Gdy zmienia się pogoda, sporo osób odczuwa dokuczliwe bóle stawów. Czy to faktyczna reakcja czy własne przeświadczenie?
Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa do pozyskania. W przeciwieństwie do wielu innych badań, te związane z pogodą są trudne do przeprowadzenia, jako że tej zmiennej nie da się kontrolować. Ponadto pogoda jest złożonym stanem, składającym się z więcej niż jednego warunku, trudno jest więc precyzyjnie określić który z nich miałby mieć wpływ na ból stawów.
Choć w tym obszarze wciąż królują dowody anegdotyczne, istnieje również wiele teorii z zakresu medycyny na temat tego, dlaczego pogoda może mieć wpływ na ból stawów.
Bolesna niepogoda
Do bólu stawów najczęściej przyczyniają się:
- niskie ciśnienie barometryczne,
- niska temperatura,
- opady i wysoka wilgotność,
- zmiana warunków atmosferycznych, nie same warunki.
Dlaczego czynniki te mogą mieć wpływ na stawy?
- Ciśnienie barometryczne
Naukowcy uważają, że maź stawowa może być wrażliwa na zmiany ciśnienia. W efekcie tych wahań ścięgna, mięśnie oraz tkanki rozszerzają się lub kurczą, wywołując ból. Miałoby być to szczególnie prawdziwe w przypadku niskiego ciśnienia – płyny stawowe są pod wpływem mniejszego ciśnienia, stawy zaś puchną i są bardziej podatne na stan zapalny.
Niskie ciśnienie poprzedza często burzę, dlatego niektóre osoby są w stanie „przewidzieć” pogodę.
- Temperatura
Płyny stawowe mają reagować również na zmiany temperatury. Kiedy temperatura spada, maź ma stawać się gęstsza i mniej plastyczna, powodując większą sztywność stawów. Dotyczy to szczególnie sytuacji, gdy temperatura spada gwałtownie.
- Wilgoć
W przypadku opadów i zwiększonej wilgotności sprawa jest bardziej skomplikowana. Trudno bowiem jest oddzielić je od niskiego ciśnienia atmosferycznego.
Dowody anegdotyczne wskazują, że osoby cierpiące z powodu bólu stawów odczuwają jego nasilenie, kiedy pada deszcz.
- Wahania
Niektórzy badacze uważają, że nagłe zmiany pogodowe „zaskakują” stawy, które nie zdążą przygotować się na nowe okoliczności. Odsłonięte z powodu zużycia mazi nerwy są bardziej wrażliwe, a reakcja na ekspozycję mięśniowo-szkieletową jest opóźniona. To wszystko skutkuje bólem stawów.
- Cyrkulacja krwi
Wyniki niektórych badań sugerują, że gdy na zewnątrz jest chłodniej ciało oszczędza ciepło, zaopatrując w najważniejsze składniki kluczowe narządy – jak serce oraz płuca. Te które otrzymują mniej zasobów, a więc stawy nóg, kolan i dłoni, będą doświadczały ograniczonego przepływu krwi, sztywności i bólu.
Niektóre badania wskazują również na połączenie zmniejszenia aktywności z bólem stawów. Kiedy jest zbyt gorąco lub zbyt zimno, wybieramy często pozostanie wewnątrz pomieszczeń. Zmniejszona aktywność wiąże się z większą sztywnością stawów oraz bólem.
Do powyższych czynników warto dodać również aspekt psychologiczny. Kiedy na dworze panuje brzydka pogoda, częściej borykamy się również z kiepskim nastrojem. A to związane jest z większą podatnością na odczuwanie bólu.
Jak złagodzić bóle stawów?
W jaki sposób możemy sobie pomóc, gdy bolą stawy?
- Ciepło
Dbając o ciepłą odzież pomagamy utrzymać prawidłowy przepływ krwi. Zakładajmy ciepłe skarpetki z naturalnych materiałów, wybieramy odpowiednie okrycie wierzchnie i rękawiczki. Wieczorem rozgrzewajmy się ciepłą kąpielą (na przykład z dodatkiem soli magnezowej) lub termoforem.
- Dieta
Należy pamiętać, że dieta ma wpływ na nasze samopoczucie i kondycję ogólną, w tym to jak mają się nasze stawy. Dlatego warto sięgać po produkty przeciwdziałające stanowi zapalnemu, o których więcej pisaliśmy między innymi tutaj.
- Aktywność
To ważne by pozostać aktywnymi, nawet gdy pogoda zachęca wyłącznie do leżenia pod kocem. Ćwiczenia nie tylko zmniejszają sztywność stawów, ale też redukują stres i napięcie (w tym stawów). Jeżeli wyjście z domu staje się zbyt dużym problemem, warto skorzystać ze źródłem online i sięgnąć po relaksujące rozciąganie lub jogę (również nieco bardziej dynamiczną).
- Odpoczynek
Należyty odpoczynek to jeden z filarów zdrowia i dobrego samopoczucia. Warto starać się utrzymywać codzienną rutynę snu, zadbać o odpowiednie miejsce do spania, temperaturę oraz ciemność w pomieszczeniu.
W przypadku problemów ze snem pomocne może okazać się sięgnięcie po suplementy melatoniny, muzykę relaksacyjną czy medytację. Należy przy tym pamiętać, że przewlekłe problemy ze snem wymagają konsultacji ze specjalistami.
Więcej na temat snu pisaliśmy między innymi tutaj, tutaj, tutaj oraz tutaj.
Słowo na koniec
Zwiększony ból stawów w odpowiedzi na pogodę (lub jej zmianę) to wciąż obszar, który wymaga wielu badań. Z uwagi na charakterystykę problemu nie będzie to jednak zadanie łatwe. Z pewnością jednak obserwacje oraz wiele badań sugerują związek pomiędzy nimi.
Jeżeli jednak często doświadczamy bólu i sztywności stawów, należy z tym problemem zgłosić się do odpowiednich specjalistów. Choć w istocie może być to odpowiedzią na zmieniające się warunki atmosferyczne, bóle stawów bywają znacznie poważniejszym problemem.
Źródło:
