O właściwościach jakie kryje w sobie korzeń maca

Znany od tysięcy lat korzenia maca przeżywa właśnie renesans popularności. Nazywany superfood, z pewnością zasługuje na to miano.

Czym jest korzeń maca?

Korzeń maca (Lepidium Mesenii) to rodzaj rośliny krzyżowej (kapustowatej), pochodzącej z Peru. Swoim wyglądem przypomina rzodkiewkę lub rzepę o zielonych wierzchołkach i korzeniach, których kolor rozciąga się od żółtego, poprzez fioletowy, aż do czarnego.

Historia jego stosowania sięga ponad 3 000 lat wstecz. Doceniany za swoje prozdrowotne właściwości, używany był przez starożytnych Peruwiańczyków jako waluta. Mówi się, że wojownicy Inków spożywali korzeń maca przed walką, by zwiększyć swoją siłę i wytrzymałość. W okresie rozkwitu cywilizacji Inków, maca (pieprzyca peruwiańska) uznawana była za niezwykle cenną roślinę, której stosowanie stało się nawet zarezerwowane wyłącznie dla wysoko urodzonych. Hiszpańska rodzina królewska uznała korzeń maca za doskonałe remedium na brak energii i niedobory składników odżywczych.

Od dawna stosowano go również w przypadku bolesnych miesiączek, menopauzy, nowotworu żołądka, zmęczenia, stresu czy anemii. Dostarcza wielu ważnych mikroelementów i przeciwutleniaczy. Wykazano również, że wpływa korzystnie na zdrowie seksualne, pomaga przywrócić równowagę hormonalną, dodaje energii, a także poprawia nastrój i pamięć.

Korzeń maca uznawany jest również za „adaptogen”, który wspiera organizm w przystosowaniu się do stresorów, np.: choroby, stresującego trybu życia, itd.

Dziś dostępny jest przede wszystkim w formie proszku lub kapsułek. Kiedyś jednak korzeń spożywany był po ugotowaniu, Peruwiańczycy wierzyli bowiem, że jedzenie surowego może skutkować problemami trawiennymi i niedomaganiem tarczycy.

Co znajdziemy w środku?

W proszku z korzenia maca znajdziemy m.in.: białko i błonnik, a także kilka witamin oraz minerałów. Co ciekawe, zawiera również ponad 20 aminokwasów, w tym 8 najważniejszych.

Około 2 łyżki proszku maca zawierają:

• 91 kalorii,
• 20 g węglowodanów,
• 4 g białka,
• 1 g tłuszczu,
• 2 g błonnika,
• 79,8 mg witaminy C,
• 1,7 mg miedzi (84% zalecanego dziennego spożycia),
• 4,1 mg żelaza (23% zds),
• 560 mg potasu (16% zds),
• 0,3 mg witaminy B6 (16% zds),
• 0,2 mg manganu (11% zds),
• 1,6 mg witaminy B3 (8% zds),
• 70 mg wapnia (7% zds),
• 0,1 mg witaminy B2 (6% zds).

Dlaczego warto sięgać po korzeń maca?

Czym może zaimponować nam korzeń maca?

• Ma dużo przeciwutleniaczy

Korzeń maca zwiększa poziom takich antyoksydantów jak glutation i dysmutaza ponadtlenkowa. Dzięki temu, jesteśmy lepiej chronieni przed stresem oksydacyjnym i jego następstwami.

Badanie probówkowe z 2014 roku wykazało, że wyekstrahowane z maca polisacharydy wykazywały wysoką aktywność przeciwutleniającą i skutecznie zwalczały uszkodzenia spowodowane przez wolne rodniki. Inne zaś, że zawartość antyoksydantów w wyciągu z liści maca może nawet chronić przed uszkodzeniami neurologicznymi.

Przeprowadzone przez czeskich naukowców badanie na zwierzętach ujawniło, że podanie szczurom skoncentrowanej dawki maca poprawiło status antyoksydacyjny, obniżyło znacząco poziom cholesterolu i trójglicerydów w wątrobie, a także zmniejszyło poziom cukru we krwi. Wszystkie te czynniki mają istotny wpływ na rozwój chorób przewlekłych. Poprawa statusu antyoksydacyjnego może pomóc zapobiegać rozwojowi: nowotworów, cukrzycy, chorób serca, uszkodzeniu komórek i stresowi oksydacyjnemu. Konieczne są jednak dalsze badania, by zrozumieć w jaki sposób przeciwutleniający potencjał maca wpływa na ludzi.

• Może dodać energii, poprawić nastrój i pamięć

Regularnie spożywający proszek z korzenia maca donoszą, że czują się bardziej pobudzeni, pełni energii i zmotywowani. Często zmiana ta następuje stosunkowo szybko po rozpoczęciu stosowania proszku. Maca może pomóc zwiększyć pokłady energii bez dawania uczucia drżenia, jakie może towarzyszyć np. spożywaniu kofeiny.

Jak wykazały badania kliniczne, pieprzyca peruwiańska może wpływać korzystnie również na wytrzymałość. Ponadto posiadanie więcej energii wpływa pozytywnie na nastrój. Niektóre z wcześniejszych badań wykazały nawet, że maca może pomóc zmniejszyć objawy depresji.

Nie jest do końca jasne w jaki sposób maca zwiększa poziom energii. Uważa się, że pomaga zapobiegać nagłym skokom i spadkom poziomu cukru we krwi oraz utrzymać nadnercza w dobrej kondycji. Reguluje to nastrój i energię w ciągu dnia. Może to przyczynić się również do zapobiegania przyrostowi masy ciała.

Istnieją badania wykazujące, że korzeń maca wspiera również pamięć i skupienie. W oparciu o dwa badania na zwierzętach, z 2011 roku, stwierdzono że czarna maca mogła poprawić problemy z pamięcią u myszy, prawdopodobnie dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów.

• Poprawia zdrowie seksualne kobiet

Wiele badań potwierdziło, że maca ma korzystny wpływ na zdrowie seksualne kobiet. Może przynieść poprawę w kwestii dysfunkcji seksualnych oraz niskiego libido.

Jedno z badań skupiło się na wpływie korzenia pieprzycy na kobiety po menopauzie, które doświadczają zaburzeń seksualnych w związku z przyjmowanymi antydepresantami. Okazało się, że korzeń maca był w stanie znacząco poprawić funkcje seksualne, w porównaniu do placebo. W innym badaniu zaobserwowano zaś, że maca była dobrze tolerowana i poprawiała libido.

Badanie z 2008 roku wykazało również korzystny wpływ maca, zarówno na zdrowie psychiczne, jak i funkcje seksualne kobiet po menopauzie – w ciągu 6 tygodni zmniejszyła objawy depresyjne oraz lęk związany z menopauzą. Objawy menopauzy łagodnieją również dlatego, że roślina ta pomaga zrównoważyć poziom żeńskich hormonów płciowych. Ma to kluczowe znaczenie dla zdrowia reprodukcyjnego i może pomóc walczyć z: niepłodnością, przyrostem masy ciała oraz wzdęciami.

• Równoważy poziom estrogenów

Estrogen jest najważniejszym żeńskim hormonem płciowym, odpowiedzialnym za regulację funkcjonowania układu rozrodczego. Zaburzenia jego poziomu mogą dawać przeróżne objawy – od wzdęć, poprzez nieregularne miesiączki, aż do wahań nastroju. Nieprawidłowy stężenie estrogenu – zarówno zbyt niskie, jak i zbyt wysokie – może utrudniać owulację i zajście w ciążę.

Korzeń maca może pomóc zrównoważyć poziom hormonów i kontrolować ilość estrogenu w organizmie. Jedno z badań opublikowanych na łamach International Journal of Biomedical Science opisuje, w jaki sposób maca wpływała na kobiety po klimakterium. Przez 4 miesiące podawano 34 kobietom 1 tabletkę z maca lub placebo, 2 razy dziennie. Wyniki pokazały, że maca nie tylko pomogła zbalansować poziom hormonów, ale też złagodzić takie objawy menopauzy jak nocne poty i uderzenia gorąca. Wpłynęła również na zwiększenie gęstości kośćca.

Regulacja poziomu estrogenu pomaga również poprawić zdrowie reprodukcyjne i płodność, a także zmniejszyć objawy zespołu policystycznych jajników (PCOS), np.: przyrost masy ciała, trądzik czy nadmierny wzrost włosów.

• Poprawia męską płodność

Badania potwierdzają, że maca zwiększa poziom testosteronu u mężczyzn, wpływając tym samym korzystnie na zdrowie seksualne i płodność.

Badanie przeprowadzone w Peru pokazało, że suplementowanie korzenia maca przed 8 tygodni zwiększyła libido u mężczyzn. Inne badanie z 2001 roku sugeruje, że mógł on również poprawić jakość i ruchliwość plemników, które są ważnymi czynnikami w męskiej niepłodności.

Pieprzyca peruwiańska może też pomóc w przypadku dysfunkcji seksualnych. W przeglądzie z 2010 roku podsumowano wyniki czterech badań klinicznych, oceniających wpływ maca na libido. Wywnioskowano, że dwa z nich wykazały pozytywny wpływ na poprawę dysfunkcji i pożądania u mężczyzn oraz kobiet. Potrzebne są jednak dalsze badania, na co wskazuje choćby fakt, że dwie kolejne próby nie dały pozytywnego wyniku.

Gdzie znaleźć, jak i ile stosować?

Z powodu rosnącej popularności, korzeń maca znaleźć możemy w niemal każdym sklepie ze zdrową żywnością, aptece oraz sklepach online. Zwykle występuje w postaci proszku, sprzedawanego w opakowaniach lub zamkniętego w kapsułkach. Uważa się, że każda postać korzenia maca ma takie same właściwości. Ważne jednak, by wybrać wysokiej jakości produkt, z rzetelnych zbiorów, gwarantujące czysty proszek z korzenia maca. W przypadku ekstraktu najlepiej by była to surowa i organiczna forma.

Maca podzielona jest ze względu na kolor korzenia, a najczęściej występującymi są: żółta, czarna lub czerwona. Wszystkie mają podobne działanie, choć uważa się, że każda z nich jest specjalistką w wypadku innych stanów (chorobowych). W formie suplementu najczęściej spotkamy czerwoną pieprzycę, mąka maca to zazwyczaj żelatynizowany proszek.

Smak maca określany jest jako ziemisty, z lekką orzechową nutą. Jest to szczególnie wyczuwalne w połączeniu z płatkami owsianymi lub zbożowymi. Na smak wpływ ma również kolor korzenia i tak czarna maca jest bardziej gorzka, zaś ta o jasnych korzeniach słodsza.

Proszek maca z powodzeniem sprawdzi się w koktajlach i napojach, ale odnajdzie się również w innych przepisach. Ważne by pamiętać, że obróbka termiczna może pozbawić maca niektórych składników odżywczych.

Choć nie ma określonej standaryzowanej dawki proszku maca, najlepiej zacząć od ok. 1 łyżki dziennie, zwiększając ilość do 2-3 łyżek przyjmowanych w ciągu dnia. Ponieważ dodaje on energii i zwiększa wytrzymałość, wiele osób decyduje się na przyjmowanie go przed aktywnością fizyczną, by uzyskać dodatkowe pokłady energii.

Korzeń maca a żeń-szeń

Żeń-szeń to kolejna roślina o mięsistych korzeniach i mocnych właściwościach prozdrowotnych. Stosowane od wieków, uważane są za doskonałe remedium na problemy z pamięcią, brak energii, objawy menopauzy czy wysoki poziom cukru we krwi. Oba wykazują również działanie przeciwutleniajace i przeciwzapalne.

Żeń-szeń jest jednak obiektem większej liczby badań, co oznacza że jego właściwości zostały lepiej udokumentowane i istnieje więcej dowodów na ich szerszy wachlarz. Niektóre badania na zwierzętach wykazały, że może on poprawić funkcjonowanie mózgu, wspomagać utratę kilogramów, zwiększać odporność, a nawet eliminować komórki nowotworowe.

Maca uważana jest za roślinę krzyżową, należącą do tej samej rodziny co brokuły czy kalafior. Żeń-szeń to część rodziny Araliaceae, w której znajdują się głównie tropikalne drzewa i krzewy. Bywa on również bardziej gorzki. Pieprzyca peruwiańska dzięki swojemu orzechowemu posmakowi jest częściej stosowana w napojach.

Potencjalne efekty uboczne i środki ostrożności

Maca jest zupełnie bezpieczna dla większości ludzi, pod warunkiem rozsądnego jej stosowania.

Jednak w przypadku problemów w tarczycą, należy przyjmować maca z umiarem i unikać spożywania na surowo. Wynika to z zawartości goitrogenów, mogących zaburzać wchłanianie niektórych składników odżywczych i nasilać objawy zaburzeń tarczycy (szczególnie niedoczynności oraz choroby Hashimoto). Przed podjęciem decyzji o stosowaniu maca, należy skonsultować się z lekarzem.

Ponieważ maca wpływa na poziom hormonów, lekarze uważają że nie powinna być spożywana przez osoby przyjmujące leki hormonalne, np. w przebiegu raka piersi lub prostaty.

Zaleca się, by maca unikały osoby z wysokim ciśnieniem krwi.

Ponieważ brak jest odpowiedniej liczby badań, które potwierdziły by bezpieczeństwo stosowania maca przez kobiety w ciąży i karmiące piersią, najbezpieczniej jest w stanach tych unikać jej stosowania.

Źródło:

https://draxe.com/top-5-maca-root-benefits-and-nutrition/

Opracowała Ewa Wysocka