Rozstępy to niestety głównie problem kobiet. Dotyka 55% pań, w stosunku do 25% panów. Pojawiają się zwykle w okolicy: brzucha, piersi, na udach, pośladkach i ramionach. Choć nie są zagrożeniem dla naszego zdrowia fizycznego, z pewnością nie służą naszemu dobremu nastrojowi.
Czym są rozstępy?
Skóra składa się z warstwy zewnętrznej (naskórka), środkowej (skóry właściwej) oraz warstwy wewnętrznej (tkanki podskórnej). Rozstępy są konsekwencją rozdarcia skóry właściwej. Innymi słowy, tworzą się w wyniku nadmiernej rozciągliwości skóry. Towarzyszą zwykle określonym stanom, które jednak są zupełnie powszechne – ciąży, dojrzewaniu (szybkiemu wzrostowi) czy otyłości.
Tkanka ulega uszkodzeniu z powodu rozciągania, które skutkuje powstawaniem blizn. Sugerowano, że rozstępy mogą być powodowane wysokim poziomem hormonów w steroidowych w surowicy, stosowanych w steroidowej terapii lub będących wynikiem choroby Cushinga. Podwyższony poziom tych substancji może wpływać na obniżenie kolagenu. Rozstępy obserwuje się również u pacjentów z: przewlekłą chorobą wątroby, HIV, anoreksją i innymi stanami wyniszczającymi.
Czynniki ryzyka
Jakie stany zwiększają ryzyko wystąpienia rozstępów?
- Ciąża
W badaniu opublikowanym na łamach Journal of Family Medicine and Primary Care czytamy, że ciąża to okres, w którym ponad 90% kobiet doświadcza znaczących i złożonych zmian skórnych, które mogą mieć duży wpływ na ich życie. Kiedy skóra jest długo naciągnięta, mogą powstawać rozstępy.
Inne badanie wykazało, że rozstępy mogą być większe i występują częściej, w trakcie ciąży w młodszym wieku. U nastoletnich mam ten problem dotyczył 20%, nie występował za to tak często u kobiet po 30. roku życia.
- Zmiana wagi
Kiedy szybko przybieramy na wadze, gwałtownie rozciąga się również nasza skóra i powstają rozstępy. Może to być nie tylko konsekwencją otyłości, ale też szybkiego przyrostu masy mięśniowej. Utrata kilogramów może odsłonić rozstępy.
Podczas nagłej zmiany gabarytów, skóra nie jest w stanie adekwatnie się rozciągnąć i pojawiają się na niej znaki, pęknięcia. Jeżeli jednak rozwój ten następnie wolniej, uniknięcie rozstępów jest bardziej prawdopodobne. Podobnie kiedy tracimy kilogramy zbyt szybko – rozstępy stają się bardziej widoczne. Dzieje się tak dlatego, że nadmiar tkanki tłuszczowej i przyrost masy mięśniowej rozciągał skórę przez długi czas.
- Szybki rozwój
Intensywne zmiany hormonalne, które powodują wzrost poziomu niektórych wytwarzanych przez nadnercza hormonów (glikokortykoidów), również mogą przyczyniać się do powstawania rozstępów. Przedostają się do krwiobiegu i zapobiegają wytwarzaniu przez skórę właściwą włókien kolagenowych i elastylowych w stopniu, który wspierałby elastyczność skóry.
Rozstępy w wieku młodzieńczym występują zwykle u zdrowych osób o prawidłowej wadze, w okresie dojrzewania, w związku z typowymi skokami wzrostowymi. Powstają zwykle w tym samym czasie, w którym zachodzą zmiany w ciele takie jak: rozwój piersi, powiększenie jąder, owłosienie łonowe czy miesiączka. Częściej dotyka chłopców, prawdopodobnie dlatego, że w okresie dojrzewania rosną szybciej niż dziewczęta.
Raport opublikowany w The Indian Journal of Dermatology donosi, że początek rozstępów przypada zwykle między 14. a 20. rokiem życia u chłopców i 10. a 16. u dziewcząt. Opisany został przypadek chłopca, u którego rozstępy rozwinęły się w wieku 13 lat, przede wszystkim w okolicy górnej części pleców.
- Zwiększony poziom kortyzolu
Rozstępy bywają również konsekwencją wzrostu poziomu kortyzolu w organizmie. Jego nadmiar może spowodować, że skóra staje się mniej elastyczna i cieńsza.
Poziom kortyzolu mogą zwiększyć m.in.: przewlekle stosowane leki steroidowe, zespół Cushinga, zespół Marfana, zespół Ehlersa-Danlosa i inne zaburzenia nadnerczy.
Rozstępy w etapach?
Jak wykazały badania, istnieją trzy fazy rozstępów. Pierwszy to ostry etap, w którym rozstępy mają czerwony kolor i mogą być lekko „wypukłe”. Drugi etap charakteryzuje się fioletowymi lub czerwonymi rozstępami. W trzecim etapie stają się płaskie, mogą być początkowo swędzące, z różowo-czerwonego odcienia przechodzą do biało-perłowego.
Od normalnej skóry rozstępy oddzielone są gęsto upakowanymi wiązkami kolagenu. Przeprowadzono wiele badań dojrzałych już rozstępów które pokazują, że rozciągnięte włókna kolagenowe są ułożone równolegle do powierzchni skóry, co powoduje utratę kolagenu i spłaszczenie.
Zmniejszona ilość fibryliny – glikoproteiny niezbędnej do tworzenia elastycznych włókien, znalezionej w tkance łącznej – zmniejsza elastyczność skóry i przyczynia się do wyglądu rozstępów. Badania wykazały również, że zmiany ich koloru przypominają gojenie się ran, podczas procesu tworzenia się blizn.
Jak naturalnie radzić sobie z rozstępami?
Istnieje wiele sposobów na to by zapobiec rozstępom lub poprawić ich wygląd. Przeprowadzone przez Journal of Dermatologic Surgery and Oncology badanie obejmowało 20 pacjentów z rozstępami. Znajdowały się one w różnych miejscach, a pacjenci stosowali leczenie miejscowe. Spośród 16 osób które ukończyły badanie, u 15 odnotowano znaczną poprawę w zakresie obrazu klinicznego.
Walka z rozstępami jest zróżnicowana, obejmuje chociażby kremy, masaże z olejkami i kwas glikolowy. Uważa się, że skuteczną metodą jest również laseroterapia. Istnieją tez jednak naturalne sposoby na to, by pozbyć się rozstępów.
- Witamina K
Jak wyjaśnia European Handbook of Dermatological Treatments, wiamina K ma bardzo korzystny wpływ na rozstępy. Znajdziemy ją m.in. w: jarmużu, szpinaku, brukselce czy cebuli.
- Olejki eteryczne
Olejek z dzikiej róży jest pełen niezbędnych kwasów tłuszczowych, które poprawiają siłę i elastyczność skóry. To najlepsze źródło kwasu retinowego, formy witaminy A przyspieszającej regenerację skóry.
Doskonałym wyborem będą również olejek kadzidłowy i z kocanki, ponieważ pomagają zminimalizować pojawianie się rozstępów. By zmaksymalizować efekty i skrócić czas gojenia, warto wymieszać je z oliwą z oliwek, bądź olejem kokosowym.
- Olej kokosowy
Skutecznie pomaga zminimalizować rozstępy. Choć jest to tłuszcz nasycony, odróżnia się od tych typowych swoją budową. Składa się głównie z trójglicerydowego kwasu laurynowego, o średniej długości łańcucha.
Olej kokosowy poprawia elastyczność skóry, zwiększa regenerację komórek i zwalcza infekcje. Stosujemy go bezpośrednio na rozstępy (może być za pomocą dermo rollera).
- Żelatyna
Jeżeli rozstępy powodowane są utratą kolagenu, jego źródło – jak żelatyna – może pomóc zminimalizować istniejące znaki.
Przyjmowana wraz z jedzeniem pomaga ujędrnić skórę i stymuluje wzrost nowych komórek. Zapewnia również wsparcie stawów, zdrowie włosów i paznokci oraz poprawia trawienie.
- Aloes
Aloes pomaga poradzić sobie z bliznami, będzie więc przydatny również w walce z rozstępami. Żel z aloesu ma wiele witamin i silnie nawilżające właściwości. Dzięki temu, że aloes jest delikatny, można używać go niemal bez ograniczeń. Należy jednak wybierać żel wysokiej jakości, z czystej rośliny.
Źródło:
https://draxe.com/how-to-get-rid-of-stretch-marks/
Opracowała Ewa Wysocka
