Olej słonecznikowy to kolejny produkty, który otrzymuje różne noty od specjalistów żywieniowych. Jeden wniosek wydaje się być jednak wspólny – spożywany z umiarem, może mieć dobry wpływ na nasze zdrowie.
Czym jest olej słonecznikowy?
Olej słonecznikowy wytwarzany jest ze słonecznika. Zawiera niewiele tłuszczów nasyconych, kwas linolowy oraz oleinowy. Wiele badań wykazało, że tłuszcze te mogą mieć zarówno dobry, jak i szkodliwy wpływ na zdrowie. Należy pamiętać, że podgrzewany do temperatury wyższej niż 180 stopni, olej słonecznikowy może uwalniać szkodliwe toksyny.
W produktach zawierających kwas linolowy, ok. 90% z nich to omega-6. Trzeba pamiętać, że to kwasy konieczne dla naszego zdrowia, jednak muszą być spożywane z umiarem.
Kwas oleinowy jest jednonienasyconym kwasem tłuszczowym omega-9, który występuje w tłuszczach roślinnych oraz zwierzęcych. Sporo kwasu oleinowego zawiera między innymi oliwa z oliwek.
Kwas linolowy z kolei, to wielonienasycony kwas tłuszczowy omega-6. Jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla naszego organizmu, wykorzystywanym przez niego jako źródło energii.
Różne typy oleju słonecznikowego, w różny sposób reagują na podgrzewanie i temperaturę. Te rodzaje, które zawierają więcej kwasów linolowego i oleinowego, pozostają płynne nawet w temperaturze pokojowej. Formę stałą w takiej temperaturze mają te, które zawierają kwas stearynowy.
Oleje o wysokiej zawartości kwasu linolowego, składają się w 70% z kwasu linolowego, 20% oleinowego i 10% tłuszczów nasyconych. Są bogate w omega-6, pozostają płynne w temperaturze pokojowej.
Te o średniej i wysokiej zawartości kwasu oleinowego uważane są za zdrowsze, ponieważ zawierają omega-9. W pierwszym wypadku skład rysuje się między więcej w takiej proporcji: 65% kwasu oleinowego, 25% linolowego, 10% tłuszczów nasyconych. W opcji wysokooleinowej zaś: 80% kwasu oleinowego, 10% kwasu linolowego, 10% tłuszczów nasyconych.
Olej wysokostearynowy/wysokooleinowy zachowuje stałą formę w temperaturze pokojowej, dlatego często wykorzystywany jest do produkcji lodów, produktów pakowanych lub smażenia komercyjnego. Stosowany jest również często jako stabilizator w kosmetykach, świecach, środkach czyszczących itd.
Właściwości oleju słonecznikowego
Dlaczego warto sięgać po olej słonecznikowy?
- Pomaga zwalczyć infekcje
Jak wykazują badania, kwas linolowy i oleinowy wykazują właściwości przeciwzapalne, wzmacniające pracę układu odpornościowego oraz zwalczające infekcje.
Kwas oleinowy ponadto ma wykazywać działanie przeciwbakteryjne, dzięki czemu może pomóc poradzić sobie z infekcjami skóry.
- Ma dużo witaminy E
Witamina E ma właściwości przeciwutleniające, dzięki czemu hamuje rozwój stanu zapalnego i szkodliwe działanie wolnych rodników. Jak wykazują badania, dieta bogata w witaminę E pomaga spowolnić starzenie się komórek, wzmocnić odporność i zmniejszyć ryzyko chorób serca.
Dzięki łagodzeniu stresu oksydacyjnego, może poprawić również wytrzymałość fizyczną. Wynika to z faktu, że witamina E zmniejsza zmęczenie, wspomaga krążenie krwi oraz poprawia siłę mięśni.
- Pomaga zachować piękną skórę
Zawartość witaminy E, kwasu linolowego oraz oleinowego sprawia, że olej słonecznikowy nawilża skórę, łagodzi stany zapalne, przyśpiesza gojenie oraz poprawia jej elastyczność.
Olej ten nawilża skórę i chroni ją przed uszkodzeniami, dzięki przeciwzapalnym i przeciwutleniającym właściwościom. Badania wykazują, że witamina E przyśpiesza regenerację komórek, co jest szczególnie pomocne w walce z trądzikiem, bliznami i zmarszczkami.
- Odżywia włosy
Olej słonecznikowy nawilża, odżywia, a nawet zagęszcza włosy. Działa przeciwutleniająco, a więc zmniejsza negatywny wpływ środowiska na czuprynę. Poprawia krążenie w skórze głowy i nadaje włosom zdrowszego, świeżego wyglądu.
Jak wykazało jedno z badań, oleje z wysoką zawartością kwasu linolowego pomagają zagęścić włosy. To dzięki kwasom tłuszczowym omega-6, które wpływają na niektóre czynniki odpowiedzialne za porost włosów.
- Może być dobry dla serca
Zgodnie z wynikami wielu badań, kwas linolowy może pomóc obniżyć poziom „złego” cholesterolu LDL oraz ciśnienie krwi, zmniejszając ogólne ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Należy przy tym pamiętać, że kluczowe dla zdrowia serca jest spożywanie omega-3 i omega-6 w skali 1:1. Typowa zachodnia dieta wiąże się zwykle z nadmiernym spożycie tych drugich, a to może być niebezpieczne dla zdrowia.
Wartości odżywcze
Co jeszcze znajdziemy w oleju słonecznikowym?
Szacuje się, że 1 łyżka zawiera:
- 120 kalorii,
- 13,6 g tłuszczu,
- 5,6 mg witaminy E (25% zalecanego dziennego spożycia).
Czym zastąpić olej słonecznikowy?
Jeśli chcemy równoważyć olej słonecznikowy innymi zdrowymi tłuszczami, warto sięgnąć po zdrowe alternatywy.
- Oliwa z oliwek. Podobnie jak olej słonecznikowy zawiera kwas oleinowy. Lepiej sprawdzi się jednak w sałatach i daniach na zimno (lub do szybkiego smażenia), ponieważ nie nadaje się do obróbki w wysokiej temperaturze.
- Olej z awokado. Zawiera kwas oleinowy, linolowy oraz witaminę E. Jest również odporny na wysoką temperaturę (temperatura dymienia to 200 stopni Celsjusza), nadaje się więc do smażenia.
- Olej lniany. Zawiera bardzo dużo kwasów tłuszczowych omega-3, sterole karotenoidy oraz tokoferole, które mają działanie przeciwutleniające. Nie nadaje się do smażenia, ale świetnie sprawdzi się w daniach na zimno.
- Olej kokosowy. Jest stabilniejszy niż słonecznikowy i oliwa z oliwek, ma działanie przeciwbakteryjne i zwiększa potencjał energetyczny potraw. Jest bogaty w średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, m.in.: kwas laurynowy, kaprynowy oraz kaprylowy. Ma zastosowanie nie tylko w kuchni, ale stanowi też doskonały kosmetyk do skóry i włosów.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Należy pamiętać, że olej słonecznikowy zawiera sporo kwasów tłuszczowych omega-6. Składniki te muszą być spożywane w odpowiedniej proporcji do omega-3, by nie stanowić zagrożenia dla zdrowia. Zbyt duża podaż omega-6 może bowiem prowadzić do rozwoju stanu zapalnego, problemów z sercem i nadwagi.
Oleju słonecznikowego nie należy podgrzewać do temperatury przekraczającej 80 stopni Celsjusza. Powyżej niej, może dojść do uwalniania potencjalnie toksycznych związków, na przykład aldehydów. Olej ten najlepiej sprawdzi się więc w przepisach wymagających smażenia w niewielkiej temperaturze (na „małym ogniu”).
Źrodło:
