21 listopada, 2017

Choroba naczyń obwodowych – czym jest i jak się przed nią bronić?

Choroba naczyń obwodowych to schorzenie lub uszkodzenia naczyń krwionośnych, innych niż te w sercu i mózgu. Znana jest pod kilkoma nazwami, m.in. PVD i choroba tętnic obwodowych (PAD). Choć nazwy te bywają stosowane zamiennie, stany te nie są takie same.

Pomimo różnicy, większość statystyk dotyczących choroby naczyń obwodowych (PVD) dotyczy w rzeczywistości choroby tętnic obwodowych (PAD). Nieleczona PAD może prowadzić do gangreny, amputacji kończyn, ataku serca i udaru mózgu.

Na szczęście chorobom tym można zapobiec i leczyć je. Osoby znajdujące się w grupie ryzyka wystąpienia choroby (lub jej powikłań), powinny podejmować działania jak najwcześniej, by zwiększyć swoje szanse na postawienie prawidłowej diagnozy. Naturalna profilaktyka i leczenie zarówno PVD jak i PAD są łatwe do wyznaczenia, bywają jednak trudniejsze do zrealizowania. Uniknięcie wystąpienia lub przezwyciężenie choroby naczyniowej wymaga długotrwałego zaangażowania w zdrowy styl życia.

Co to jest choroba naczyń obwodowych?

Jaka jest więc definicja tej choroby? Prostym sposobem na zrozumienie jej istoty jest wyobrażenie sobie, że choroba ta dotyka naczyń krwionośnych na „obrzeżach” (obwodach) – czyli najbardziej wysuniętych obszarów ciała, jak ręce i nogi.

Są dwa rodzaje obwodowej choroby naczyń: funkcjonalna i organiczna.

Funkcjonalna PVD jest rodzajem niefizycznego uszkodzenia struktur naczyń krwionośnych. Możemy odczuwać ból lub skurcze wskazujące na problemy z działaniem naczyń krwionośnych.

Organiczna PVD występuje wtedy, gdy dochodzi do faktycznej zmiany w strukturze naczyń krwionośnych. Mogą być na przykład w stanie zapalnym lub zostać uszkodzone.

Choroba tętnic obwodowych jest rodzajem organicznego PVD. Kiedy tłuszcz gromadzi się wewnątrz naczyń krwionośnych, blokuje przepływ krwi, powodując chorobę tętnic obwodowych. Ten konkretny stan nagromadzania się płytki jest również powszechnym zjawiskiem – miażdżycą.

Patofizjologia chorób naczyń obwodowych (anormalne zmiany) często obejmują zwężenie naczyń krwionośnych. Najczęściej dotknięte chorobą są ramiona, nogi, żołądek oraz nerki. Kiedy w wyniku PAD naczynia krwionośne zwężają się, krew ma problemy z dostaniem się do kończyn i narządów.

Na przykład PAD w nogach (zwężenie naczyń krwionośnych w nogach) może powodować ból nóg podczas wysiłku, ponieważ nie otrzymują one wystarczającej ilości krwi. W przypadku PAD prawdopodobieństwo zatoru w naczyniu krwionośnym – a co za tym idzie udaru lub ataku serca – jest znacznie większe. Osoby cierpiące na PAD są również znacznie bardziej narażone na chorobę wieńcową.

Jak diagnozuje się chorobę tętnic obwodowych?

Na szczęście stan ten jest dość łatwy do zdiagnozowania, przy użyciu testu zwanego wskaźnikiem kostkowo-ramiennym (ABI). Test ten jest nieinwazyjny. Na stopę i ramię pacjenta zakładane są rękawy, jak te do mierzenia ciśnienia. W rzeczywistości test ten bada właśnie iloraz ciśnienia skurczowego mierzonego na stopie, do ciśnienia skurczowego na ramieniu. Jeżeli ciśnienie krwi w kostce jest niższe niż w ramieniu, istnieje spora szansa że pacjent ma problemy z przepływem krwi do nóg. Jest to oznaką choroby naczyń obwodowych i PAD.

Test ABI jest jednym z kilku, stosowanych przy podejrzeniu chorób serca. Należą do nich również: USG naczyń krwionośnych, badanie na bieżni, angiografia rezonansu magnetycznego lub angiografia tomografii komputerowej. Wszystkie mogą zostać zalecone przez lekarza, jeśli podejrzewa u nas problemy z krążeniem lub zablokowane naczynia krwionośne.

Objawy choroby naczyń lub tętnic obwodowych

Objawy choroby naczyń obwodowych mogą wahać się od bardzo subtelnych (np. niższa temperatura w jednej nodze, w porównaniu do drugiej), do tych cięższych (np. drętwienie nóg). We wczesnym stadium choroby objawy mogą obejmować: skurcze, zmęczenie mięśni lub ciężkość nóg, bioder lub pośladków podczas aktywności (np. chodzenia lub wchodzenia po schodach). Zazwyczaj znikają one po odpoczynku. Możemy mieć również problemy z wysokim ciśnieniem krwi lub zaburzenia czynności nerek, nawet jeśli nie czujemy się źle.

W miarę postępu choroby, objawy mogą utrzymywać się nawet po ustaniu aktywności. Do występujących zazwyczaj objawów choroby tętnic obwodowych należą:

  • ból, tępy ból, ociężałość lub drętwienie jednej lub obu nóg podczas chodzenia lub ćwiczeń,
  • różnica temperatur pomiędzy obiema nogami,
  • wolniejszy lub mniejszy wzrost włosów na nogach,
  • wolniejszy lub mniejszy wzrost paznokci dłoni,
  • zimna, gładka lub błyszcząca skóra,
  • zmiana koloru skóry na niebieskawy lub blady,
  • zimne lub zdrętwiałe palce,
  • wolno gojące się lub nie gojące się wcale rany i owrzodzenia na nogach i stopach.
  • słaby puls lub jego brak w stopach,
  • utrata masy mięśniowej nóg,
  • zaburzenia erekcji, szczególnie przy cukrzycy.

Niektórzy nie zdają sobie sprawy z tego, że cierpią na PAD lub PAV, dopóki nie doznają poważnych komplikacji – ataku serca, udaru lub przemijających ataków niedokrwiennych (TIA). Według amerykańskich CDC, 40% chorych nie doświadcza typowego bólu kończyn dolnych, związanego z chorobą naczyń obwodowych.

Przyczyny i czynniki ryzyka

Jakie są przyczyny choroby naczyń obwodowych?

Choroby naczyń obwodowych obejmują naczynia krwionośne, które nie pracują z powodu problemów funkcjonalnych (np. skurczów), lub z powodu problemów strukturalnych (np. zablokowanych tętnic).

Jakie są więc przyczyny choroby tętnic obwodowych?

Choroba naczyń obwodowych obejmuje nagromadzenie tłuszczu lub płytek (blaszek) w naczyniach krwionośnych, które wysyłają krew do rak i nóg. Blokuje to przepływ krwi do tych obszarów i wywołuje konkretne objawy. Ten rodzaj blokady nazywany jest miażdżycą. Jest to najczęstsza przyczyna PAD. Jednak choroba ta może być również spowodowana urazem rąk lub nóg, zapaleniem naczyń krwionośnych, niezwykłym wzrostem mięśni lub więzadeł albo wystawieniem na promieniowanie.

Czynniki ryzyka dla PAD to:

  • palenie,
  • pochodzenie etniczne (szczególnie zagrożona jest czarna rasa),
  • cukrzyca,
  • wysoki cholesterol,
  • wysokie ciśnienie krwi,
  • nieprawidłowe funkcjonowanie nerek,
  • wiek (powyżej 50 r.ż.),
  • otyłość,
  • historia rodzinna chorób serca, udaru lub PAD,
  • wysoka homocysteina we krwi – powoduje ona zwężenie lub zablokowanie naczyń krwionośnych. Więcej o homocysteinie pisaliśmy tutaj.

Leczenie tradycyjne

Najczęściej leczenie chorób obwodowych obejmuje zmiany stylu życia, środki farmakologiczne lub zabiegi chirurgiczne. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania choroby i jej przyczyny. Leczenie jest agresywne, gdy osiąga stan zagrażający zdrowiu.

  • Farmakologia i zmiany stylu życia

W łagodnych przypadkach, w których zablokowanie jest niewielkie lub istnieje niewielkie ryzyko poważanych powikłań, wymagana może być jedynie zmiana stylu życia.

W przypadkach wymagających leczenia, niektórzy zaczynają od przyjmowania aspiryny lub substancji rozrzedzających krew, by zapobiec jej „lepieniu się”. Ułatwia to przejście krwi przez wąskie naczynia krwionośne i zmniejsza ryzyko udaru lub zawału serca, spowodowanego zakrzepem.

W przypadku palaczy chorujących na PAD, przepisane mogą zostać również leki mające pomóc rzucić palenie. Podobnie w przypadku osób z wysokim poziomem cholesterolu, wysokim ciśnieniem krwi lub cukrzycą –  mogą one przyjmować leki dedykowane tych chorobom. Ma to szansę pomóc w kontrolowaniu niektórych problemów zdrowotnych, które mogą pogorszyć PAD.

Jeżeli dokuczają nam takie objawy jak bóle nóg, możemy również zażyć leki które przyniosą ulgę w tym obszarze. Będą to między innymi leki rozrzedzające krew i pomagające otworzeniu się naczyń. Dzięki temu  w nogach przywrócona zostaje lepsza cyrkulacja krwi.

  • Leczenie inwazyjne

W niektórych przypadkach – szczególnie zaawansowanej PAD lub u osób, u których wysokie jest ryzyko powikłań – mogą  być konieczne zabiegi chirurgiczne lub angioplastyka.

Angioplastyka polega na wprowadzeniu rurki (cewnika) do dotkniętego chorobą naczynia krwionośnego. Następnie wdmuchany zostaje balon, który ma „spłaszczyć” blaszkę na ścianie naczynia krwionośnego i je rozciągnąć, by krew mogła łatwiej przepływać. Jeżeli jest taka potrzeba, chirurg może również wstawić stent, który utrzymuje naczynie krwionośne otwarte na tyle szeroko, by krew mogła przepłynąć.

W innych przypadkach możliwe jest wszczepienie bajpasów. Wiąże się to z wytworzeniem nowego naczynia krwionośnego – zrobionego z własnej tkanki lub specjalnej „tkaniny” – które pomaga przenosić krew wokół zablokowanego naczynia krwionośnego. Dzięki temu główny punkt zapalny jest omijany, a krew może ponownie swobodnie płynąć.

W przypadku odkrycia przez lekarzy istnienia konkretnego typu skrzepu w naczyniu krwionośnym, bezpośrednio do niego może zostać wstrzyknięty lek. Ma to na celu rozbicie skrzepu. Kiedy się rozpuści, krew powinna znów móc płynąć, co zredukuje ryzyko zawału serca lub udaru.

10 naturalnych sposobów na walkę z chorobą naczyń obwodowych

Na szczęście większość osób z choroba naczyń obwodowych lub chorobą tętnic obwodowych może pracować nad poprawą swojego stanu zdrowia. Z pewnością zmiana stylu życia pomoże złagodzić lub zredukować objawy choroby. W niektórych przypadkach przydatne mogą okazać się również naturalne suplementy. Ponieważ niektóre z nich mogą wchodzić w interakcje z powszechnie stosowanymi przy PAD lekami, wprowadzanie nowych środków należy zawsze konsultować z lekarzem.

Warto rozważyć poniższe sposoby na radzenie sobie z PVD i PAD.

  • Warto dążyć do tego, by ćwiczyć 30 minut dziennie, kilka razy w tygodniu. Może być to chodzenie, taniec czy inna, odpowiednia dla nas aktywność.
  • Rzucenie palenia. Palenie jest bowiem kluczowym czynnikiem dla tej choroby. Im szybciej przestaniemy palić, tym większa szansa na poprawę zdrowia układu krążenia.
  • Zmiana diety. Dla serca korzystna będzie ta o niskiej zawartości tłuszczów nasyconych. Jeżeli cierpimy dodatkowo na inne stany – np. cukrzycę – należy dietę dostosować do naszych indywidualnych potrzeb. Odpowiednia dieta pomoże ustabilizować stan zdrowotny, zredukować odkładania się blaszek w ścianach tętnic, co spowodowane jest zbyt dużą ilością tłuszczu w diecie. Więcej na temat odpowiedniego doboru diety i najczęściej popełnianych błędów pisaliśmy m.in. tutaj, tutaj oraz tutaj.
  • Leczenie wszelkich schorzeń, które mogą powodować pogorszenie się PVD i PAD. Jeżeli chorujemy na cukrzycę, nadciśnienie, wysoki poziom cholesterolu lub jakikolwiek typ choroby serca, bezwzględnie powinniśmy skontaktować się z lekarzem i rozpocząć terapię tych stanów. Dzięki temu ich wpływ na rozwój PVD i PAD będzie mniejszy/wolniejszy.
  • Unikanie leków na przeziębienie i alergie, które zawierają pseudoefedrynę. Mogą one zwężać naczynia krwionośne i pogorszyć objawy naczyniowe.
  • Dbanie o stopy i paznokcie. Zwracajmy szczególną uwagę na wszelkie rany, pęknięcia skóry, drętwienie lub inne zmiany. Nie bagatelizujmy urazów, zranień i innych obrażeń – sięgajmy po odpowiednią pomoc medyczną w celu ich wyleczenia.
  • Jeśli to możliwe, warto spać w pozycji w której głowa uniesiona jest ok. 15 cm w stosunku do reszty ciała. Pomoże to zwiększyć ilość krwi dopływającej do nóg, co skutkować będzie zmniejszeniem bólu.
  • Unikanie zimna. Niskie temperatury powodują obkurczenie naczyń krwionośnych i mogą spowodować pogorszenie objawów. Ubierajmy się ciepło, jeśli nie możemy trzymać się z daleka od zimna.
  • Supelmentowanie L-argininy. Stosowanie doustnych 10-gramowych dawek dziennie (lub rzadziej), przez 6 miesięcy może przynieść korzyści zdrowotne. Odpowiednia ilość związków argininy we krwi może pomóc poprawić funkcjonowanie nerek i zmniejszyć ryzyko powikłań PVD/PAD – w tym śmierci.
  • Hirudoterapia. Terapia za pomocą pijawek zalecana jest m.in. osobom chorującym na miażdżycę, nadciśnienie czy choroby zakrzepowo-zatorowe ze względu na przeciwzakrzepowe, fibrynolityczne i przeciwagregacyjne właściwości składników ich śliny. Ponadto hirudoterapia stosowana jest wspomagająco w walce z wysokim cholesterolem, alergiami czy trudno gojącymi się ranami – a więc w stanach które mogą przyczynić się do szybszego rozwoju PAV/PAD. Więcej o hirudoterapii pisaliśmy tutaj, tutaj oraz tutaj.

Czy choroba tętnic odwodowych jest odwracalna?

Czy można wyleczyć się z choroby tętnic obwodowych? W wielu przypadkach tak. Wymaga to jednak czasu i pracy, może też nie udać się w przypadku osób w zaawansowanym stadium. Ćwiczenia i inne zmiany w stylu życia, mogą wyraźnie spowolnić postęp w odkładaniu się blaszek i uszkodzeniu naczyń krwionośnych. W niektórych przypadkach ogólna poprawa stanu zdrowia pomaga organizmowi naprawić uszkodzenie, poprawić krążenie i odwrócić bieg choroby.

Należy jednak pamiętać, że do utrzymania zdrowia konieczne jest stałe zaangażowanie. U niektórych osób choroba jest zbyt zaawansowana, by można było stosować naturalne środki zaradcze i same zmiany stylu życia. Może być wymagana operacja lub leczenie.

Środki ostrożności

Suplementy mogą mieć silne skutki zdrowotne. Połączone z konwencjonalnymi lekami, wchodzą nierzadko w interakcje i powodują niebezpieczne efekty uboczne lub komplikacje. Należy zawsze konsultować z lekarzem dodawanie kolejnych suplementów do ustalonego już schematu leczenia.

Równie ostrożnie należy podejść do nowego programu ćwiczeń. Aktywność fizyczna jest bardzo ważna dla poprawy i utrzymania zdrowego serca oraz układu krążenia. Jednak gwałtowne zwiększenie intensywności ćwiczeń może być niebezpieczne. Choroba naczyń obwodowych z definicji obejmuje uszkodzenie naczyń krwionośnych. Jeśli krew nie może prawidłowo krążyć, istnieje ryzyko wystąpienia bólu – lub co gorsza ataku serca bądź udaru. Powodem jest dodatkowe obciążenie, którego doświadcza ciało podczas aktywności.

Dlatego zawsze przed zmianą systemu ćwiczeń należy skonsultować się ze specjalistą. Należy skrupulatnie ustalić jakie ćwiczenia możemy wykonywać i jak długo.

Podsumowanie

Choroba naczyń obwodowych to schorzenie lub uszkodzenie w naczyniach krwionośnych, innych niż (obwodowe) w sercu lub mózgu.

Istnieją dwa rodzaje obwodowej choroby naczyń (PVD): funkcjonale i organiczne. Choroba tętnic obwodowych jest rodzajem organicznego PVD. Kiedy tłuszcz gromadzi się wewnątrz naczyń krwionośnych, blokuje przepływ krwi, co prowadzi do choroby tętnic obwodowych.

Choroba naczyń obwodowych i choroba tętnic obwodowych mogą zagrażać życiu. Diagnozy więc nie należy bagatelizować. Należy postępować zgodnie ze wskazówkami lekarza i nie tracić zaangażowania, by choroba nie pogorszyła się.

Źródło:

https://draxe.com/peripheral-vascular-disease/

Opracowała Ewa Wysocka

Zapisz się do Programu Długowieczności

Zapisz się do Programu Długowieczności Doktora Pokrywki

Wyślij komentarz