Eukaliptus pochodzi oryginalnie z Australii, jednak dziś rośnie w wielu miejscach świata. Ma długie łodygi i okrągłe, wiecznie zielone liście. Choć spożywane w całości mogą być pewnym wyzwaniem dla układu pokarmowego, zrobiona z nich herbatka ma wiele prozdrowotnych właściwości. Podobnie jak cała roślina.
Właściwości eukaliptusowych liści
Czym może pochwalić się eukaliptus?
- Ma dużo antyoksydantów
Z suszonych liści eukaliptusa zaparzyć można napar, który jest bogaty w przeciwutleniacze. Główne flawonoidy które się w nich znajdują, to: katechiny, izoramnetyna, luteolina, kemferol, floretyna oraz kwercetyna. Chronią one nasz organizm przed stresem oksydacyjnym oraz uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki.
Jedno z badań, z udziałem 60 289 kobiet i 38 180 mężczyzn wykazało, że dieta obfitująca w flawonoidy wiąże się z 18% spadkiem ryzyka rozwoju choroby serca.
Herbatki eukaliptusowej nie powinny pić jednak dzieci, ponieważ są narażone na toksyczność eukaliptusa. Należy również pamiętać, że napar eukaliptusowy nie jest tym samym co olejek eukaliptusowy – nie należy go również dodawać na herbatki. Szukajmy produkty o jasnym oznaczeniu „herbat(k)a eukaliptusowa/z eukaliptusa”.
- Pomaga poradzić sobie z przeziębieniem
Jak wykazały badania, eukaliptus może zmniejszać objętość śluzu i rozszerzać oskrzela. Ma również działanie przeciwzapalne. Wszystko to za sprawą obecności eukaliptolu/cyneolu, czyli związku który znajduje się w oleju eukaliptusowym. Niektóre badania dowiodły, że łagodzi on objawy przeziębienia (kaszel, ból głowy, katar), poprzez złagodzenie stanu zapalnego i zmniejszenie ilości śluzu.
Eukaliptol może również przynosić ulgę w doświadczaniu objawów astmy. W 12-tygodniowym badaniu, udział wzięły 32 osoby chorujące na astmę oskrzelową. Jedna grupa otrzymywała codziennie 600 mg eukaliptolu, druga zaś placebo. W pierwszej z nich pacjenci potrzebowali 36% mniejszej dawki leków, by kontrolować objawy schorzenia. Dla porównania, w grupie placebo wskaźnik ten wynosił 7%.
Olejek eukaliptusowy zmniejsza przekrwienie nosa i z powodzeniem może być stosowany do inhalacji. Nie wolno go jednak spożywać. Stosowanie warto też skonsultować ze specjalist(k)ą.
- Łagodzi ból
W eukaliptusie znajdują się przeciwzapalne związki, które mogą działać przeciwbólowo. Dlatego wdychanie olejku eukaliptusowego może złagodzić ból.
Pokazało to badanie obejmujące 52 osoby, które przeszły operację stawu kolanowego. Jak wykazano, inhalacja olejkiem eukaliptusowym (w połączeniu z olejkiem migdałowym) przez 30 minut dziennie, wyraźnie zmniejszyła poziom odczuwanego bólu oraz ciśnienie krwi (w porównaniu z wdychaniem jedynie olejku migdałowego). Potrzebne są jednak dalsze badania, jako że inne badanie nie wykazało zmiany u 123 pacjentów z nowotworem, którzy wdychali olejek na 3 minuty przed zabiegiem medycznym.
- Koi suchą skórę
Jak zaobserwowano, stosowany miejscowo ekstrakt z eukaliptusa zwiększa produkcję ceramidów, zdolność do zatrzymywania wody i ochronną barierę skóry. To dzięki zawartości makrokarpalu A, który zdaje się stymulować ich produkcję.
Ceramidy to znajdujące się w skórze kwasy tłuszczowe, które odpowiadają za utrzymanie wilgoci. Niższy poziom ceramidów wiąże się z suchą skórą, łupieżem czy zapaleniem skóry.
W badaniu z udziałem 34 osób wykazano, że stosowanie na skórę głowy balsamu z ekstraktem z eukaliptusa i syntetycznymi ceramidami, znacząco zmniejszyło swędzenie, suchość i łuszczenie się skóry oraz zaczerwienienie. Na rynku znajduje się bardzo wiele produktów do włosów i skóry głowy, które zwierają ten składnik.
- Pomaga zachować zdrowe zęby
W liściach eukaliptusa znajduje się wysokie stężenie etanolu oraz makrokarpalu C, który jest polifenolem. Związki te eliminują szkodliwe bakterie jamy ustnej, które mogą przyczyniać się do rozwoju próchnicy i chorób dziąseł.
Badanie z udziałem 97 osób wykazało, że ci którzy żuli gumę z dodatkiem ekstraktu z eukaliptusa 5 razy dziennie, przez co najmniej 5 minut, borykali się ze znacznie mniejszą ilością kamienia nazębnego, a także rzadziej doświadczali zapalenia i krwawienia dziąseł. W grupie kontrolnej nie zauważono żadnych zmian.
- Pomaga się odprężyć
Jak wykazało jedno z badań, u 62 zdrowych osób inhalacja olejkiem eukaliptusowym skutkowała znacznym zmniejszeniem lęku przedoperacyjnego. Uważa się, że jest to zasługa eukaliptolu, który ma właściwości przeciwlękowe.
Okazuje się również, że 30-minutowe wdychanie olejku obniżało ciśnienie krwi u pacjentów po operacji kolana. Naukowcy są zdania, że redukuje on aktywność współczulnego układu nerwowego, zwiększając reakcję przywspółczulnego układu nerwowego, co sprzyja odprężeniu.
- Odstrasza owady
Eukaliptol ma również działanie odstraszające na owady, przede wszystkim te gryzące (np. komary). Im wyższa jest zawartość eukaliptolu w olejku, tym dłużej i skuteczniej on działa.
Co ciekawe, olejek ten może być również skutecznym środkiem zwalczającym wszy. W jednym randomizowanym badaniu okazał się 2 razy bardziej skuteczny, niż popularny środek stosowany przy tej nieprzyjemnej inwazji. Wciąż potrzebne są jednak dalsze badania nad tym tematem.
Jak stosować?
Liście eukaliptusa kupić możemy w wielu sklepach ze zdrową żywnością i produktami typu bio. Największy ich wybór oferują sklepy online.
Na ich wykorzystanie mamy kilka możliwości, np.:
- Herbatka. Najlepiej stosować tę z mielonych/kruszonych liści.
- Inhalacja lub aromaterapia. Kilka kropelek w kominku do aromaterapii lub w misce z gorącą wodą, pomoże nam poczuć się lepiej.
- Miejscowo. Kilka kropel olejku wymieszać z olejem bazowym (np. kokosowym) i nałożyć na klatkę piersiową.
- W łazience. Dodane do kąpieli lub zawieszone w kabinie prysznicowej liście eukaliptusu, zafundują nam luksusowe odprężenie.
Środki ostrożności
Liście eukaliptusa uważne są za bezpieczne w stosowaniu, należy jednak zachować ostrożność przede wszystkim jeśli chodzi o olejek eukaliptusowy.
Należy pamiętać, że dzieci są bardziej narażone na toksyczność produktów eukaliptusowych. Istnieją doniesienia mówiące o napadach padaczkowych, trudności w oddychaniu, zaburzeniach świadomości, a nawet śmierci.
Ze względu na brak dostatecznych dowodów, na temat bezpieczeństwa stosowania olejku eukaliptusowego przez kobiety w ciąży i karmiące piersią, panie te powinny zrezygnować z jego używania.
U niektórych może dojść do kontaktowego zapalenia skóry, w wyniku ekspozycji na olejek eukaliptusowy. Dlatego tak ważne jest, by rozcieńczać go z olejem bazowym. Warto również wykonać najpierw test na tolerancję, na niewielkim obszarze skóry.
Olej eukaliptusowy może wchodzić w interakcję z niektórymi lekami, np. tymi stosowanymi przy: cukrzycy, chorobie refluksowej, wysokim cholesterolu czy zaburzeniach natury psychicznej. Jeśli więc przyjmujemy leki, stosowanie olejku należy skonsultować z lekarzem.
Źródło:
https://www.healthline.com/nutrition/eucalyptus-leaves
Opracowała Ewa Wysocka
