie jak: swędzenie, wysypka czy obrzęk.
Szczypiorku powinny unikać osoby, które uczulone są na inne rośliny z tej rodziny (np. czosnek lub cebula).
W przypadku niepożądanych objawów, pojawiających się po zjedzeniu szczypiorku, należy skonsultować się z lekarzem.
Źródło:
