Masło orzechowe to jeden z tych produktów, który dzieli opinię konsumencką. Niektórzy nie wyobrażają sobie bez niego dnia, inni zaś uważają je za mdłe i „przereklamowane”. Co kryje w sobie ta przekąska?
Skąd się wzięło masło orzechowe?
Masło orzechowe (pasta orzechowa) powstaje najczęściej z orzeszków arachidowych. Orzeszki te pochodzą oryginalnie z Ameryki Południowej. Pierwsi uprawiali je Inkowie, już kilkaset lat wcześniej, nim w XIX wieku masło orzechowe pojawiło się w świadomości ludzi świata współczesnego. Haitańczycy wytwarzali masło orzechowe pod koniec XVII wieku, używając do tego moździerza i tłuczka z metalową nakładką.
Największą popularność masło orzechowe zdobyło natychmiast w Stanach Zjednoczonych. Pojawiło się tam za sprawą Johna Harveya Kellogga, który opatentował je w 1895 roku (nie określając jeszcze typu orzechów). Wkrótce masło orzechowe trafiło na stoły większości mieszkańców Ameryki, docenione zostało również przez takie osoby jak Sojourner Truth, Amelię Earhart czy Henry`ego Forda. W czasie I wojny światowej masło orzechowe było stosowanie powszechne zarówno wśród wojska, jak i ludności cywilnej, z uwagi na wysoką kaloryczność i sporą dawkę białka.
W zbiorach orzeszków ziemnych przodują Chiny oraz Indie, a także Stany Zjednoczone. Jednak to mieszkańcy Ameryki w dalszym ciągu spożywają ich najwięcej.
Prozdrowotne korzyści masła orzechowego
Dlaczego warto sięgać po pastę orzechową?
- Dba o zdrowie serca
Pasty orzechowe bogate są w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz witaminy B3, E i magnez. Odpowiednia proporcja tłuszczów nienasyconych do nasyconych w diecie, jest bardzo ważna dla zdrowia. Masło orzechowe może pochwalić się podobnym stosunkiem tłuszczów, jak oliwa z oliwek.
Wysokie spożycie orzechów może przyczyniać się do zmniejszenia zagrożenia zgonem z powody chorób serca i innych przyczyn. Badania sugerują również, że spożywanie przez 6 miesięcy 46 g orzeszków dziennie, może poprawić kondycję serca, profil lipidów we krwi oraz pomóc regulować wagę u diabetyków.
Należy jednak pamiętać, że jest to produkt wysokokaloryczny.
- Pomaga regulować poziom glukozy we krwi
Choć masło orzechowe zawiera dużo tłuszczów i białka (oraz nieco błonnika), ma niewiele węglowodanów. Dzięki temu nie wpływa znacząco na poziom glukozy we krwi – o ile nie ma dodatku cukru.
Niewielkie badanie z 2013 roku sugeruje, że spożywanie masła orzechowego (lub orzeszków ziemnych) na śniadanie, może pomóc walczyć z nadwagą i zagrożeniem cukrzycą typu 2 u kobiet. Jak zaobserwowano, uczestniczki badania miały niższy poziom glukozy we krwi oraz mniejszy głód, w porównaniu do kobiet spożywających taką samą ilość węglowodanów, jednak bez orzechów.
Ponadto masło orzechowe jest dobrym źródłem magnezu. Ten z kolei jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla osób zmagających się z cukrzycą, ponieważ jego wypłukiwanie wzmagane jest przez zbyt wysoki poziom cukru. Niedobór magnezu zwiększa zagrożenie stanem cukrzycowym oraz cukrzycą typu 2.
- Pomaga budować masę mięśniową
Masło orzechowe jest doskonałym źródłem białka, które jest budulcem mięśni. Choć białko z tego produktu nie zawiera wszystkich niezbędnych dla organizmu aminokwasów, zaliczane jest do codziennej podaży białka.
Poza tym pasta z orzechów dostarcza sporo kalorii, które również są niezbędnym paliwem do życia. Aktywni mężczyźni powinni spożywać ok. 3000 kalorii dziennie, aktywne kobiety zaś 2400 kalorii.
- Może zmniejszyć zagrożenie rozwoju raka piersi
Badania wykazują, że spożywanie masła orzechowego – szczególnie w młodym wieku – może zredukować zagrożenie łagodnej choroby piersi (BBD), zwiększającej ryzyko raka piersi.
Badanie opublikowane na łamach Breast Cancer Research and Treatment sugeruje, że spożywanie masła orzechowego oraz orzechów może zmniejszyć ryzyko rozwoju BDD przez 30. rokiem życia. Jak wykazała analiza danych dotyczących ponad 9000 uczennic amerykańskich, ochronne właściwości wykazują również rośliny strączkowe, inne orzechy orz tłuszcze roślinne. Zmniejszone ryzyko obejmuje nawet osoby z historią raka piersi w rodzinie.
Wartości odżywcze
Co jeszcze kryje w sobie masło orzechowe? Szacuje się, że ok. 2 łyżki masła orzechowego zawierają:
- 188 kalorii,
- 7,60 g węglowodanów,
- 7 g białka,
- 3 g tłuszczów nasyconych,
- 6,63 g tłuszczów jednonienasyconych,
- 2 g cukrów,
- 1,80 g błonnika,
- 189 mg potasu,
- 152 mg sodu,
- 107 mg fosforu,
- 57 mg magnezu,
- 17 mg wapnia,
- 4,20 mg witaminy B1,
- 1,90 mg witaminy E,
- 0,85 mg cynku,
- 0,69 mg żelaza,
- 0,18 mg witaminy B6.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Najpoważniejsze ryzyko masło orzechowe może stanowić dla tych osób, które są uczulone na orzechy (szczególnie ziemne). Jeżeli po spożyciu masła orzechowego (lub innych produktów zawierających orzechy) pojawią się objawy alergii lub nietolerancji, należy niezwłocznie odstawić produkt i skonsultować się z lekarzem. W przypadku silnej reakcji alergicznej konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna, narażone może być bowiem życie.
Uznaje się, że jedynie 20% osób z alergią na orzechy z niej wyrośnie.
Należy pamiętać, że masło orzechowe jest bardzo kaloryczne, dlatego powinno być częścią zbilansowanej diety. Uważność w komponowaniu posiłków powinna uwzględniać również zawartość tłuszczów nasyconych oraz sodu w tym produkcie.
Źródła:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/323781
https://www.smithsonianmag.com/innovation/brief-history-peanut-butter-180976525/
