Olej z pestek winogron – czy warto stosować?

Zdania dotyczące stosowania oleju z pestek winogron są wciąż podzielone. Jego właściwości – ze względu na obecność jednonienasyconych kwasów tłuszczowych – podobne są do oliwy z oliwek. Posiada jednak też wielonienasycone tłuszcze, w tym omega-6 i omega-9. To właśnie ich zawartość jest głównym przedmiotem kontrowersji. Niewiele osób jednak wie, że ich odpowiednia ilość zapewnia balans kwasów tłuszczowych, wpływając pozytywnie choćby na mózg i serce. Problem pojawia się wtedy, kiedy mamy tych kwasów w diecie za dużo.

Czym jest olej z pestek winogron?

Olej z pestek winogron jest zwykle efektem ubocznym produkcji wina. Po jego wytworzeniu pozostają nasiona, które poddane zostają tłoczeniu. Z nich właśnie powstaje olej. W nasionach wszystkich roślin, w tym owoców i warzyw, znajdują się choćby niewielkie ilości jakiegoś rodzaju tłuszczu.

Olej z pestek winogron jest zwykle dość drogi, ponieważ koszty jego uzyskania są stosunkowo wysokie.

Prozdrowotne właściwości oleju winogronowego

Co kryje w sobie olej z pestek winogron?

• Ma dużo witaminy E

Olej z pestek winogron to jedno z najlepszych źródeł witaminy E. Ma jej niemal dwa razy więcej, niż oliwa z oliwek.  Jak pokazują badania, witamina ta ma korzystny wpływ na odporność, oczy, skórę i wiele ważnych funkcji organizmu.

• Zawiera kwasy tłuszczowe omega-6

Według University of Maryland Medical Center. istnieje kilka rodzajów kwasów tłuszczowych omega-6 i nie wszystkie wywołują stan zapalny. Kwas linolenowy – którego w oleju winogronowym jest najwięcej – musi być dostarczany ze źródeł pokarmowych, ponieważ nasz organizm nie jest w stanie go samodzielnie wytwarzać. Kwas ten przekształcany jest w kwas gamma-linolenowy, który jak pokazują badania, może obniżyć poziom cholesterolu i stan zapalny, szczególnie po przekształceniu w cząsteczkę DGLA.

W badaniu opublikowanym na łamach International Journal of Food Science and Nutrition wykazano również, że spożywanie oleju z pestek winogron – w porównaniu np. ze słonecznikowym – jest bardziej korzystne w zakresie redukowania zapalenia i insulinooporności, u kobiet otyłych lub z nadwagą.

• Dba o skórę i włosy

Olej z pestek winogron ma dużo witaminy E i nawilżające kwasy tłuszczowe, pozbawiony jest za to sztucznych komponentów. Jest świetnym środkiem nawilżającym, szczególnie dla osób z cerą tłustą lub mieszaną, ponieważ nie zatyka porów. Nadaje się również do masażu i jako olej bazowy do aromaterapii.

• Ma wysoką temperaturę dymienia

Temperatura w której olej lub tłuszcz kuchenny zaczyna dymić, tracąc właściwości odżywcze (i nierzadko stając się szkodliwym), nazywana jest punktem dymienia. Wielonienasyceniowe kwasy tłuszczowe (PUFA) łatwo się utleniają, dlatego nie są najlepszym wyborem w kuchni.

Olej z pestek winogron ma nieco wyższy punkt dymienia niż inne tłuszczu PUFA, wynosi powiem ok. 211 stopni Celsjusza, nadaje się więc do pieczenia i delikatnego przysmażania. W przypadku oliwy z oliwek jest to 210 stopni, oleju kokosowego 176 stopni, zaś olej z awokado 271 stopni Celsjusza.

• Nie zawiera tłuszczów trans

Tłuszcze trans znajdują się przede wszystkim w fast foodach, pakowanych przekąskach czy smażonych potrawach. Badania jednoznacznie pokazują, że są szkodliwe dla naszego zdrowia.

Co jeszcze znajdziemy w oleju z pestek winogron? W jednej łyżce znajduje się mniej więcej:

• 14 g tłuszczu (ok. 70% tłuszczów wielonienasyconych, 16% jednonienasyconych i 10% nasyconych),
• 120 kalorii,
• 9 mg witaminy E (19% zalecanego dziennego spożycia).

Jaki kupować?

Najlepszym olejem z pestek winogron jest ten tłoczony na zimno lub extra virign. Niektóre maszyny przemysłowe które stosowane są do produkcji oleju, podgrzewają go do bardzo wysokich temperatur, co niszczy jego właściwości. Tłoczenie na zimno lub extra virgin oznacza, że oleje nie były poddawane temu procesowi.

Zdarza się, że dla oszczędności i przyśpieszenia procesu produkcji, producenci stosują takie substancje chemiczne jak np. heksan. Warto więc wybierać również ekologiczne i czyste oleje. By zapobiec jełczeniu nie należy również wystawiać oleju na działanie światła oraz wysokich temperatur.

Warto pamiętać, że olejek z pestek winogron nie jest tym samym, co ekstrakt z pestek winogron, choć oba pozyskiwane są z nasion. Ekstrakt jest zwykle składnikiem suplementów, mających łagodzić stany powodowane zapaleniem i problemami sercowo-naczyniowymi. Zawiera wiele przeciwutleniaczy, w tym kwasy fenolowe, antocyjany, flawonoidy i oligomeryczne kompleksy proantocyjanidyny (OPC).

Stosowanie

Olej z pestek winogron może być zamiennikiem oliwy z oliwek. Jest również mniej przetworzony, niż niektóre oleje słonecznikowe czy kukurydziane. Ponieważ jest niemal bezwonny i bezsmakowy, nie wpływa na smak potraw. Jest dosyć stabilny i nie jełczeje po podgrzaniu. Sprawdzi się przy pieczeniu i delikatnym osmażaniu. Warto jednak stosować go zamiennie z innymi tłuszczami, by utrzymać zróżnicowanie diety.

Efekty uboczne i środki ostrożności

Wciąż trwają dyskusje na temat składu oleju z pestek winogron. Najważniejszy jest jednak stosunek tłuszczów – jak pokazują badania, jeśli kwasów tłuszczowych omega-6 jest zbyt dużo, szczególnie w stosunku do omega-3, może rozwinąć się zapalenie. Kwasy omega-6 są jednak potrzebne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Choć rekomendowany stosunek omega-3 do omega-6 różni się w zależności od ekspertów (niektórzy mówią o 1:1, inni o 10:1), w większości przyjmuje się, że dla zdrowia lepsze jest wyższe spożycie omega-3. Dobrym przykładem jest typowa dieta śródziemnomorska, która wpływa korzystnie na serce, wagę i funkcje poznawcze w wieku starczym.

Należy więc dbać o to, żeby nie spożywać za dużo kwasów tłuszczowych omega-6. Może to bowiem prowadzić do:

• nasilenia zapalenia, co zwiększa ryzyko rozwoju chorób przewlekłych,
• podwyższenia poziomu cholesterolu,
• zaburzeń pracy tarczycy i gospodarki hormonalnej,
• nadwagi i otyłości.

Źródło:

https://draxe.com/nutrition/grapeseed-oil/

Opracowała Ewa Wysocka