Reumatoidalne zapalenie stawów to choroba kojarząca się przede wszystkim z bólem, sztywnością i obrzękiem. Specjaliści zalecają, by dotknięte nią osoby nie rezygnowały – mimo możliwych początkowych trudności – z aktywności fizycznej. Odpowiednie ćwiczenia pomogą zwiększyć zakresu ruchu, elastyczność i siłę, a także złagodzić ból. Co jednak, gdy ból uniemożliwia ćwiczenie?
Kojąca moc wody
Aqua fitness, aqua aerobik, wodny aerobik itp. – to wszystko nazwy szeroko pojętej gimnastyki, która uprawiana jest w wodzie. Może być częścią hydroterapii. To świetny wybór dla osób mających trudności z poruszaniem się, chorujących na reumatoidalne zapalenie stawów, kobiet w ciąży itd.
Aqua fitness odbywa się zwykle w basenie, w którym woda ma nieco wyższą temperaturę niż ta, w której pływamy. Sięgać powinna mniej więcej do klatki piersiowej, czasami jest to raczej okolica pasa, czasami pach (zależy to od rodzaju ćwiczeń, stopnia ich zaawansowania oraz przeznaczenia). Ćwiczenie w wodzie poprawiają krążenie, pomagają łagodzić objawy chorób układu mięśniowo-szkieletowego, ból, a także niepokój. Dzięki swojej formie, taka aktywność fizyczna nie jest obciążająca dla stawów. Ciepła woda zmniejsza też ból i poprawia krążenie. Ból podczas aktywności fizycznej to jedna z największych obaw lub przeszkód przed jej wykonywaniem.
Jedno z badań przeprowadzonych w 2017 roku, obejmowało 40 osób z RZS. Uczestniczyły one w terapii łączącej środki farmakologiczne oraz hydroterapię. Jak wykazano, podejście takie wpłynęło na zmniejszenie uszkodzeń wywołanych działaniem wolnych rodników, dzięki poprawie stosunku utleniania, do antyoksydacji. Przegląd badań z 2012 roku wykazał, że taka forma terapii łagodzi objawy reumatoidalnego zapalenia stawów (jak ból i tkliwość), poprawiając jednocześnie nastrój i łagodząc napięcie.
Opór wody pomaga wzmacniać siłę mięśni, a także poprawić kondycję serca. To bardzo ważna informacja, bowiem osoby z RZS są bardziej zagrożone chorobami sercowo-naczyniowymi.
Jak się za to zabrać
Najbardziej korzystne będą zajęcia grupowe lub indywidualne, pod okiem specjalistów (fizjoterapeutków/tek, trenerów/rek itd.). Dzięki temu będziemy mieć pewność, że intensywność ćwiczeń i ich zestaw będzie odpowiednio dopasowany do naszego stanu.
Dla osób które chciałyby jednak spróbować sama, poniżej krótka ściąga najlepszych wodnych ćwiczeń.
- Chodzenie
Stajemy w wodzie, sięgającej maksymalnie do pach. Poruszamy się 10-20 kroków do przodu, a następnie wracamy tyłem do punktu początkowego.
Ćwiczenie to pomoże poprawić kondycję oraz wydolność aerobową.
- Unoszenie nóg
Trzymając się dla bezpieczeństwa krawędzi basenu, należy unieść 10 razy wyprostowaną w kolanie, dalszą od krawędzi basenu nogę, opuszczając ją następnie do pozycji wyjściowej. Serię powtarzamy 3 razy. Następnie 10 razy, w podobny sposób odwodzimy nogę w bok. Po skończonych seriach odwracamy się w drugą stronę i wykonujemy serię na drugą nogę.
Ćwiczenia te poprawiają siłę i kondycję tlenową, a także zwiększają zakres ruchu oraz elastyczność.
- Wykroki
Trzymając się krawędzi należy wykonać wypad nogą do przodu i przenieść na nią ciężar ciała. Głowę trzymamy nad wodą. Dla bezpieczeństwa ćwiczenie to można wykonywać w miejscu o niższym poziomie wody (np. do pasa). Należy zwrócić uwagę na to, by kolano nogi wykrocznej nie wychodziło poza linię palców stóp. Dzięki temu uchronimy je przed nadmiernym obciążeniem. Po wykonaniu wykroku wracamy do pozycji wyjściowej i powtarzamy sekwencję na drugą nogę. Wykonujemy 3 serie, po 10 wykroków na nogę.
Wykroki poprawiają siłę, elastyczność oraz zakres ruchu.
Słowo na koniec
Aqua aerobik to doskonała alternatywa do ćwiczeń w domu lub na sali, szczególnie dla tych osób, którym aktywność fizyczna sprawia trudności lub ból. Woda ma wspaniałe właściwości łagodzące, a odpowiednio wykonany trening nie tylko złagodzić dolegliwości, ale też wzmocni ciało i odpręży umysł.
Należy jednak pamiętać, że każdy przypadek jest inny. Warto więc zamiar tego typu terapii skonsultować z lekarzami prowadzącymi.
Źródła:
https://www.healthline.com/health/rheumatoid-arthritis/hydrotherapy-for-ra
https://dlastawow.pl/aqua-fitness-zajecia-w-wodzie-dla-kazdego
https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63732,reumatoidalne-zapalenie-stawow