Oparzenia bywają wynikiem ekspozycji na gorąco, parę, gorące płyny, chemikalia lub słońce. Sposób ich traktowania zależny jest od stopnia oparzenia.
Poważne mogą zniszczyć wszystkie warstwy skóry, a nawet uszkodzić mięśnie i tłuszcz. Takie oparzenia wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. W ich przypadku naturalne terapie mogą być pomocne w gojeniu ran i zmniejszeniu bólu.
Rodzaje oparzeń
Oparzenia mogą obejmować zaczerwienienie skóry, obrzęk, ból i pęcherze. W niektórych przypadkach pełne objawy mogą pojawić się dopiero po 1-2 dniach. Skąd wiemy, że oparzenie jest na tyle lekkie, że możemy zająć się nim samodzielnie? Pomóc w ustaleniu może nasilenie objawów.
W zależności od stopnia uszkodzenia skóry, oparzenia zwykle dzieli się na trzy kategorie.
- Oparzenie pierwszego stopnia
To typ oparzenia wpływający jedynie na zewnętrzną część skóry – naskórek. Objawami są zwykle zaczerwienienie i ból.
- Oparzenie drugiego stopnia
Wpływa zarówno na naskórek, jak i skórę właściwą. Może powodować obrzęk, zaczerwienienie, zabieloną lub plamistą skórę. Pęcherze mogą rosnąć, a ból nasilać się, aż do ciężkiej postaci. Głębokie oparzenia mogą powodować blizny na skórze.
- Oparzenie trzeciego stopnia
Sięga aż do warstwy tłuszczu znajdującego się pod skórą. Oparzone obszary mogą być czarne, brązowe lub białe, a skóra może wydawać się chropowata. Oparzenie to może zniszczyć nerwy, powodując drętwienie.
Oparzenia II i III stopnia wymagają pomocy lekarskiej. Te I stopnia (jakich doświadczamy zwykle na przykład podczas pracy w kuchni) możemy na szczęście potraktować naturalnie.
Co mówi medycyna tradycyjna?
Konwencjonalne leczenie różni się w zależności od stopnia oparzenia.
Przypomnijmy – poważne oparzenia są głębokie, skóra może być sucha, chropowata i zwęglona, mieć biały, brązowy lub czarny kolor. Zwykle są one większe niż 7 cm i/lub obejmują: dłonie, stopy, twarz, pachwiny, pośladki lub duże stawy.
Mniejsze oparzenia skutkują zaczerwieniem, bólem, ewentualnymi pęcherzami i/lub są zwykle nie większe niż 7 cm.
Konwencjonalne leczenie oparzeń pierwszego stopnia traktuje się zwykle miejscowo – antybiotykami w maści lub kremami z aloesem. Często zaleca się również przeciwbólowe środki bez recepty.
Leczenie oparzeń drugiego stopnia obejmuje: antybiotyki, maści, leki przeciwbólowe, oczyszczanie ran, zmienne opatrunki i/lub antybiotyki ogólnoustrojowe. Oparzenie II stopnia pokrywa nie więcej niż 10% powierzchni skóry, bywa leczone w warunkach ambulatoryjnych.
Konwencjonalne leczenie oparzeń trzeciego stopnia może obejmować dożylne podawanie antybiotyków, by nie dopuścić do rozwoju infekcji. Podaje się również wlewy elektrolitowe, by uzupełnić utracone w wyniku oparzenia płyny. Oparzenia te obejmują dużą powierzchnię ciała i wymagają czasami przeszczepu skóry lub zastosowania skóry syntetycznej.
Oparzenia chemiczne są bardzo trudne do traktowania. Zwykle zaleca się polewać oparzony obszar bieżącą, zimną wodą przez przynajmniej 10 minut. Należy ściągnąć biżuterię i ubranie, by nie miały kontaktu z substancją. Obszar dotknięty należy przykryć sterylną gazą (nie watą, ani niczym „puszystym”) i luźno owinąć, bez uciskania.
W przypadku oparzeń chemicznych należy bezzwłocznie zwrócić się o pomoc do specjalistów, udając się do najbliższego szpitala, przychodni, a najlepiej wzywając pogotowie. Obsługujący linię specjalista pomoże nam przejść przez początkowe kroki pierwszej pomocy. Podobna sytuacja dotyczy oparzeń I i II stopnia.
Naturalne sposoby na oparzenia
Oto naturalne sposoby na złagodzenie objawów oparzeń i przyspieszenie gojenia.
- Studzenie
Bez względu na to jaki obszar uległ oparzeniu, pierwszą rzeczą jaką powinniśmy zrobić to uspokoić bolące miejsce. Włóżmy je pod zimną, bieżącą wodę lub połóżmy na nim chłodny, mokry kompres, na ok. 1 minutę. Bieżąca woda powinna pomóc w każdym wypadku. Choć wydaje się to dobrym pomysłem, nie należy używać lodu, woda zaś powinna być bieżąca.
- Odpowiednia dieta
By wyleczyć szybko oparzenie, należy zadbać również o swoją dietę. Co pomoże nam poradzić sobie z raną?
Woda – ważne by dużo pić, czystej wody, wody kokosowej lub napojów elektrolitowych.
Owoce cytrusowe – bogate w witaminę C owoce (i warzywa) wspomagają produkcję kolagenu i gojenie się skóry.
Dzikie ryby – włączenie źródła kwasów tłuszczowych omega-3 pomoże zmniejszyć stan zapalny i naprawić tkanki.
Cynk – odgrywa główną rolę w regulowaniu każdej fazy procesu gojenia ran. Więcej na temat cynku pisaliśmy między innymi tutaj.
Czyste, chude białko – białko jest niezbędne do odbudowy tkanki. W czasie regeneracji należy zjadać 100-150 g białka dziennie.
- Odpowiednia dieta cz. 2
W procesie gojenia ważne jest też, by unikać produktów potęgujących stan zapalny.
Cukier – sprzyja stanom zapalnym w organizmie i daje odwrotny do oczekiwanego efekt.
Tłuszcze trans i utwardzone – zawiera je przetworzona żywność, promują stan zapalny i zmniejszają zdolność naszego ciała do leczenia.
Przetworzona żywność – może zawierać chemikalia, barwniki i inne dodatki, które spowalniają proces gojenia.
- Aloes
Aloes wykazuje właściwości łagodzące i chłodzące. Ma długą historię zastosowania w leczeniu oparzeń. W 1959 roku amerykańska FDA zaaprobowała stosowanie maści z aloesu, jako lekarstwa bez recepty na oparzenia. Większość z nas stosuje aloesowy żel jako środek łagodzący na podrażnienia skóry.
Szukajmy żelu o przynajmniej 99% czystości. W przypadku oparzeń, możemy aplikować go 2 razy dziennie.
- Witamina E
Oparzenie skutkuje również doświadczeniem przez organizm stresu oksydacyjnego. Może to uszczuplać nasze zasoby witaminy E, szczególnie jest oparzenie to jest naprawdę poważne. Podaż witaminy E w trakcie rekonwalescencji oparzeń, blizn i ran, jest jednym z najbardziej popularnych jej zastosowań.
Więcej na temat witaminy E pisaliśmy między innymi tutaj.
- Cynk
Cynk jest kluczowy dla reakcji enzymatycznych na gojenie. Najlepszym jego źródłem jest oczywiście dieta, ale jeśli uważamy że nie dostarczamy go w odpowiedniej ilości, w czasie gojenia możemy wspomóc się suplementami.
- Glutamina
To aminokwas niezbędny do gojenia tkanek i zapobiegania infekcjom związanym z oparzeniami. Według artykułu naukowego z 2014 roku, istnieją dowody na to, że w sytuacji urazu, oparzeń i sepsy, glutamina poprawiła funkcjonowanie jelit, zmniejszyła powikłania septyczne oraz poprawiła wrażliwość na insulinę.
- Antyoksydanty
Oparzenia skutkują często powstałym w organizmie stanem zapalnym. To z kolei prowadzi do uwolnienia wolnych rodników. Takie przeciwutleniacze jak witamina C, E, selen i flawonoidy mogą przyczynić się do zmniejszenia ich ilości.
- Olejki eteryczne
Olejek lawendowy to jeden z najlepszych domowych środków na oparzenia.
Badanie opublikowane w 2016 roku wykazało, że maść lawendowa wspiera skutecznie gojenia ran, dzięki czemu jest obiecującym kandydatem jako potencjalny środek leczniczy, w procesach naprawy tkanek po urazach skóry.
Pojedyncze, ślepe, randomizowane badanie kliniczne, opublikowane w 2016 roku ujawniło, że masaż aromaterapeutyczny w wykorzystaniem olejku lawendowego, a także jego wdychanie, mogą zmniejszyć ból i niepokój u osób poparzonych.
By złagodzić ból po oparzeniu i wspomóc leczenie skaleczeń, zadrapań i ran, mieszamy 3-5 kropel olejku lawendowego, z ½ łyżeczki oleju kokosowego i nakładam na zmienionej miejsce. Pamiętajmy by umyć uprzednio ręce, bądź użyjmy bawełnianego wacika.
Olejek lawendowy może wspomóc gojenie. Olejek kadzidłowy pomoże zmniejszyć blizny, a ten z drzewa herbacianego ryzyko infekcji. Domowa maść składająca się z: miodu, lawendy i oliwy z oliwek przyspieszy gojenie. Nie zaszkodzi również dodanie do kilku kropel olejku z drzewa herbacianego i kadzidła.
Środki ostrożności
W przypadku oparzeń I i II stopnia (a także chemicznych) należy zwrócić się po pomoc medyczną. W tych sytuacjach domowe środki nie będą skuteczne, a uciekający czas pogarsza naszą sytuację. Czekając na pomoc należy – jeśli to możliwe – zdjąć biżuterię i obcisłą odzież z miejsca oparzenia. Najlepiej by odbyło się to szybko i delikatnie, zanim dotknięty obszar zacznie puchnąć.
W przypadku jakichkolwiek oparzeń należy skontaktować się z lekarzem, jeśli zauważymy niepokojące objawy – oznaki infekcji (rosnące zaczerwienienie, obrzęk, zwiększony ból), niegojące się w ciągu 2 tygodni oparzenie lub pęcherze, a także znaczące blizny.
Nie wolno przebijać powstających pęcherzy. Jeśli same pękną, należy oczyścić obszar łagodnym mydłem i wodą. Możemy zastosować również czysty, suchy i luźny bandaż.
W przypadku chemiczne oparzenia oczu należy bezzwłocznie szukać pomocy medycznej.
W przypadku ciąży, karmienia piersią lub stosowania jakichkolwiek leków, należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania suplementów.
Źródło:
https://draxe.com/how-to-treat-a-burn/
Opracowała Ewa Wysocka
