Grzyby to bardzo wartościowe produkty spożywcze. Borowiki są pełne smaku i żelaza, błonnika oraz antyoksydantów. Są też bogate w białko, stanowią więc dobry wybór dla osób stosujących wegetariańską i wegańską dietę.
Właściwości prozdrowotne borowików
Borowiki występują naturalnie na terenie Europy, Azji oraz Ameryki Północnej. Mają grubą, białą łodygę, ciemnobrązowy kapelusz i nie mierzą więcej, niż 12 cm. Charakteryzują się drzewnym, nieco ziemistym smakiem – świetnie sprawdzają się jako dodatki do dań, w zupach, gulaszach, sosach itd. Choć w Polsce (i Europie) są bardzo znane, w niektórych częściach świata dopiero zdobywają popularność.
Dlaczego warto doceniać borowiki?
- Łagodzą stan zapalny
Jak wykazały niektóre badania, borowiki wykazują silne właściwości przeciwzapalne. Badanie na zwierzętach z 2016 roku opublikowane w American Journal of Translational Research wykazało, że ekstrakt z tych grzybów zmniejszył stan zapalny u myszy oraz reakcje zapalną związaną z astmą.
To ważne odkrycie, bowiem przedłużający się stan zapalny może prowadzić do rozwoju różnych problemów zdrowotnych, w tych choroby wrzodowej, reumatoidalnego zapalenia stawów czy sarkoidozy.
- Zawierają dużo antyoksydantów…
Polskie badanie wykazało, że borowiki to skarbnica takich przeciwutleniaczy jak np. beta-karoten, kwas askorbinowy czy likopen.
Dzięki temu stanowią doskonały produkt w zbilansowanej diecie, która wpływa na zmniejszenie stresu oksydacyjnego. Chroniczny stres oksydacyjny jest niebezpieczny, prowadzi bowiem do rozwoju między innymi chorób serca czy nowotworów.
- … i sporo białka
To kolejny powód dla którego warto włączyć borowiki do swojej diety. Grzyby te są świetnym roślinnym źródłem białka. Niecałe 30 g borowików zawiera 7 g białka, poza tym sporo żelaza.
Białko niezbędne jest nie tylko do budowy (i utrzymania!) masy mięśniowej. Potrzebne jest również do budowy i naprawy tkanek. Pomaga też utrzymać prawidłową wagę, regulować poziom glukozy we krwi, wspierać zdrowie mózgu i serca.
Borowiki charakteryzują się też mięsistą konsystencją i smakiem, dzięki czemu doskonale nadają się do zup i sosów, ale też jako podstawa roślinnych kotletów.
- Wspomagają trawienie
Na zdrowie układu pokarmowego borowiki wpływają przede wszystkim dzięki obecności błonnika. Składnik ten pomaga zwiększyć objętość stolca i ułatwia jego przejście, zapobiegając zaparciom i nieregularnemu wypróżnianiu.
Niektóre badania wykazały, że spożywanie odpowiedniej ilości błonnika pomaga również w takich stanach jak: refluks żołądkowo-przełykowy, zapalenie uchyłków czy choroba wrzodowa.
- Są potencjalnymi zabójcami komórek raka okrężnicy
Badanie probówkowe opublikowane na łamach Food & Function wykazało, że ekstrakt z borowików mógł wywołać śmierć komórek w ludzkich komórkach raka okrężnicy. Podobne wyniki dały inne badania ujawniając, że związki występujące w borowikach mogą blokować wzrost oraz rozprzestrzenianie się komórek raka okrężnicy.
Nie bez znacznie pozostaje też obecność błonnika, który wspomaga ochronę przed rakiem jelita grubego.
Wartości odżywcze borowików
Co jeszcze znajdziemy w borowikach?
Porcja ok. 30 g tych grzybów zawiera:
- 105 kalorii,
- 14 g węglowodanów,
- 7 g białka,
- 7 g błonnika,
- 5 mg żelaza (28% zalecanego dziennego spożycia).
Poza tym zero tłuszczu, witaminę A, witaminę C oraz wapń.
Borowiki bywają porównywane do grzybów shiitake, ze względu na podobny smak. Poza tym, że te pierwsze są zwykle dzikie, a te drugie uprawiane, shiitake są mniej kaloryczne, zawierają mniej żelaza i mniej niż połowę błonnika oraz białka. Oba gatunki są jednak bardzo zdrowe i warte włączenia do diety.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Przy wybieraniu borowików należy wybierać nieuszkodzone i twarde sztuki. Niewielkie otwory na grzybach mogą wskazywać na obecność robaków. Jeśli pod kapeluszem znajdują się niewielkie, ciemne plamki może oznaczać to, że grzyb jest już przejrzały.
Niektóre osoby mogą doświadczać reakcji alergicznej po zjedzeniu borowików. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepożądanych skutków ich spożycia, należy skonsultować się z lekarzem.
Surowe borowiki mogą podrażniać żołądek.
Zdarza się, że łodygi borowików zawierają robaki. Choć wypadają one podczas suszenia, przygotowywanie świeżych grzybów wymaga oczywiście ich usunięcia.
Nie należy zbierać grzybów samodzielnie, jeśli nie posiada się w tej materii odpowiedniej wiedzy i doświadczenia.
Warto pamiętać, że w grzybach mogą gromadzić się toksyny i metale ciężkie, dlatego nie należy zbierać ich blisko dróg, zakładów przemysłowych, torowisk itd.
Źródło: