Zespół cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka jest niezwykle nieprzyjemnym stanem, objawiający się dotkliwym bólem i mrowieniem oraz drętwieniem dłoni. Na czym polega i jak sobie z nim poradzić?

Czym jest i skąd się bierze zespół cieśni nadgarstka

Zespół cieśni nadgarstka należy do neuropatii uciskowych. Szacuje się, że dotyka 4% populacji (najczęściej kobiet w średnim wieku).

Objawy pojawiają się wskutek ucisku na nerw pośrodkowy, przebiegający przez kanał nadgarstka. Cieśnina nadgarstka jest bardzo wąska i podatna na takie zmiany, jak obrzęki i stan zapalny. Ucisk powodowany nimi skutkuje bólem i zmniejszeniem typowego zakresu ruchu. Zagrożenie zespołem cieśni nadgarstka wzrasta, jeśli codziennie (lub niemal codziennie) powtarzamy te same ruchy nadgarstka i palców.

Do czynników ryzyka zespołu cieśni nadgarstka należą:

• powtarzające się ruchy dłoni i przedramion, które powodują napięcie tkanek i ścięgien (dotyczy to szczególnie palców oraz nadgarstka),
• genetyka – bardziej zagrożone są osoby w których w rodzinie wystąpiły przypadki: cieśni nadgarstka, uszkodzenia nerwów, zapalenia stawów lub podobnych schorzeń,
• płeć – bardziej zagrożone są kobiety w średnim wieku,
• regularne wykonywanie ruchów wykraczających poza typowy zakres, np. silne wyginanie nadgarstków do przodu, w tył i w kółko),
• zmiany hormonalne (w tym te w czasie ciąży oraz menopauzy) które mogą nasilać obrzęk,
• istniejące schorzenia mające wpływ na nerwy i stawy, w tym: cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, zaburzenia pracy tarczycy,
• otyłość lub duża nadwaga.

Do objawów zespołu cieśni nadgarstka należą zaś:

• ból i pulsowanie w dłoni lub ramieniu (szczególnie kciuka, palca wskazującego, środkowego oraz serdecznego),
• drętwienie,
• mrowienie,
• trudności w poruszaniu dłonią lub ramieniem,
• „prądy” przeszywające dłoń i palce,
• ból lub mrowienie przemieszczające się w kierunku barku,
• osłabienie mięśni dłoni i drżenie, osłabiony chwyt, kłopoty z wykonywaniem ruchów wymagających siły i stabilności palców/ręki,
• zaburzenia propriocepcji (zmysłu orientacji ułożenia części ciała, w tym przypadku ręki).

Objawy mogą się nasilać podczas zginania ręki i nadgarstka, wywierania nacisku na przedramię, podczas chwytania, trzymania telefonu, prowadzenia samochodu czy czytania książki.

Z czasem symptomy niestety nasilają się, choć dla każdej osoby mogą przyjmować inną intensywność.

Leczenie konwencjonalne

Ponieważ objawy zespołu cieśni nadgarstka mają tendencję do nasilania się, warto udać się do lekarza kiedy tylko się pojawią. W większości wypadków nie będzie konieczne leczenie, czasami jednak stan ten będzie wymagał podjęcia kroków. Do tych najczęstszych należą:

• ortezy pomagające ustabilizować nadgarstek,
• leki przeciwbólowe (najczęściej niesteroidowe leki przeciwzapalne),
• ćwiczenia rozluźniające nadgarstki i pomagającego je wzmaniać,
• czasami – w przypadku braku poprawy – zaleca się operację, która ma za zadanie usunięcie ucisku wywieranego na nerw pośrodkowy.

Najlepsze naturalne metody radzenia sobie z zespołem cieśni nadgarstka

Jakie działania mogą pomóc złagodzić objawy zespołu cieśni nadgarstka?

• Ćwiczenia

Odpowiednie ćwiczenia mogą pomóc zmniejszyć dyskomfort w dłoni. Powinny być to ćwiczenia pomagające rozciągnąć i rozluźnić nadgarstek, przedramiona oraz dłonie. Należą do nich na przykład:

• zataczanie kółeczek dłonią (nadgarstkiem) w obie strony oraz zginanie nadgarstka,
• rozprostowanie palców i delikatne odciągnięcie kciuka,
• wznoszenie i opuszczenie połączonych na wysokości klatki piersiowej dłoni (w geście jak do modlitwy).

Należy zachować ostrożność w trakcie wykonywania ćwiczeń, by nie doprowadzić do pogorszenia objawów.

Dobry pomysłem jest również skorzystanie z pomocy fizjoterapeutycznej lub kręgarskiej. Należy pamiętać również jak ogromne znaczenie ma postura, a w tej sytuacji szczególnie pozycja w jakiej siedzimy. Próbujmy dostosować środowisko pracy, na przykład poprzez zmianę wysokości biura czy położenie ekranu, by poczuć jak wygodniejsza pozycja łagodzi problemy z nadgarstkiem.

• Odpoczynek

Przeciążone nadgarstki, dłonie i przedramiona potrzebują odpoczynku. Należy pozwolić im odpocząć od powtarzających się ruchów (i tych związanych z pracą i tych z czasem wolnym). Starajmy się robić przerwy w pracy i czynnościach powodujących ból, wykonywać ćwiczenia i – w miarę możliwości – serwować sobie dzień wolny od tych działań i ruchów, by dać nadgarstkom czas na regenerację.

• Suplementy

Istnieją suplementy mogące pomóc przynieść ulgę w zespole cieśni nadgrastka.

• Witamina B6. Zmniejsza stan zapalny i wspomaga leczenie zespołu cieśni nadgarstka, przyśpieszając regenerację oraz gojenie tkanki nerwowej. Rekomendowane jest przyjmowanie 100 mg witaminy, 3 razy dziennie.
• Bromelaina. Wykazuje działanie przeciwzapalne, bardzo dobrze łączy się z kurkumą czy imbirem, które również pomagają złagodzić ból nadgarstka. Przyjmujemy 500 mg, 3 razy dziennie, między posiłkami. Więcej na temat bromelainy pisaliśmy między innymi tutaj.
• Magnez. Podobnie jak wapń pomaga zmniejszyć napięcie mięśni. Ponadto, magnez pomaga rozluźnić naczynia krwionośne i tkankę mięśniową, mogące uciskać nerwy w obszarze nadgarstka. Należy stosować co najmniej 250 mg, 2 razy dziennie, jednak u osób cierpiących na niedobory elektrolitów, powinny być to znacznie więcej.
• Miłorząb japoński. Pomaga poprawić krążenie oraz zachować energię. Należy przyjmować 120 mg, 2 raz dziennie.

Jak w przypadku każdego suplementu, ich stosowanie warto skonsultować z lekarzem, szczególnie w przypadku chorób i stosowania leków.

• Olejki eteryczne

Pomocne z walce z problemem mogą być też olejki eteryczne.

• Olejek Wintergreen. Ma działanie przeciwbólowe i chłodzące.
• Olejek cyprysowy. Poprawia krążenie, dzięki czemu przyśpiesza gojenie.

Poza tym: olejek z mięty pieprzowej, kocanki i kadzidła.

• Odpowiednia dieta

Dobrze zbilansowana dieta pomoże złagodzić stan zapalny i  zapanować nad dyskomfortem związanym z zespołem cieśni nadgarstka.

Dbajmy o to, by w diecie nie zabrakło:

• kwasów tłuszczowych omega-3,
• owoców i warzyw (szczególnie tych o wysokiej zawartości potasu i magnezu),
• wody, należy dbać o odpowiednie nawodnienie,
• pokarmów bogatych w witaminy z grupy B,
• zielonych potraw (koktajlów, soków itd.).

Należy jednocześnie unikać:

• cukru (nasila stan zapalny i ból),
• zbyt dużej ilości soli/sodu (zwiększają obrzęk),
• pokarmów obfitych w tłuszcze nasycone (spowalniają krążenie),
• alkoholu (więcej niż 1 drink dziennie),
• przetworzonych zbóż.

Środki ostrożności

 W przypadku pojawienia się objawów zespołu cieśni nadgarstka, należy skonsultować się z lekarzem (najlepiej ortopedą), fizjoterapeutą/ką lub skorzystać z porady kręgarskiej.

Nieleczony stan może prowadzić do obrzęków, drętwowenia, mrowienia, osłabienia chwytu i innych powikłań.

Źródła:

https://draxe.com/health/carpal-tunnel-relief/

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/carpal-tunnel-syndrome/symptoms-causes/syc-20355603

https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/140129,zespol-ciesni-nadgarstka