Przywrotnik jest ziołem pełnym niezwykłych właściwości zdrowotnych – pomaga walczyć z biegunką, bólem gardła, skurczami mięśni, a nawet cukrzycą.
Czym jest przywrotnik?
Przywrotnik należy do rodziny Rosaceae, zawiera garbniki, glikozyd i kwas salicylowy. Oryginalnie pochodzi z Wielkiej Brytanii, jednak dziś uprawiany jest w wielu miejscach na całym świecie.
Już w średniowieczu stosowany był jako środek usprawniający gojenie ran oraz łagodzący bóle menstruacyjne. W rozmaitych systemach medycyny tradycyjnej, używano go również jako środek: moczopędny, ściągający, regulujący cykl miesiączkowy, łagodzący zaburzenia trawienne oraz rozluźniające mięśnie.
Ma podziemne kłącza, które rozprzestrzeniają się i rosną często w kępach. Kwiaty są żółte lub żółto-zielone, kwitną zwykle późną wiosną lub latem. W celach terapeutycznych wykorzystywane są zwykle części nadziemne, ale zdarza się, że używa się również korzeni.
Wiele gatunków przywrotnika wykorzystywanych jest jako rośliny ozdobne. Szczególnie dwa zaś (Alchemilla vulgaris i Alchemilla mollis) doceniane są za swoje prozdrowotne właściwości. Wytwarza się z nich nalewki lub napary. Wykorzystuje się też suszone kwiaty.
Właściwości prozdrowotne przywrotnika
Jakie korzyści dla zdrowia i samopoczucia, może przynieść przywrotnik?
- Reguluje miesiączki i ciśnienie krwi
Jak wykazało badanie z wykorzystaniem modelu zwierzęcego, ekstrakt z Alchemilla vulgaris rozszerza naczynia krwionośne, dzięki czemu zmniejsza napór na ich ścianki. Takie działanie pomaga złagodzić ból i skurcze (np. miesiączkowe), mogąc również wspomóc obniżanie ciśnienia krwi.
- Łagodzi objawy menopauzy
W związku z silnym wahaniem poziomu hormonów, menopauza może objawiać się: uderzeniami gorąca, zaburzeniami nastroju czy bezsennością. Przywrotnik stosowany jest przez zielarzy, jako środek który zmniejsza niepokój oraz problem uderzeń gorąca.
Koniecznych jest jednak więcej badań, które potwierdzą działania przywrotnika w obszarze objawów menopauzy.
- Działa przeciwwirusowo
Badanie in viro z 2017 roku wykazało, że bioaktywne substancje znajdujące się w Alchemilla vilgaris mają właściwości przeciwwirusowe. Choć jest to zależne od dawki, największy potencjał wykazywał ekstrakt z korzenia, z uwagi na najwyższą zawartość katechin.
- Może złagodzić biegunkę
Garbniki i kwas garbnikowy znajdujące się w przywrotniku, mogą pomóc zatrzymać biegunkę. Mają przeciwbakteryjne i osuszające właściwości, dzięki czemu wspomagają walkę z wieloma zaburzeniami trawiennymi.
- Chroni wątrobę
Badanie z 2017 roku, opublikowane na łamach Biomedicine & Pharmacotherapy koncentrowało się na ekstraktach z przywrotnika – zarówno z jego nad- jak i podziemnych części. Podawano je myszom chorującym na cukrzycę, by ocenić czy wpłyną na poziom glukozy we krwi, chroniąc jednocześnie wątrobę.
Choć wyniki nie ujawniły obniżenia poziomu cukru, inaczej sprawa miała się z działaniem ochronnym wobec wątroby. Okazało się bowiem, że ekstrakty znacząco obniżyły enzymy wątrobowe, kiedy podawane były w dawkach 100 mg/kg oraz 200 mg/kg.
Stosowanie
Napary i suplementy przywrotnika, dostępne są w wielu sklepach ze zdrową żywnością. Często spotkać możemy również ziołową nalewkę.
Herbatka z przywrotnika pomoże złagodzić bóle gardła oraz problemy trawienne. Jeśli stosujemy ją jako płukankę, należy zadbać o to, aby nie była zbyt gorąca. By zaparzyć napar, zalewamy wodą 1-2 łyżeczki suszu i parzymy przez 10 minut lub więcej. Następnie odcedzamy liście i wypijamy.
Przywrotnik możemy również uprawiać we własnym ogródku. Lubi półcień (choć może rosnąć również w pełnym słońcu), wilgotną glebę i niezbyt wysoką temperaturę (upalne lato może okazać się trudnymi warunkami dla przywrotnika). Sadząc go na rabatach, należy zachować przynajmniej 20-30 cm pomiędzy sadzonkami.
Dawkowanie zależne jest od wielu czynników, w tym stanu zdrowia danej osoby. Choć nie ma obecnie standaryzowanej dawki, zielarze zalecają na przykład w przypadku biegunki, by stosować 5-10 g dziennie.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Z uwagi na brak należytej ilości badań na bezpieczeństwem stosowania, przywrotnika nie powinny stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Choć niektórzy specjaliści rekomendują stosownie przywrotnika w ostatnich tygodniach ciaży (by przygotować macicę do porodu), zamiar taki należy bezwzględnie skonsultować z lekarzem.
Nie ma udokumentowanych interakcji pomiędzy przywrotnikiem, a popularnymi lekami.
Niektórzy niemieccy lekarze donoszą, że przywrotnik może powodować uszkodzenie wątroby. Inni nie potwierdzają zaś, by takie zagrożenie istniało.
Źródło:
