Kolory to dla większości z nas jeden z najważniejszych aspektów otaczającej nas rzeczywistości. Ich stosowanie i odpowiednie łączenie, może być również formą terapii.
Czym jest chromoterapia?
Terapia kolorem (chromoterapia, koloroterapia, leczenie kolorami) jest formą arteterapii, czyli wyrażania emocji poprzez sztukę. Pomagać ma radzić sobie z uczuciem przytłoczenia, beznadziejności, złości czy zaburzeniami depresyjnymi.
Wykorzystywanie kolorów w celach terapeutycznych nie jest nowym wynalazkiem. Kolory, światło, refleksy, obrazy oraz rośliny, wykorzystywane były dla poprawy nastroju już w starożytnej Grecji, Egipcie czy Chinach.
Kolory mają na nas określny wpływ – jedne będą działały bardziej kojąco, inne zaś stymulująco i energetyzująco. Oczywiście działanie to może być różne, u różnych osób, jednak ogólna zasada pozostaje taka sama. Dzięki temu, możemy wykorzystywać kolory do regulowania nastroju, apetytu, decyzyjności czy snu. O tym, że każdy kolor budzi u nas inne odczucia wiedzą doskonale nie tylko psychologowie i terapeuci, ale też specjaliści od marketingu i reklamy. Niektóre pomagają obniżyć ciśnienie krwi i rozluźnić mięśnie, inne zwiększyć wydolność sportową, jeszcze inne poprawić jakość snu czy złagodzić bóle głowy.
Widzenie kolorów wynika z działania receptorów znajdujących się w oku. Każdy kolor ma swoją długość fali, częstotliwość i ilość energii. Odpowiednie receptory reagują na dane długości fal. Widzimy barwy danych przedmiotów, ponieważ odbijają i pochłaniają padające na nie promienie.
Jak działają kolory? Ciepłe barwy wykazują zwykle stymulujący wpływ, podczas gdy chłodne i neutralne uspokajający. Tak więc żółty, pomarańczowy i czerwony będą nośnikiem entuzjazmu, radości, optymizmu, pasji, energii czy seksualnego pobudzenia. Zielony to akceptacja, spokój, miłość i równowaga. Niebieski spokój, indygo równowaga, biały i różne odcienie beżu będą miały działanie relaksujące. Jednak nie zawsze kolory działają tak samo. Czerwony i pomarańczowy mogą bowiem budzić poirytowanie, a nawet gniew, niebieski i czerń zaś smutek.
Jakie korzyści przynosi chromoterapia?
Co może dać terapia kolorami?
- Zwiększenie energii i motywacji
Czerwony kolor może przyśpieszyć akcję serca, zwiększyć energię oraz wytrzymałość, czasami apetyt, a nawet złość – wszystko to z uwagi na stymulowanie wydzielania adrenaliny.
Kolor żółty może dodać nam energii, stosuje się go w otoczeniu osób, które cierpią na brak motywacji, bądź zaburzenia depresyjne. Zarówno żółty, jak i pomarańczowy pobudzają kreatywność i logiczne myślenie, dlatego często stosowane są w szkołach i przedszkolach.
Jedno z badań z 2013 roku wykazało, że arteterapia pomagała w rehabilitacji psychologicznej osób po udarze. Terapia kolorami może pomóc radzić sobie też z sezonowymi zaburzeniami afektywnymi.
- Działanie uspokajające
Niebieski, zielony czy jasne odcienie fioletu mogą działać uspokajająco. Wpływając na umysł, wpływają na ciało, powodując obniżenie ciśnienia krwi, spowolnienie oddechu oraz zmniejszenie objawów lęku. Kolory te nadają się również do sypialni, ponieważ pomagając się zrelaksować, ułatwiają zasypianie.
Dodatkowo, zielony kolor może pomóc nam odzyskać równowagę i poczuć lepsze połączenie z naturą.
- Regulowanie apetytu
Czerwony i pomarańczowy mogą zwiększać poziom ekscytacji oraz apetyt. Uważa się również, że czerwony może wzmocnić zmysł węchu. Kolor niebieski może zaś wpływać odwrotnie – zmniejszając apetyt.
Jak najlepiej wykorzystać kolory?
W jaki sposób kolory mogą wpływać na naszą codzienność?
- Malowanie
Podczas wybierania kolorów do domu czy biura, warto wybierać je w zależności od przeznaczenia pomieszczeń.
Jasnoniebieski, jasnozielony czy lawendowy odcień będą miały kojące działanie. Żółty i pomarańczowy będą pobudzały do działania. Szkolne klasy najbardziej skorzystają na połączeniu neutralnych barw, z niewielką domieszką intensywnych kolorów (zbyt dużo żółtego lub pomarańczowego, może działając rozpraszająco).
- Różowe okulary
Kolejną metodą wartą wypróbowania, są kolorowe okulary, które zaleca się stosować około 30 minut dziennie. Kiedy potrzebujemy poprawy nastroju, sięgnijmy po żółte lub różowe szkiełka, gdy brak nam koncentracji, wybierzmy te niebieskie.
- Fototerapia
Terapia światłem wykorzystuje czerwone światło, w określonym zakresie długości fal. Taka terapia polecana jest osobom borykającym się z zaburzeniami depresyjnymi, sezonowymi zaburzeniami afektywnymi, chronicznym stresem, zespołem napięcia przedmiesiączkowego, a także bólem czy problemami skórnymi, jak na przykład trądzik.
- Kreatywność
Rysowanie i malowanie to zajęcia, które pomogą pobudzić kreatywność i poprawić nastrój. Bawmy się kolorami lub twórzmy monochromatyczne obrazy, w obrębie koloru który przyniesie nam w danym momencie najwięcej korzyści.
Wykazano, że terapia kolorami pomaga zredukować niepokój i przygnębienie, wzmacnia pamięć, umiejętności komunikacyjne oraz poczucie więzi.
- Wizualizacje
Dla niektórych osób wspaniałą opcją okazują się wizualizacje, które powstają przy pomocy kryształów rozpraszających światło. Wykorzystywane bywają podczas medytacji lub ćwiczeń oddechowych.
- Natura
Starajmy się możliwie codziennie wystawiać na działanie promieni słonecznych. Co najmniej 20 minut ekspozycji, spędzone na świeżym powietrzu pomoże zwiększyć poziom witaminy D i poprawić nastrój.
Przebywanie na łonie natury to wciąż najlepszy sposób na to, by poddać się terapeutycznemu działaniu światła i barw.
Środki ostrożności
Postrzeganie kolorów i reakcje na nie są kwestią indywidualną. Nie u każdej osoby chromoterapia przyniesie pożądane efekty.
Ustrukturyzowana terapia kolorami powinna obywać się pod okiem specjalistów, by móc zmaksymalizować korzyści z jej stosowania.
Źródła: