Ziołowe herbatki nie są w rzeczywistości herbatami (powstałymi z liści roślin rodzaju Camellia), a naparami wytwarzanymi z suszonych kwiatów, przypraw lub ziół. Różnią się smakami i aromatami, mają też bardzo wiele prozdrowotnych właściwości.
Na jakie napary warto zwrócić szczególną uwagę?
- Rumianek
Znany przede wszystkim ze swoich kojących właściwości, stosowany jako środek łagodzący mdłości i ułatwiający zasypianie.
W jednym z badań, w którym oceniano wpływ rumianku na problemy ze snem, obserwowano 80 świeżo upieczonych mam, które miały po porodzie problemy ze snem. Okazało się, że picie herbatki rumiankowej przez 2 tygodnie przyczyniło się do poprawy jakości snu oraz zmniejszenia objawów depresyjnych.
Inne badanie objęło 34 osoby cierpiące na bezsenność. Wykazało ono pewną poprawę w kwestii budzenia się w nocy, czasu zasypiania i funkcjonowania w ciągu dnia, po wypijaniu naparu 2 razy dziennie.
Rumianek ma ponadto właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i chroniące wątrobę. Badania na gryzoniach wykazały wstępne dowody na to, że może być pomocny w walce z biegunką i wrzodami żołądka.
Istnieją dowody na to, że herbatka rumiankowa zmniejsza objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, a także poprawia poziom glukozy, insuliny i lipidów we krwi, u pacjentów z cukrzycą typu 2. Koniecznych jest więcej badań, by potwierdzić te właściwości, jednak i bez nich warto sięgać po napar z rumianku.
- Mięta pieprzowa
To jedna z najpopularniejszych herbat ziołowych na świecie. Najczęściej stosowana jest przy problemach z przewodem pokarmowym, wykazuje również przeciwutleniające, przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne i antywirusowe działanie.
Choć większość tych właściwości udowodniona została w badaniach na zwierzętach, kilka badań potwierdziło korzystny wpływ napary na ludzki przewód pokarmowy.
Istnieją badania potwierdzające, że preparaty zawierające olejek z mięty pieprzowej łagodzi niestrawność, nudności i bóle brzucha. Skutecznie walczy również ze skurczami jelit, przełyku i okrężnicy. Olejek ten jest szczególnie przydatny dla osób cierpiących na zespół jelita drażliwego.
- Imbir
Imbirowa herbatka ma wyraźny aromat i nieco ostry smak.
Zawiera wiele przeciwutleniaczy, pomaga zwalczać stan zapalny, stymuluje układ odpornościowy i jest niezwykle skuteczna w radzeniu sobie z mdłościami. Badania konsekwentnie potwierdzają, że imbir skutecznie łagodzi mdłości. Dotyczy to szczególnie wczesnego etapu ciąży, ale może być pomocny również przy dyskomforcie związanym z chemioterapią czy chorobą lokomocyjną.
Ponadto, imbir może pomóc złagodzić wrzody żołądka, niestrawność i zaparcia. Z pewnością z jego właściwości skorzystać mogą również boleśnie miesiączkujące kobiety. W dwóch badaniach wykazano, że w tej kwestii kapsułki imbirowe są również skuteczne, jak niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Choć wyniki badań nie są jednoznaczne, istnieją dowody na to, że imbir może być korzystny dla diabetyków, ponieważ suplementy te pomagają kontrolować poziom glukozy i lipidów we krwi.
- Hibiskus
Napar ten ma różowo-czerwony kolor i charakteryzuje się orzeźwiającym, cierpkim smakiem. Jest doskonały zarówno na ciepło, jak i na zimno.
Herbatka hibiskusowa ma przeciwwirusowe właściwości. Badania probówkowe wykazały, że jest wysoce skuteczna przeciwko szczepom ptasiej grypy. Żadne dowody nie wskazały jednak na jej przydatność w zwalczaniu wirusa grypy.
W wielu badaniach testowano wpływ naparu hibiskusowego na wysoki poziom lipidów we krwi. Niektóre z nich pokazały, że jego działanie jest korzystne. Jednak w dużym przeglądzie odnotowano, że nie miał żadnego znaczącego wpływu na to stężenie.
Wykazano jednak, że herbatka hibiskusowa skutecznie obniża ciśnienie krwi. Co więcej, jedno z badań dowiodło, że ekstrakt ten pity przez 6 tygodni, zmniejszył stres oksydacyjny u piłkarzy płci męskiej.
Herbatki tej nie należy pić w przypadku zażywania diuretyku hydrochlorotiazydu, może on bowiem wchodzić z napojem w interakcję. Skraca również działanie aspiryny, warto więc zachować 3-4 godziny odstępu.
- Enchinacea/jeżówka
Jak wykazały badania, jeżówka może wzmocnić układ odpornościowy, dzięki czemu organizm ma większą szansę zwalczyć wirusy i infekcje.
Niestety badania poświęcone przeciwprzeziębieniowym właściwościom jeżówki nie zostały dobrze zaprojektowane, tak więc ich wyniki nie są jasne. Wiele z nich wykazało jednak, że enchinacea może zarówno zapobiegać przeziębieniu, jak i skrócić czas jego trwania.
Z pewnością herbatka ta pomoże złagodzić ból gardła i zatkany nos.
- Rooibos
To ziołowa herbatka pochodząca z Południowej Afryki. Produkowana jest z liści rooibosa lub krzewu czerwonego.
Mieszkańcy RPA od dawna stosowali ten napar w celach leczniczych. Niestety, badań na ten temat jest niewiele. Przeprowadzone dotąd wykazały, że rooibos jest skuteczny w przypadku alergii i kamieni nerkowych.
Jedno z badań ujawniło, że herbatka ta może korzystnie wpływać na zdrowie kości. Według wyników jednego z probówkowych testów, herbatka rooibos – wraz z zieloną i czarną – może stymulować komórki zaangażowane we wzrost i gęstość kości. To samo badanie wykazałó, że wpływała również obniżająco na wskaźniki stanu zapalnego i toksyczności komórek. Naukowcy sugerują, że może być to spowodowane tym, że picie herbaty wiąże się z wyższą gęstością kości.
Co więcej, wstępne badania wykazały, że rooibos może wspomóc zapobieganie chorobom serca. Jedno z badań wykazało, że hamuje enzym powodujący skurcze naczyń krwionośnych, podobnie jak robią to leki na nadciśnienie.
Inne badanie wykazało, że picie 5-6 filiżanek herbatki rooibos dziennie przez 6 tygodni, obniżyło poziom tłuszczu i „złego” cholesterolu LDL, zwiększając jednocześnie poziom dobrego HDL.
By jednak potwierdzić te właściwości jednoznacznie, jednak wstępne dowody są obiecujące.
- Szałwia
Wiele badań probówkowych wykazało, że szałwia ma korzystny wpływ na funkcje poznawcze. Jest również potencjalnie skuteczna w hamowaniu powstawania blaszek, powiązanych z rozwojem choroby Alzheimera.
Dwa badania wykazały, że doustne spożywanie oleju z szałwii wpłynęło pozytywnie na poprawę funkcji poznawczych, u pacjentów z chorobą Alzheimera. Szałwia wydaje się również poprawiać funkcje poznawcze u osób zdrowych.
Wiele badań ujawniło również, że przyjmowanie ekstraktu z szałwii poprawiło nastrój, funkcje psychiczne i pamięć u zdrowych, dorosłych osób. Jedno małe badanie z udziałem ludzi wykazało, że herbatka szałwiowa balansuje poziom lipidów we krwi. Badanie na szczurach wykazało zaś, że ma właściwości ochronne przed rakiem okrężnicy.
- Melisa
W małym badaniu obejmującym 28 osób pijących herbatkę jęczmienną lub melisę przez 6 tygodni, wykazano że w grupie pijącej melisę elastyczność tętnic była większa. To ważne, ponieważ sztywność tętnic jest czynnikiem ryzyka dla chorób serca, udar mózgu i upośledzenie umysłowe. W tym samym badaniu zaobserwowano, że pijący melisę mieli również bardziej elastyczną skórę. Badanie to jednak nie odznaczało się wysoką jakością.
Inne niewielkie badanie z udziałem pracowników radiologii wykazało, że picie herbatki z melisy 2 razy dziennie, przez 30 dni, zwiększyło poziom naturalnych enzymów antyoksydacyjnych. Pomagają one chronić organizm przed uszkodzeniami oksydacyjnymi komórek i DNA. W rezultacie wyniki osób badanych w zakresie uszkodzenia lipidowego i DNA były lepsze.
Wiele badań wykazało również, że melisa poprawia nastrój i sprawność umysłową. W badaniu z udziałem 20 uczestników wykazano, ma ona korzystny wpływ zarówno na spokój, jak i pamięć.
Jak pokazało inne małe badanie, ekstrakt ten pomógł zredukować stres i poprawić umiejętność przetwarzania i logicznego myślenia. Zmniejsza też uczucie kołatania serca i niepokoju.
- Róża
Herbatka różana jest bogata w witaminę C i wiele korzystnych związków roślinnych, które mają przeciwzapalne właściwości.
W kilku badaniach zdecydowano się ocenić zdolność proszku z owoców róży, do zmniejszania stanu zapalnego u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz chorobą zwyrodnieniową stawów. Większość z nich wykazała, że skutecznie zmniejsza stan zapalny i związane z nim objawy, np. ból.
Przeciwzapalne i przeciwutleniające działanie róży może pomóc również w walce ze starzeniem się skóry. Wstępne badanie wykazało, że przyjmowanie proszku różanego przez 8 tygodni, zmniejszało głębokość zmarszczek wokół oczu i polepszało nawilżenie oraz elastyczność skóry twarzy.
Jedno 12-tygodniowe badanie, z udziałem 32 osób z nadwagą wykazało, że przyjmowanie ekstraktu z dzikiej róży skutkowało zmniejszeniem BMI i tłuszczu w okolicy brzucha.
Koniecznych jest więcej badań by jednoznacznie potwierdzić te właściwości.
- Męczennica/passiflora
Herbatka z męczennicy tradycyjnie stosowana jest w celu złagodzenia niepokoju i poprawy jakości snu.
Jedno z badań wykazało na przykład, że picie herbatki z męczennicy przez 7 dni znacząco poprawiło jakość snu.
Co więcej, dwa inne badania wykazały że jest ona skuteczna w zmniejszaniu lęku. Jedno z nich ujawniło, że męczennica była równie skuteczna, jak łagodne leki uspokajające.
Kolejne badanie pokazało zaś, że pomogła złagodzić psychiczne objawy odstawiania opioidów: lęk, drażliwość, pobudzenie. Stosowana była jednak wraz z klonidyną, którą podaje się zwykle przy wycofywaniu opioidów.
Herbatka z męczennicy jest skuteczna w łagodzeniu niepokoju i wspieraniu odprężenia.
Źródło:
https://www.healthline.com/nutrition/10-herbal-teas
Opracowała Ewa Wysocka
