Wyraźny zapach i charakterystyczny smak – tak można opisać estragon (bylica draganek). Poza nadawaniu wyjątkowości potrawom, wykazuje ciekawe właściwości prozdrowotne, wspierając na przykład problemy ze snem lub bólem zęba.
Czym jest estragon?
Już Hipokrates zauważył, że estragon (łac. Artemisia dracunculus, czyli „mały smok”) jest jednym z najużyteczniejszych ziół do walki z nieprzyjemnymi dolegliwościami. Z kolei Rzymianie ruszający na front, umieszczali gałązki estragonu w butach, wierząc że pomoże to przezwyciężyć zmęczenie.
Na całym świecie estragon znany jest zarówno w zakresie kuchni, jak i medycyny. Jego lotny olejek jest identyczny pod względem chemicznym z anyżem. Dlatego też ich smaki są tak zbliżone.
Prozdrowotne właściwości estragonu
Dlaczego warto sięgać po estragon?
- Eliminuje bakterie
Jak wykazały badania, olejek eteryczny z estragonu działa przeciwbakteryjne wobec Staphylococcus aureus oraz Escherichia coli. Ta pierwsza jest sprawcą zarażenia gronkowcem, zapalenia tkanki łącznej, czyraków, liszajca, zatruć pokarmowych i zespołu wstrząsu toksycznego. Ta druga zaś może powodować biegunkę, infekcję dróg moczowych, choroby układu oddechowego czy zapalenie płuc.
Badanie z 2012 roku, opublikowane na łamach Iranian Journal of Microbiology wykazało, że estragon nie tylko eliminuje niebezpieczne bakterie. Jest również doskonałym środkiem konserwującym.
Olejek eteryczny może być również wykorzystywany w przypadku SIBO, czyli przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim. Stosowany od lat, daje pozytywne efekty.
- Poprawia trawienie
Zawarte w estragonie olejki pobudzają soki trawienne, nie tylko pobudzając apetyt. Wspierają też prawidłowe trawienie, począwszy od zwiększania wydzielania śliny w jamie ustnej i soków żołądkowych, aż do ruchów perystaltycznych jelit.
Uważa się, że wynika to w dużej mierze z obecności karotenoidów. Według Department of Food and Nutritional Sciences na irlandzkim University College Cork, zioła zawierające karotenoidy wspierają przyswajalność tych składników, poprawiając zdrowie układu trawiennego.
- Łagodzi ból zęba
Prawdopodobnie już starożytni Grecy żuli liście estragonu kiedy cierpieli na ból, by znieczulić jamę ustną. To zasługa wysokiej zawartości eugenolu, czyli naturalnego środka znieczulającego który występuje w tej roślinie. Ten sam składnik znajduje się w olejku goździkowym, który znany jest ze swoich właściwości uśmierzających bóle zębów.
Estragon może okazać się przydatny również dla tych, którzy cierpią z powodu bólu dziąseł.
- Pomaga lepiej spać
Zielarze rekomendują picie herbatki estragonowej (z 1 łyżeczki) przed snem, by ukoić układ nerwowy. We Francji napar taki tradycyjnie był stosowany do walki z bezsennością.
- Może wywołać miesiączkę
Estragon zalecany jest przez zielarzy, w przypadku zatrzymania miesiączkowania. Uznaje się, że jest pomocny w utrzymaniu ogólnego zdrowia żeńskich dróg rozrodczych. Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ nie ma badań które potwierdzałyby skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania estragonu, szczególnie w czasie ciąży i karmienia piersią.
Podobne działanie – do tego łagodzące bóle miesiączkowe – wykazuje tymianek.
Wartości odżywcze estragonu
Estragon to zioło, które może skutecznie pomóc zwiększyć podaż antyoksydantów i ważnych składników odżywczych.
Szacuje się, że 1 łyżka suszonego estragonu zawiera około:
- 5 kalorii,
- 0,9 węglowodanów,
- 0,4 g białka,
- 0,1 g tłuszczu,
- 0,1 g błonnika,
- 0,1 mg manganu (7% zds),
- 0,6 mg żelaza (3% zds),
- 19,9 mg wapnia (2% zds),
- 6,1 mg magnezu (2% zds),
- 52,8 mg potasu (2% zds).
Jak stosować?
Oczywiście najlepiej jest stosować świeże zioło. Możemy równie kupić świeżo cięty estragon, owinąć go luźno wilgotnym ręcznikiem, włożyć do torebki, a następnie do lodówki na kilka dni. Wybieramy okazy o jasnych i zielonych liściach.
Suszony estragon dostępny jest niemal cały rok, jednak jest mniej aromatyczny. Kompromisem wydaje się być samodzielnie zamrożone zioło, które będzie dawało mocniejszy aromat, niż suszone ze sklepów.
Estragon sprawdzi się w sosach i marynatach, jako dodatek do mięs i owoców morza. Co ciekawe, z estragonu zrobić można również ocet. Estragon też również w suplementach, w formie nalewki oraz herbatki.
Czy różni się estragon od tymianku?
Estragon pochodzi z rodziny słonecznikowatych i występuje w niewielu gatunkach. Dodaje się go przede wszystkim do gotowania. Jego olejki eteryczne wzmagają apetyt, ma łagodne działanie uspokajające.
Tymiankowy olejek eteryczny ma działanie antyseptyczne. Zioło to pochodzi z tej samej rodziny co mięta i występuję w ponad 300 gatunkach! Ma cierpki, cytrynowo-drzewny aromat. Pomaga poprawić nastrój.
Środki ostrożności
Uważa się, że estragon jest bezpieczny w stosowaniu dla większości ludzi, jeśli przyjmuje się go w normalnych ilościach i przez krótki czas.
Nie zaleca się jednak stosowania go długotrwale (np. w ramach interwencji medycznych), z uwagi na obecność estragolu – substancji o możliwych działaniach rakotwórczych.
Stosowania estragonu nie zaleca się kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Ponieważ stosuje się go by przywrócić miesiączkę, może zagrozić ciąży.
W przypadku zaburzeń krwawienia i innych przewlekłych problemów zdrowotnych, stosowanie estragonu należy skonsultować z lekarzem. Przyjmowany w dużych ilościach może zaburzać krzepnięcie krwi. W przypadku planowanych operacji, należy zaprzestać stosowania estragonu na 2 tygodnie przed.
W przypadku uczulenia na: słoneczniki, stokrotki, ambrozję, chryzantemy czy nagietki, lepiej unikac estragonu. Należy on bowiem do tej samej rodziny Asteraceae/Compositae.