14 lipca, 2017

Liposomalna witamina C – wsparcie układu odpornościowego

Odkrycie to spojrzenie na coś, co widzieli już wszyscy i pomyślenie o czymś, o czym nie pomyślał jeszcze nikt. – Albert Szent-Gyorgyi, laureat Nagrody Nobla, który w 1933 r. zidentyfikował witaminę C.

Witaminę C znamy wszyscy. Kojarzona z cytrynami ma wzmacniać odporność i nasze zdrowie. Gdy bierze nas przeziębienie lub grypa często sięgamy po leki z jej zawartością jako że nasze organizmy w przeciwieństwie do zwierząt nie są w stanie same jej produkować. Mało kto zdaje sobie jednak sprawę z trzech zaskakujących faktów:

  1. Witamina C znajdująca się w pożywieniu oraz standardowych suplementach ma ograniczone wchłanianie.
  2. Wysokość zalecanego dziennego spożycia witaminy C opiera się na przestarzałej wiedzy naukowej i w w przypadku infekcji może być mocno zaniżona.
  3. Najnowsze badania wskazują na potencjalną skuteczność terapii witaminą C w chorobach nowotworowych.

Zacznijmy od wchłaniania. Przeprowadzono wiele badań naukowych, w których uczestnikom podawano doustnie witaminę C, po czym mierzono jej stężenie w organiźmie. Szybko zauważono, że nasycenie organizmu uzyskiwano przy dawkach około 100mg dziennie. Większe ilości były zwyczajnie wydalane z organizmu. Dodatkowo zauważono, że przy spożyciu większych dawek u wielu osób występował efekt przeczyszczający i biegunka.

Czy oznacza to, że nasze organizmy zwyczajnie nie są w stanie przyjąć większych dawek witaminy C? Odpowiedź brzmi: są, ale konieczne jest sięgnięcie po inną metodę przyjmowania. Witaminę można bowiem podać również jako wlew dożylny lub w formie liposomalnej. Pierwsza wymieniona metoda ta była stosowana już w latach 70-tych w Stanach Zjednoczonych przez laureata Nagrody Nobla w dziedzinie chemii Linusa Paulinga. Wykazał on, że możliwe jest bezpieczne podawanie w ten sposób dawek w wysokości nawet 10g dziennie (to stukrotnie większa dawka niż ta, która powodowała nasycenie przy doustnym spożyciu!). Z obserwacji Paulinga wynikało, że pacjenci z chorobami nowotworowymi którym podawano dożylnie duże dawki witaminy C żyli ponad czterokrotnie dłużej niż ci, którzy jej nie przyjmowali. Badania te były zostały później powtórzone przez instytucję Mayo Clinic w celu zweryfikowania tych odkryć. Naukowcom nie udało się powtórzyć zaskakujących rezultatów uzyskanych przez Linusa Paulinga. Ich badanie różniło się jednak w jednej kwestii – witamina C była podawana pacjentom tylko w formie doustnej.

Drugim sposobem na przyjęcie dużych dawek witaminy C, jest stosowanie jej liposomalnej formy. Przy tworzeniu liposomalnej witaminy C wykorzystana została nowoczesna technologia, pozwalająca zamknąć aktywny składnik w mikroskopijnych lipidowych pęcherzykach. Pozwala to na bezpieczny transport witaminy przez przewód pokarmowy i uwolnienie jej w sposób, który znacząco zwiększa jej wchłanialność. W badaniu z 2008 roku stwierdzono, że ta forma suplementacji pozwala uzyskać ponad dwukrotnie wyższe stężenia w organizmie, w porównaniu do standardowej krystalicznej formy. Co więcej, w odróżnieniu od zwykłych suplementów, liposomalna witamina C nawet spożywana w większych dawkach nie powoduje efektu przeczyszczającego.

Ważną kwestią przy przyjmowaniu dużych dawek witaminy C jest też czas połowicznego rozkładu, czyli czas po jakim ilość substancji zmniejsza się o połowę. W przypadku podawania witaminy C dożylnie już po kilku godzinach jej poziom spada prawie do bazowego. Liposomalna witamina C uwalnia się wolniej (we wspomnianym wcześniej badaniu najwyższe stężenie uzyskano po sześciu godzinach od spożycia dużej dawki), sprawiając że jeśli spożywamy ją nawet w mniejszych dawkach ale regularnie w ciągu dnia, możliwe jest uzyskanie i utrzymanie wysokiego stężenia znacznie dłużej.

Witamina C w pożywieniu

Czy możliwe jest przyjmowanie wystarczających ilości witaminy C tylko z pożywienia? Instytucje żywieniowe przekonują że tak, ale trzeba pamiętać, że jedzenie, które dziś spożywamy, różni się mocno od tego, które jedli nasi rodzice i dziadkowie. Przemysł spożywczy rozwija się w ogromnym tempie, stawiając na pierwszym miejscu zwiększanie zysków. Powoduje to, że zboża, mięso, warzywa i owoce są coraz uboższe w składniki odżywcze. Nasze organizmy nie otrzymują więc już z pożywienia potrzebnych witamin i minerałów w niezbędnej ilości. Podobny problem może więc dotyczyć również witaminy C.

Witamina C występuje w wielu ogólnie dostępnych produktach spożywczych, a w największych stężeniach można ją spotkać w owocach i warzywach. Rekordzistami są tutaj śliwka Kakadu (nawet do 2300–3150 mg/100 g) oraz owoc camu camu, o które jednak trudno w polskich sklepach. Z produktów dostępnych na naszych szerokościach geograficznych dobrymi źródłami są:

  • czerwona papryka (190 mg/100 g)
  • pietruszka (130 mg/100 g)
  • brokuł (90 mg/100g)
  • brukselka (80 mg/100g)
  • pomarańcze i cytryny (53mg/100g)

Dlaczego witamina C jest tak ważna dla naszych organizmów? Powodów jest wiele:

  • jako silny antyoksydant, pomaga zwalczać wolne rodniki powodujące wiele chorób oraz przedwczesne starzenie się organizmu,
  • wzmacnia odporność, jako że występuje w dużych ilościach w komórkach układu odpornościowego a jej poziom spada w przypadku infekcji,
  • bierze udział w produkcji kolagenu, jest więc konieczna dla zachowania zdrowia skóry, tkanki łącznej, ścian naczyn krwionośnych, kości i zębów,
  • uczestniczy w procesie gojenia się ran,
  • wspomaga wchłanianie żelaza.

Kolagen to jeden z podstawowych budulców naszego organizmu, który dodatkowo ma też fundamentalne znaczenie dla młodego wyglądu naszej skóry. Dzięki witaminie C możliwa jest zatem walka z oznakami starzenia. Naukowcy po wielu latach zaczynają też wracać do odkryć Linusa Paulinga. Terapia z wykorzystaniem witaminy C jest obecnie stosowana jako komplementarna w leczeniu niektórych chorób nowotworowych, a badania nad kolejnymi jej zastosowaniami nadal trwają:

  1. Przeprowadzona w 2014 r. meta analiza wykazała związek między przyjmowaniem witaminy C i obniżonym ryzykiem zachorowania na raka płuc,
  2. W badaniu z 2014 r. wykazano, że spożycie witaminy C wpłynęło pozytywnie na przeżywalność wśród kobiet chorujących na raka piersi,
  3. Badanie z 2013 r. wykazało zmniejszone ryzyko wystąpienia udaru mózgu u osób z wysokim stężeniem witaminy C w organiźmie,
  4. Badanie z 2014 r. wskazuje na znacząco pozytywny wpływ witaminy C na funkcjonowanie śródbłonka (którego zaburzenia prowadzą do miażdżycy).

Witamina C jest substancją kluczową dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, a stosowana w dużych dawkach może stanowić dodatkowe wsparcie w procesie zdrowienia. W sytuacji awaryjnej, gdy zapotrzebowanie rośnie, standardowa doustna suplementacja może okazać się niewystarczająca. Rozwiązaniem może być wtedy liposomalna witamina C.

Najczęstsze pytania

  • Na co pomaga witamina C?

Jako antyoksydant wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego, bierze udział w produkcji kolagenu (który naprawia skórę i mięśnie) oraz białek i minimalizuje uszkodzenia powodowane przez wolne rodniki.

  • Z czego zrobiona jest liposomalna witamina C?

Większość formuł liposomalnej witaminy C zamyka kwas askorbinowy w lipidowej otoczce z lecytyny pozyskiwanej ze słonecznika lub soi. Oprócz tego poszczególne produkty zawierają także substancje dodatkowe, które różnią się w zależności od producenta.

  • Czy liposomalną witaminę C należy spożywać na czczo?

Zaleca się spożycie na czczo ponieważ w ten sposób witamina szybciej przedostaje się do krwioobiegu. Mimo to w przypadku spożycia w trakcie lub po posiłku witamina również prawidłowo się wchłonie.

Bibliografia:

  • Higdon J (January 31, 2006). “Vitamin C”. Oregon State University, Micronutrient Information Center.
  • Preedy VR, Watson RR, Sherma Z (2010). Dietary Components and Immune Function (Nutrition and Health). Totowa, NJ: Humana Press. pp. 36; 52. ISBN 1-60761-060-4.
  • Levine M, Conry-Cantilena C, Wang Y, Welch RW, Washko PW, Dhariwal KR, Park JB, Lazarev A, Graumlich JF, King J, Cantilena LR (April 1996). “Vitamin C pharmacokinetics in healthy volunteers: evidence for a recommended dietary allowance”. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 93 (8): 3704–9.
  • Luo J, Shen L, Zheng D (2014). “Association between vitamin C intake and lung cancer: a dose-response meta-analysis”. Sci Rep 4: 6161. doi:10.1038/srep06161. PMID 25145261.
  • Harris HR, Orsini N, Wolk A (May 2014). “Vitamin C and survival among women with breast cancer: a meta-analysis”. Eur. J. Cancer 50 (7): 1223–31. doi:10.1016/j.ejca.2014.02.013. PMID 24613622.
  • Chen GC, Lu DB, Pang Z, Liu QF (2013). “Vitamin C intake, circulating vitamin C and risk of stroke: a meta-analysis of prospective studies”. J Am Heart Assoc 2 (6): e000329. doi:10.1161/JAHA.113.000329. PMC 3886767. PMID 24284213.
  • Effect of vitamin C on endothelial function in health and disease: A systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials Atherosclerosis Volume 235, Issue 1, Pages 9–20, July 2014. Published April 16, 2014. Accessed June 25, 2014.
  • Pharmacokinetics of oral vitamin C STEPHEN HICKEY, HILARY J. ROBERTS, & NICHOLAS J. MILLER, Journal of Nutritional & Environmental Medicine 2008

Zapisz się do newslettera

    Zapisz się do newslettera

      Wyślij komentarz

      This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

      The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.