Mylony często z ostrokrzewem, ruszczyk kolczasty okazuje się być wartym uwagi sprzymierzeńcem w walce m.in. z hemoroidami, miażdżycą czy kamieniami żółciowymi. Czym się charakteryzuje, gdzie go znaleźć i jak stosować?
Czym jest ruszczyk kolczasty?
Ruszczyk (myszopłoch) kolczasty zaliczany jest do rodziny rośli szparagowatych (dawniej również do konwaliowa tych, liliowatych i myszopłochowatych).
Krzew osiąga ok. 90 cm wysokości, ma płaskie liście, duże czerwone owoce (jagody) oraz zielono-białe kwiaty. Oryginalnie występuje w okolicach Morza Śródziemnego, Iranu, Azorów oraz części Afryki.
W medycynie ludowej niektórych krajów Europy stosowany był jako środek przeczyszczający, moczopędny oraz wspomagający krążenie. Niektórzy wypijali wodę lub wino w których moczone były korzenie krzewu, by pozbyć się bólu brzucha. Już od I wieku n.e. stosowany był w przypadku kamieni nerkowych.
W niektórych kulturach pędy ruszczyka przygotowywane są podobnie jak szparagi. Ich smak jednak jest bardziej gorzki.
Właściwości ruszczyka
Jakie prozdrowotne korzyści oferuje nam myszopłoch kolczasty?
- Wspomaga walkę z przewlekłą niewydolnością żylną
Zespół pozakrzepowy powiązany jest z zapaleniem żył i zwykle stanowi powikłanie zakrzepicy żył głębokich. W związku z tym, że zastawki przestają spełniać swoje funkcje, w kończynach dochodzi do nagromadzenia krwi i wzrostu ciśnienia (w żyłach).
Narażone na przewleką niewydolność żylną są przede wszystkim osoby starsze, w średnim wieku i kobiety – szczególnie te, które były kilkukrotnie w ciąży. Szacuje się, że problem ten dotyczy ok. 47% Polek i ok. 37% Polaków. Zagrożone są również osoby cierpiące na żylaki.
Obecnie nie jest to zwykle stan, który mógłby zagrażać życiu. Jego leczenie jednak jest dosyć skomplikowane i kłopotliwe, stosowana jest m.in. odzież uciskowa.
Badania wykazały, że ruszczyk (podobnie jak ekstrakt z nasion kasztanowca) są skuteczne w łagodzeniu objawów tego stanu. Wynika to prawdopodobnie z obecności saponin oraz eskuliny, które przyczyniają się usprawnienia krążenia. Z tych samych względów ruszczyk może wspomóc walkę z hemoroidami. Nie daje przy tym efektów ubocznych lub są one niewielkie.
- Łagodzi objawy hipotonii ortostatycznej
Wahania ciśnienia towarzyszące zmianie pozycji występują dosyć często. Problem dotyczy szczególnie tych osób, u których odpowiedź fizjologiczna na zmianę jest nieadekwatna. Nasz układ krążeniowy działa tak, by zapewnić nam stałe ciśnienie krwi, niezależnie od pozycji w jakiej się znajdujemy np. kiedy wstajemy, krew kieruje się w różne miejsca, w których jest obecnie potrzebna. Kiedy ten mechanizm zawodzi, mamy do czynienia z niedociśnieniem ortostatycznym.
Stan ten może być skutkiem ubocznym przyjmowania leków lub objawem problemu o innym podłożu. Zwykle walkę z nim rozpoczyna się od eliminowania wszelkich leków na receptę, by znaleźć ten który może okazać się sprawcą całego zamieszania. Często też rekomenduje się zwiększenie ilości sodu w diecie i zmniejszenie węglowodanów. Stosuje się również odpowiednie leki.
Przeprowadzony w 2000 roku przegląd badań, poświęconych leczeniu niedociśnienia ortostatycznego wykazał, że farmakologiczne rozwiązania są niestety mało skuteczne. Okazuje się jednak, że stosowanie suplementów z ruszczyka daje obiecujące wyniki. Środki te są przy tym bardzo bezpieczne. Zauważono również, że nie powodują niedociśnienia w pozycji leżącej (częstego problemu pacjentów z hipotonią), a także łagodzą objawy nawet w środowisku o wysokiej temperaturze.
Koniecznych jest więcej badań nad właściwościami ruszczyka, jednak uzyskane do tej pory wyniki dają nadzieję na skuteczną i niedrogą terapię pacjentów z hipotonią ortostatyczną.
Ruszczyk znaleźć można zwykle w postaci tabletek, olejków i maści.
Efekty uboczne i środki ostrożności
Ruszczyk kolczasty zawiera saponiny, które – choć mają wiele prozdrowotnych właściwości – mogą dawać nieprzyjemne działania niepożądane, związane przede wszystkim z trawieniem. Należy uważnie obserwować reakcje organizmu na przyjmowanie suplementów.
Istnieje co najmniej jeden raport dotyczący powikłań u pacjentki z cukrzycą, u której doszło do rozwinięcia się kwasicy ketonowej. To efekt uboczny potencjalnie zagrażający życiu diabetyków.
Zamiar stosowania nowych suplementów zawsze warto skonsultować z lekarzem. Dotyczy to między innymi sytuacji, w których ruszczyk ma być środkiem przyjmowanym w związku z hemoroidami. Należy zwrócić się najpierw do lekarza, ponieważ przyjmowanie suplementu może nie dać spodziewanych efektów, opóźniając uzyskanie należytej diagnozy.
Należy również pamiętać, że ruszczyk kolczasty może wchodzić w interakcję z lekami stosowanymi w celu regulacji ciśnienia krwi oraz lekami pobudzającymi. Lepiej więc nie łączyć ze sobą tych środków.
Źródła:
https://draxe.com/nutrition/butchers-broom/
Opracowała Ewa Wysocka
