1 grudnia, 2021

Czym jest zespół Sjögrena?

Suchość gałek ocznych i jamy ustnej, zmęczenie oraz przewlekły stan zapalny – to najczęstsze objawy drugiej najczęściej występującej choroby autoimmunologicznej.

Czym jest choroba Mikulicza-Radeckiego?

Choroba Mikulicza-Radeckiego/zespół Sjögrena to choroba autoimmunologiczna, mająca wpływ na funkcjonowanie przede wszystkim gruczołów ślinowych oraz kanałów łzowych – może jednak dotykać też innych komórek i tkanek. W jej przebiegu układ odpornościowy atakuje błony śluzowe oraz gruczoły odpowiedzialne za wytwarzanie wilgoci. Kiedy choroba rozwija się, może atakować: tkankę miękką, stawy, nerki, płuca, tarczycę oraz wątrobę.

Najczęściej na zespół Sjögrena cierpią kobiety. Choroba ta jest niestety trudna do zdiagnozowania, z powodu czego pozostaje często nierozpoznana latami. Nie jest jasne dlaczego dochodzi do jej rozwoju. Uważa się jednak, że kluczową rolę może odbywać tu genetyka. Szacuje się, że w ok. 50% przypadków chorobie Mikulicza-Radeckiego nie towarzyszą inne stany chorobowe. Jednak w drugiej połowie przypadków wraz z nią pojawiają się najczęściej: choroba Hashimoto, reumatoidalne zapalanie stawów, toczeń czy twardzina. Mówimy wtedy o wtórnym zespole Sjögrena.

Niestety, choroba ta może nieść za sobą poważne powikłania, do których należą: choroba śródmiąższowa płuc, torbielowata choroba płuc, nadciśnienie płucne, amyloidoza i chłoniak. Zagrożenie jest tym większe, że do tej pory nie opracowano leczenia, które pozwoliłoby pozbyć się choroby. Istnieją jednak sposoby na to, by złagodzić jej objawy (lub doprowadzić do remisji) oraz zredukować epizody zaostrzenia. Skuteczna diagnoza i odpowiedni sposób postępowania, to klucz do cieszenia się niemal niezakłóconym życiem.

Czynniki ryzyka oraz objawy

Do głównych czynników ryzyka zespołu Sjögrena należą:

  • płeć – kobiety chorują dziesięć razy częściej,
  • wiek – powyżej 50 r.ż zagrożenie znacznie wzrasta,
  • historia chorób autoimmunologicznych w rodzinie,
  • toczeń,
  • twardzina,
  • reumatoidalne zapalenie stawów,
  • silny stres,
  • infekcja,
  • niektóre markery genetyczne,
  • choroba Raynauda – choroba charakteryzująca się gwałtownym blednięciem palców lub tylko ich części (wskutek zimna lub emocji), najczęściej cofającym się po kilku minutach. W przypadku choroby – inaczej niż w przypadku zespołu Raynauda – choroba występuje samodzielnie, a więc tzw. objaw Raynauda nie ma innej (dodatkowej) przyczyny.

Do objawów schorzenia należą:

  • suche oczy,
  • swędzenie, pieczenie oczu, a także wrażenie „piasku” w oczach,
  • uczucie suchości w ustach,
  • zespół piekących ust/jamy ustnej – schorzenie objawiające się uczuciem gorąca i pieczenia warg, języka, dziąseł podniebienia oraz wewnętrznej strony policzków,
  • próchnica i ubytki,
  • choroba dziąseł,
  • owrzodzenie jamy ustnej,
  • obrzęk ślinianek,
  • suchy kaszel,
  • chrypka,
  • trudności w przełykaniu,
  • utrata smaku,
  • zgaga lub choroba refluksowa,
  • ból, obrzęk lub sztywność stawów,
  • ból i osłabienie mięśni,
  • wysypki,
  • suchość pochwy,
  • długotrwałe lub przewlekłe zmęczenie,
  • zapalenie płuc,
  • objaw Raynauda,
  • objawy choroby Hashimoto.

Jak radzić sobie z objawami zespołu Sjögrena

Ponieważ nie jest znana przyczyna rozwoju choroby Mikulicza-Radeckiego, wyleczenie tego stanu nie jest obecnie możliwe. Terapia polega na łagodzeniu objawów. Leczenie tradycyjne opiera się na kontrolowaniu potencjalnie powstających zmian gruczołowych, węzłów chłonnych i ślinianek, badaniach śledziony i regularnych badaniach kontrolnych. Poza tym, osobom cierpiących na zespół Sjögrena zaleca się pozostawanie pod opieką okulistyczną i stosowanie kropli do oczu na receptę (tzw. sztucznych łez). W niektórych sytuacjach, gdy pojawiają się problemy ze strony innych układów, konieczne może być wprowadzenie leków immunosupresyjnych, niesteroidowych leków przeciwzapalnych, kortykosteroidów czy środków stymulujących wydzielanie śliny. Każdy z tych kroków wynikać powinien ze wskazań lekarskich, nie należy podejmować samodzielnych działań.

Jak radzić sobie z poszczególnymi objawami?

  • Zadbać o nawilżenie oczu

Odpowiedne krople do oczu pomogą złagodzić suchość i pieczenie oczu. Należy dbać o oczy, chronić je okularami przed wiatrem, klimatyzacją i nawiewem, a także unikać tarcia, by nie uszkodzić rogówki.

Co ciekawe, badacze zaobserwowali związek pomiędzy chorobą suchego oka, a niskim poziomem kwasów tłuszczowych omega-3. Warto więc włączyć je na stałe do diety (i to nie tylko z tego powodu).

  • Walczyć z suchością w jamie ustnej

Najlepszych i najbardziej naturalną metodą na suchość w ustach, jest oczywiście systematyczne picie wody, przez cały dzień. Nie chodzi o to, by pić jej dużo naraz, a by robić to regularnie.

Należy również zrezygnować z kwasowatych i gazowanych napojów, napojów energetycznych, kawy oraz alkoholu, ponieważ wzmagają suchość w ustach i uszkadzają szkliwo. Lepiej wybierać też zupy oraz półpłynne lub „wilgotne” potrawy (np. z dużą ilością sosu).

Badanie opublikowane na łamach Journal of Oral Rehabilitation ujawniło, że akupunktura jest jednym ze sposobów na złagodzenie suchości w ustach. Ma bowiem zwiększyć przepływ krwi, zwiększając tym samym przepływ śliny.

Czwarty Filar – Akupunktura

Poznaj starożytną metodę pozwalającą na odblokowanie i regulację przepływu energii.

Więcej >

  • Dbać o zdrowie jamy ustnej

Suchość w ustach może prowadzić do chorób dziąseł i do próchnicy. Należy więc stosować odpowiednie środki (np. płukankę do ust z oleju kokosowego), by temu zapobiegać. Kolejnym problemem może być drożdżyca jamy ustnej, na którą pomocna może okazać się herbata z olejkiem cynamonowym (przeznaczonym do stosowania wewnętrznego!), cytryną i miodem, wypijana kilka razy dziennie.

W przypadku problemów z jamą ustną, konieczne są również regularne wizyty stomatologiczne.

  • Dbać o nawilżenie ust…

Suchość w ustach może skutkować również pękaniem warg. Należy dbać o nie regularnie, najlepiej za pomocą naturalnych składników (olej kokosowy, oliwa z oliwek, miód, jogurt, naturalne pomadki ochronne itd.).

  • … i powietrza

Kiedy walczymy z suchością oczu i jamy ustnej, suche powietrze nie jest naszych sprzymierzeńcem. Warto wyposażyć się więc w nawilżacz powietrza, który szczególnie przydatny może być w sypialni. Rekomendowane są w szczególności te, które rozprowadzają w powietrzu również olejki eteryczne, jako, że aromaterapia wpływa korzystnie na sen, kondycję skóry oraz regenerację.

  • Wzmacniać odporność

Przyjmowanie codziennie ok. 1000 mg witaminy C nie tylko zwiększy odporność, ale też produkcję łez oraz śliny. W połączeniu z niezbędnymi kwasami tłuszczowymi, ten potężny przeciwutleniacz może pomóc poradzić sobie z objawami choroby Mikulicza-Radeckiego.

Do akcji ponownie wkraczają kwasy tłuszczowe omega-3. Jak pokazują badania, omega-3 zmniejszają ból stawów i mięśni, poprawiają kondycję skóry i oczu, wspierają funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego i wpływają korzystnie na nastrój.

  • Pamiętać o prewencji onkologicznej

Jak czytamy na łamach Journal of Autoimmunity, niski poziom witaminy D3 u osób z zespołem Sjögrena zwiększa zagrożenie rozwoju neuropatii oraz chłoniaka. Należy więc dbać o odpowiednia podaż tej witaminy – ze światła słonecznego, suplementów czy diety.

Słowo na koniec i środki ostrożności

Choć zespół Sjögrena jest nieuleczalną chorobą autoimmunologiczną, nie należy pozostawiać jej objawów bez należytej terapii.

W przypadku podejrzenia tego stanu, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, bądź reumatologa.

Szybkiej reakcji wymagają szczególnie takie objawy, jak: zmiany w gruczołach, ból oraz problemy z oddychaniem.

O diagnozie choroby Mikulicza-Radeckiego należy poinformować swojego ginekologa, z uwagi na możliwe komplikacje.

Nie należy rezygnować z odpowiedniej diagnostyki, regularnych badań i zaleconego przez lekarzy postępowania. Trzymanie objawów choroby w ryzach, a także monitorowanie jej przebiegu daje szansę na lepszą jakość życia i uniknięcie niebezpiecznych powikłań.

Warto dążyć do postawienia diagnozy i nie poddawać się, choć sam proces może być bardzo frustrujący, trwając nawet kilka lat.

Źródła:

https://draxe.com/health/sjogrens-syndrome/

https://www.mp.pl/pacjent/objawy/154080,objaw-raynauda

https://www.bardomed.pl/blog/porady-eksperta/choroba-raynauda-i-zespol-raynauda-objawy-oraz-leczenie-fizykoterapia/

https://www.forumstomatologiczne.pl/wiadomosc/zespol-piekacych-ust/25338

Zapisz się do newslettera

    Zapisz się do newslettera

      Wyślij komentarz

      This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

      The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.