Zakażenie dróg moczowych to przykra dolegliwości, która dotyka przede wszystkim – choć nie tylko – kobiet. Jednym z najczęściej polecanych i stosowanych środków zaradczych (oraz wspierających leczenie) jest żurawina i jej preparaty.
Okazuje się, że skuteczność żurawiny wynika z obecności w niej D-mannozy, czyli cukru prostego o przeciwinfekcyjnym działaniu. Pomaga zapobiegać przywieraniu bakterii do komórek oraz wspiera wypłukiwanie ich z organizmu.
Czym jest D-mannoza?
D-mannoza to monosacharyd wytwarzany z glukozy lub przekształcany w nią, kiedy spożywamy go w owocach lub warzywach. Pod nazwą D-mannoza, karubinoza czy seminoza znamy go zwykle w postaci suplementu.
Mannoza to 2-epimerem glukozy, występujący w roślinach, zwierzętach i drobnoustrojach. Uważana za prebiotyk, ponieważ przyśpiesza kolonizację dobrych bakterii w jelitach. Choć swoją budową przypomina glukozę, wolniej się wchłania i ma niższy indeks glikemiczny. Po spożyciu musi ulec przekształceniu we fruktozę, a następnie glukozę. Dzięki temu wyrzut insulinowy i poziom cukru we krwi są mniejsze.
Glukoza ponadto przechowywana jest w wątrobie, mannoza zaś filtrowana jest przez nerki. Opuszcza więc nasz organizm powoli, nie zasilając go w sposób, jaki czyni to glukoza. Może więc działać korzystnie na drogi moczowe, pęcherz i jelita, bez wpływania na resztę organizmu.
Właściwości D-mannozy
Dlaczego warto sięgać po D-mannozę?
- Pomaga zapobiegać infekcjom dróg moczowych
Uważa się, że D-mannoza zapobiega przywieraniu niektórych bakterii do ścian dróg moczowych. Jej receptory są częścią warstwy ochronnej, która znajduje się w komórkach wyściełających drogi moczowe. Receptory te są zdolne do wiązania się z E.coli i wypłukiwania bakterii podczas oddawania moczu. Zapobiega to adhezji oraz inwazji komórek urotelialnych.
W badaniu z 2014 opublikowanym na łamach World Journal of Urology, obserwacją objęto 308 kobiet, cierpiących na nawracające zakażenie dróg moczowych. Wszystkie poddane były już wstępnej antybiotykoterapii. Pacjentki podzielono na trzy grupy. W pierwszej otrzymywały 2 g D-mannozy rozpuszczonej w 200 ml wody dziennie, przez 6 miesięcy. W drugiej 50 mg antybiotyku dziennie, w trzeciej zaś pacjentki nie otrzymywały dodatkowych środków. Ostatecznie 98 pacjentek borykało się z nawracającym zakażeniem – 15 z grupy przyjmującej D-mannozę, 21 antybiotyk i 62 z grupy nie otrzymującej leczenia. Obie metody terapeutyczne były dobrze tolerowane przez uczestniczki, niemal 18% zgłosiło łagodne skutki uboczne. Jednak w grupie pierwszej ryzyko dotyczące tych działań było niższe.
W randomizowanym badaniu krzyżowym opublikowanym na łamach Journal of Clinical Urology, opisano pacjentki z ostrymi objawowymi zakażeniami dróg moczowych, które doświadczyły również co najmniej 3 nawracających infekcji w ciągu minionych 12 miesięcy. Panie przydzielono losowo do grupy przyjmującej antybiotyki lub 1 g doustnej mannozy 3 razy dziennie, przez 2 tygodnie, a następnie 1 g, 2 razy dziennie, przez 22 tygodnie. Pod koniec próby, średni czas nawrotu infekcji wynosił 52,7 dni w grupie przyjmującej antybiotyki i 200 dni w tej stosującej D-mannozę. Poprawiły się również niektóre parametry związane z tym stanem, np. potrzeba pilnego oddawania moczu czy ból pęcherza. Badacze doszli więc do wniosku, że mannoza wydaje się być bezpiecznym i skutecznym środkiem terapeutycznym przy infekcjach pęcherza.
Skuteczność mannozy w porównaniu do antybiotyków, upatrywana jest również w problemie rosnącej oporności drobnoustrojów na antybiotyki.
- Może pomóc powstrzymać cukrzycę typu 1
Naukowcy odkryli, że D-mannoza może być w stanie hamować rozwój cukrzycy typu 1. Tak wykazały badania na gryzoniach – myszom z cukrzycą (ale bez otyłości) podawano doustnie D-mannozę, która była w stanie zablokować rozwój choroby. Badanie opublikowane w Cell & Bioscience zakończono sugestią, że suplement ten powinien być uznany za dobry monosacharyd mogący służyć promowaniu tolerancji immunologicznej i zapobieganiu chorobom związanym z autoimmunizacją.
- Wykazuje działanie prebiotyczne
Mannoza stymuluje wzrost dobrych bakterii w jelitach, dzięki ich „karmieniu” i wzmacnianiu prozdrowotnych właściwości. Jak pokazują badania, mannoza wyraża zapalne i przeciwzapalne cytokiny, wykazując właściwości immunostymulujące. Przyjmowana wraz z preparatami probiotycznymi, przywracała prawidłową florę jelitową u myszy.
- Może pomóc w terapii zespołu glikoproteinowego z deficytem węglowodanów typu Ib
Jak sugerują badania, D-mannoza może być skutecznym narzędziem w terapii dziedzicznego zaburzenia, powodującego utratę białka przez jelita. Uznaje się, że jej suplementowanie może przynieść poprawę w obrębie objawów, m.in.: utraty białka, niskiego ciśnienia krwi, zaburzenia funkcjonowania wątroby oraz problemów z prawidłowym krzepnięciem krwi.
Naturalne źródła i dawki suplementów
D-mannozę znaleźć możemy w wielu produktach spożywczych, szczególnie w owocach.
Do jej najlepszych źródeł należą:
- jabłka,
- pomarańcze,
- brzoskwinie,
- mango,
- agrest,
- żurawina,
- jagody,
- czarne porzeczki,
- czerwone porzeczki,
- pomidory,
- aloes,
- glony,
- fasolka szparagowa,
- bakłażan,
- brokuły,
- fasola,
- kapusta,
- rzepa,
- pieprz cayenne,
- kozieradka.
Suplementy D-mannozy dostępne są w wielu sklepach z suplementami i zdrową żywnością. Zwykle występują w postaci kapsułek lub proszku. W przypadku zakażenia dróg moczowych, zaleca się przyjmowanie 2-4 kapsułek (po 500 mg) dziennie. Jeśli chodzi o proszek, należy kierować się zaleceniami znajdującymi się na etykiecie/ulotce.
Nie ma wystandaryzowanej dawki, jaką należy przyjmować. Niektóre dowody wskazują, że 2 g sproszkowanej D-mannozy, w 200 ml wody, przez 6 miesięcy, skutecznie i w bezpieczny sposób zapobiega nawracającym infekcjom dróg moczowych.
W przypadku aktywnego zakażenia rekomendowaną zwykle dawką jest 1,5 g, przyjmowane 2 razy dziennie, przez 3 dni, a następnie 1 raz dziennie, przez 10 dni.
Konieczne jest więcej badań, które pomogą ustalić optymalne dawki.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Mannoza występuje w wielu produktach, uważana jest więc za bezpieczną w odpowiednich ilościach.
W przypadku przyjmowania suplementów, należy stosować się do zaleceń. Spożywanie dawek większych niż naturalnie występujące, może skutkować wzdęciami, biegunkami i luźnymi stolcami.
Uważa się, że przyjmowanie bardzo dużych dawek D-mannozy może powodować uszkodzenie nerek. Jak uważają badacze z amerykańskiego Stanford-Burnham Medical Research Institute w Kalifornii, mannoza może mieć działanie terapeutyczne, jednak jej bezkrytyczne stosowanie może mieć negatywne skutki.
Pacjenci chorujący na cukrzycę typu 2 powinni zachować ostrożność przy stosowaniu produktów z D-mannozą, może ona bowiem wpływać na poziom glukozy we krwi. Po suplementy te należy sięgać jedynie po konsultacji lekarskiej.
Ze względu na brak odpowiedniej ilości dowodów na bezpieczeństwo stosowania suplementów D-mannozy przez kobiety w ciąży i karmiące piersią, powinny one unikać tych produktów.
Zamiar stosowania D-mannozy należy skonsultować ze specjalistami, szczególnie w przypadku chorób i/lub stosowania leków.
Źródło:
https://draxe.com/nutrition/d-mannose-uti/
Opracowała Ewa Wysocka
