Choć nie jest to regułą, grzybica pachwin dotyka najczęściej sportowców i osób bardzo aktywnych fizycznie. Dzieje się tak, ponieważ nie tylko pocą się bardziej niż przeciętna osoba, ale też dłużej noszą przepocone ubrania. To doskonała pożywka dla bakterii, które wywołują tę infekcję grzybiczą.
Problem grzybicy krocza jest wciąż tematem tabu, choć badania pokazują, że 10-20% populacji cierpi na grzybicze zakażenia skóry.
Czym jest grzybica pachwin?
Grzybica pachwin (tinea cruris) może dotknąć wszystkich, choć znacznie częściej borykają się z nią mężczyźni. Wywołuje ją nie tylko utrzymująca się w wyniku pocenia wilgoć, ale też np. tarcie powodowane przez odzież.
Dotyka obszaru pachwin, wewnętrznej strony ud, a nawet odbytu. Choć może dotykać okolic narządów płciowych, nie musi wpływać na prącie i mosznę. Jak niemal każda grzybica objawia się swędzeniem i/lub pieczeniem.
Za jej rozwój odpowiada kilka rodzajów grzybów zwanych dermatofitami, m.in. Epidermophyton floccosum, Trichophyton mentagrophytes i T. rubrum. Wywołują one również: grzybice skóry, stóp, paznokci czy skóry głowy. Tinea corporis jestzaś infekcją grzybiczą, która może dotknąć całe ciało.
Na ciele każdego z nas żyją mikroskopijnej wielkości grzyby i bakterie, w tym dermatofity. Bytują w martwych tkankach skóry, włosów oraz paznokci i rozwijają się w ciepłych, wilgotnych miejscach – jak wnętrza ud. Kiedy pot w pachwinach utrzymuje się zbyt długo, zatrzymuje ciepło i wilgoć, tworząc idealne środowisko do rozwoju grzybów.
Ryzyko rozwoju grzybicy krocza zwiększa m.in. otyłość lub choroby skutkujące obniżoną odpornością. Wpływ na to ma również pogoda – kiedy jest gorąco i wilgotno, powinniśmy być szczególnie czujni.
Należy unikać kontaktu ze skórą i niewypranymi ubraniami osoby zainfekowanej. Osoby cierpiące na stopę atlety/sportowca mogą przenieść grzyb na pachwiny, jeśli dotkną ich po uprzednim kontakcie z zainfekowanymi stopami (a nawet skarpetkami).
Objawy
Do typowych objawów grzybicy pachwin należą:
- czerwone, wypukłe, łuszczące się plamy, na których mogą pojawić się pęcherze i wydzielina – często mają zarysowane ostro krawędzie,
- plamy te są często bardziej zaognione z zewnątrz, w środku zaś mają normalny odcień skóry,
- przebarwienia (jasne lub ciemne) skóry, czasami trwałe,
- świąd, odparzenia, pieczenie w okolicy pachwin, wewnętrznej strony ud i odbytu,
- łuszcząca, schodząca lub pękająca skóra.
Jak zapobiegać?
Prewencja grzybicy pachwin, to przede wszystkim odpowiednia higiena:
- Należy myć się codziennie, szczególnie po aktywności fizycznej.
- Po kąpieli lub pływaniu należy dokładnie i delikatnie osuszyć zagrożony obszar.
- Nie należy dzielić się ręcznikami.
- Należy starać się unikać noszeni obcisłej odzieży i bielizny.
- Ochraniacze sportowe prać tak często, jak to możliwe.
- Zmieniać odzież i bieliznę codziennie.
Jeżeli grzybica pojawiła się w innym miejscu na ciele, ważne jest by zająć się jej skutecznym leczeniem, zanim rozprzestrzeni się na kolejne obszary, np. pachwiny. Nie należy dotykać ani drapać zainfekowanego miejsca. Nie wolno dotykać okolic pachwin po tym, jak dotknęliśmy np. zainfekowanej stopy („stopy sportowca”). Bardzo ważne jest, by używać oddzielnego ręcznika do osuszania stóp i pachwin, by nie przenosić choroby. Zanim założymy bieliznę, włóżmy skarpetki, by powstrzymać zarazki przed podróżą.
Kiedy pojawi się grzybica pachwin…
Zazwyczaj naszą uwagę zwraca uporczywe swędzenie skóry. Nie w każdym wypadku dermatolog zdecyduje się przeprowadzić badanie, jednak jeśli zechce są to proste i stosunkowo bezbolesne testy. Polegają zwykle na zebraniu zeskrobin skóry na szkiełko mikroskopowe, a następnie umieszczeniu go w cieczy z chemicznym wodorotlenkiem potasu (KOH) i zbadaniu cieczy pod mikroskopem. KOH niszczy komórki niebędące grzybami, dzięki czemu sprawdzić można czy jakieś obecne są w naszej skórze. Przeprowadza się również badanie kultur bakteryjnych skóry, do którego próbkę pobiera się za pomocą bawełnianego wacika. Jeśli dyskomfort jest zbyt duży, lekarz może zaproponować podanie miejscowego znieczulenia.
Jeśli infekcja utrzymuje się dłużej niż 2 tygodnie, nawraca lub daje ciężkie objawy, należy zasięgnąć porady lekarskiej.
Leczenie konwencjonalne zazwyczaj obejmuje produkty, które zawierają przeciwgrzybiczny klotrimazol. Zwykle występuje w postaci kremu lub maści. Miewają one jednak skutki uboczne, np.: zaczerwienienie, podrażnienie, pieczenie, kłucie, obrzęk, tkliwość, wypryski przypominające krosty oraz łuszczenie się skóry. Niektóre ze stosowanych wewnętrznie środków przeciwgrzybicznych mogą skutkować: biegunką, gazami, nudnościami, bólami brzucha, bólami głowy, zawrotami głowy, łagodną wysypką na skórze, świądem, a nawet dziwnym posmakiem w ustach lub czasową utratą smaku.
Naturalne metody walki z grzybicą pachwin
Jak informuje Department of Pharmaceutical Sciences na indyjskim University of Kashmir, naturalne środki roślinne zyskują coraz większą popularność, dzięki swojej skuteczności i znikomej ilości możliwych efektów ubocznych. Są zwykle lepiej tolerowane przez organizm, a ich długoletnia historia stosowania nie może się mylić.
Jakie metody mogą pomóc pozbyć się grzybicy pachwin?
- Zmiana diety
Wprowadzenie zmian w sposobie odżywiania może mieć duże znaczenie zarówno w zapobieganiu grzybicy, jak i walce z nią. Ponieważ dieta bogata w cukry i węglowodany sprzyja rozwojowi grzybów, warto dodać do niej raczej więcej warzyw i owoców. Ponadto wzrost populacji drożdży może zwiększyć alkohol, a szczególnie piwo. Eliminując go lub znacznie zmniejszając konsumpcję, zmniejszamy ryzyko rozwoju grzybicy krocza.
- Ocet jabłkowy
Znajdujące się w occie jabłkowym kwasy mają działanie przeciwbakteryjne. Zwalcza on grzyby candida oraz te, które mogą odpowiadać za rozwój grzybicy pachwin.
Należy połączyć ocet jabłkowy i wodę w równych proporcjach. Najskuteczniejszym narzędziem będzie tutaj butelka z rozpylaczem, który pozwoli nam na wygodne rozpylenie mieszanki na zainfekowaną skórę.
- Skrobia kukurydziana
Skrobia kukurydziana powstaje z wysuszonych ziarnek kukurydzy i stanowi główny składnik zasypek dla dzieci. Dzięki niej skóra pozostaje sucha i świeża. Łagodzi również pieczenie i ból po drapaniu zainfekowanych miejsc. Można stosować ją zarówno prewencyjnie, jak i po każdym z naturalnych zabiegów – pod warunkiem, że skóra jest sucha.
- Płatki owsiane i sól magnezowa
Taka kąpiel nie tylko złagodzi dolegliwości i wspomoże zdrowienie ale też pomoże się zrelaksować. Do wanny wody należy dodać 2 szklanki płatków owsianych oraz szklankę soli magnezowej. Kąpieli zażywamy ok. 20 minut. Bardzo ważne, by woda nie była zbyt gorąca, ponieważ może to spowodować swędzenie (chcemy uniknąć drapania i podrażnień). Dla dodatkowego efektu odprężającego dodać możemy 10-20 kropli olejku lawendowego.
- Czosnek i miód
Zarówno czosnek jak i miód mają właściwości bakteriobójcze. Miód ponadto ma kojące działanie, które pomaga złagodzić swędzenie.
W Chinach przeprowadzono badanie dotyczące kluczowych składników czosnku oraz jego zdolności do zwalczania infekcji. Określono, że główne składniki oleju czosnkowego to siarczki, a przede wszystkim: dwusiarczki (36%), trójsiarczki (32%) i monosiarczki (29%), które uznano za najważniejsze czynniki przeciwgrzybiczne. Ponieważ olej ten ma szerokie działanie przeciwgrzybiczne, może być stosowany przy różnego rodzaju infekcjach.
Czosnek może jednak powodować lekkie podrażnienie, dlatego warto stosować go wraz z miodem, który dzięki nawilżającemu efektowi powinien zniwelować ten efekt. Zmielony lub poszatkowany czosnek mieszamy z prawdziwym miodem i odrobiną ciepłej wody, tworząc pastę. Nakładamy na zmienione miejsce 2 razy dziennie, na 15 minut. Po tym czasie dokładnie zmywamy i pozostawiamy skórę do wyschnięcia, zanim założymy ubranie.
Inną opcją jest nałożenie pasty na noc. Pomóc może również wprowadzenie do diety większej ilości czosnku lub jego suplementów.
- Nagietek
Nagietek to naturalny środek antyseptyczny i przeciwzapalny, wspaniale wspomagający gojenie skóry. Ponieważ jest bardzo delikatny i kojący, nada się dla większości osób z wrażliwą skórą. Jego kwiaty stosowane były w medycynie ludowej od bardzo dawna, uznaje się że wykazuje ponad 30 niezwykłych właściwości, z których każda może okazać się przydatna w walce z grzybicą pachwin.
- Olejek lawendowy
Olejek lawendy ma działanie antyseptyczne i przeciwgrzybiczne. Wspiera gojenie ran i może pomóc w tworzeniu się tkanki bliznowatej. Dzięki swojej łagodności, jest bezpieczny również dla dzieci.
Badania opublikowane na łamach Medical Mycology wykazały, że olejek lawendowy jest wysoce skuteczny w zwalczaniu infekcji. Może więc hamować rozwój grzybów i rozprzestrzenianie się infekcji.
- Olejek z drzewa herbacianego
Olejek ten wykazuje silne właściwości przeciwgrzybiczne, antyseptyczne i bakteriobójcze. Pomaga złagodzić świąd i stan zapalny skóry. Badania wykazały, że – testowany w różnych stężeniach – zdecydowanie wykazuje działanie przeciwgrzybiczne, eliminując grzyby odpowiedzialne za infekcję krocza.
By stworzyć wspomagającą zdrowienie mieszankę, łączymy 3 krople olejku z drzewa herbacianego i 30 ml oliwy z oliwek lub oleju kokosowego. Nakładamy na zmieniony obszar 2 razy dziennie i pozwalamy wchłonąć w skórę. Olejek z drzewa herbacianego jest mocny, dlatego ważne jest by go odpowiednio rozcieńczyć i nie dodawać za dużo. Może to bowiem skutkować podrażnieniami.
- Aloes
Aloes jest jednym z najlepszych naturalnych środków do walki z infekcjami skóry. Jak donosi University of Maryland Medical Center, aloes ma właściwości: przeciwgrzybiczne, przeciwzapalne, antyseptyczne i antybakteryjne, które mogą przyczynić się do zmniejszenia dyskomfortu.
Aloes wnika głęboko w niższe warstwy skóry, działając tam gdzie jest najbardziej potrzebny. Choć to w 99% woda, aloesowy żel zawiera również glikoproteinę. To substancja która przyspiesza gojenie, eliminuje ból i stan zapalny. Może również działać stymulująco na układ odpornościowy.
Słowo na koniec
Jeżeli podczas stosowania jakiegokolwiek środka pojawi się wysypka lub podrażnienie, należy przerwać jego używanie.
Należy zachować ostrożność, jeśli chorujemy na jakiekolwiek schorzenia.
Przed zastosowaniem olejków eterycznych należy skonsultować się z lekarzem. Dotyczy to szczególnie dzieci i kobiet w ciąży.
Bardzo ważne jest również, by:
- Utrzymywać skórę w okolicach pachwin czystą i suchą.
- Osuszać pachwiny czystym ręcznikiem, którego nie należy stosować na resztę ciała.
- Nie nosić zbyt obcisłych, drapiących i drażniących ubrań.
- Nie zapominać o prysznicu/kąpieli natychmiast po aktywności fizycznej.
- Nie drapać.
- Nosić luźną bieliznę.
- Często prać ochraniacze sportowe.
- Zmieniać ubrania codziennie, szczególnie bieliznę.
- Unikać mocno perfumowanych środków do prania i płukania tkanin, mogą one bowiem powodować dodatkowe podrażnienia.
- Leczyć wszelkie infekcje grzybicze, ponieważ mogą się rozprzestrzeniać i nawracać.
- Wypróbować naturalne metody, przed sięgnięciem po chemiczne środki przeciwgrzybiczne dostępne bez recepty.
- Jeżeli infekcja nie minie w ciągu kilku tygodni, nawraca lub ma ciężkie objawy, należy skonsultować się z lekarzem.
Źródła:
http://www.labtestsonline.pl/condition/zakazenia_grzybicze.html?idx=2
Opracowała Ewa Wysocka
