Efektem placebo określa się mierzalną, obserwowalną lub odczuwalną poprawę stanu zdrowia albo zachowania, której nie można przypisać podawanemu lekowi, bądź leczeniu inwazyjnemu. Mechanizm ten może sugerować, że autosugestia może wspomóc proces leczenia.
Sposób wyzwalania tego efektu znany jest niemal wszystkim. Dwie osoby cierpiące na ból głowy otrzymują tabletkę. Jedna z nich dostaje paracetamol, druga zaś taką w której znajduje się cukier. Obie osoby mogą zgłosić złagodzenie lub ustąpienie bólu. Ta która otrzymała „pustą” tabletkę przekonana jest, że przyjęła faktyczny lek. Tak więc ból głowy minął z powodu przekonania, że pacjent przyjął coś co powinno pomóc. To oczywiście tylko przykład, ponieważ sytuacje takie zdarzają się dużo częściej i wielu różnych przypadkach. Wiele badań wykazało, że efekt placebo jest prawdziwy i skuteczny.
Co o placebo mówi świat medycyny?
Problem z placebo polega na tym, że jest niedoceniany w świecie medycyny. Wiele koncernów farmaceutycznych bada pacjentów reagujących na efekt placebo, by wyeliminować ich z wczesnych prób klinicznych. Producenci zmartwieni są faktem, że w wielu badaniach placebo jest równie skuteczne, jak leki.
Gdyby badania nad efektem placebo stały się powszechne, mogłyby doprowadzić do powstania nowej kategorii w nauce, dotyczącej świadomości. Zgłębianie tematu percepcji i jej zdolności do tworzenia naszej rzeczywistości, a nawet zmiany biologii, mogłaby zachwiać w posadach wieloma gałęziami przemysłu – od zdrowia do energii.
Jak powiedział dr Bruce Lipton: Efekt placebo powinien być przedmiotem poważnych, finansowanych badań. Gdyby badacze medyczni mogli dowiedzieć się jak wykorzystać efekt placebo, mogliby podarować lekarzom skuteczne i wolne od skutków ubocznych narzędzie do leczenia chorób. Bioenergoterapeuci uważają, że posiadają już takowe posiadają, jednak ja jestem naukowcem i wierzę, że im więcej wiemy o konstrukcji efektu placebo, tym lepiej będziemy mogli stosować je w warunkach klinicznych.
Przeprowadzone na Baylor School of Medicine w 2012 badanie, opublikowane na łamach New England Journal of Medicine, przyjrzało się operacjom u pacjentów borykających się z intensywnym i wyniszczającym bólem kolan. Większość chirurgów uważa, że w chirurgii nie istnieje efekt placebo. Jednak na potrzeby badania pacjentów podzielono na trzy grupy. W pierwszej z nich, usunięto pacjentom uszkodzone fragmenty chrząstki. W drugiej grupie chirurdzy zastosowali płukanie stawu kolanowego, pozbywając się materiału który według nich wywoływał stan zapalny. Obie procedury są standardowymi działaniami, które podejmuje się w ciężkich przypadkach artretyzmu kolan. Ostatnia grupa poddana była „fałszywej” operacji. Pacjentów znieczulono i powiedziano im, że przeszli operację. W rzeczywistości jednak lekarze wykonali jedynie nacięcie i potraktowali ranę wodą z solą fizjologiczną – jak zrobiliby w przypadku właściwej operacji. Następnie rana została zaszyta, by proces był kompletny. Pacjenci ze wszystkich grup poddani zostali rehabilitacji. Wyniki były zaskakujące – poprawa w grupie placebo była taka sama, jak w pozostałych dwóch grupach.
Moje umiejętności jako chirurga nie przyniosły korzyści tym pacjentom. Cała korzyść z działania wobec choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego była efektem placebo – powiedział zaangażowany w badanie dr Moseley.
Jako kolejny przykład na działanie efektu placebo, podaje się raport United States Department of Health and Human Services, pochodzący z 1999 roku. Odkryto w nim, że 50% pacjentów z ciężką depresją stosujących leki odczuwało poprawę, w porównaniu do 32% pacjentów przyjmujących preparaty placebo. Warto wspomnieć również o skutkach ubocznych niektórych antydepresantów, od których wolny jest efekt placebo.
W 2002 roku na łamach American Psychological Association’s prevention & treatment opublikowano artykuł autorstwa Irvinga Kirscha, profesora psychologii na University of Connecticut. Stwierdził w nim, że 80% działania leków przeciwdepresyjnych mierzonych w badaniach klinicznych, przypisać można efektowi placebo.
Różnica między reakcją na leki, a środki placebo była mniejsza niż 2 punkty w tej skali klinicznej (…). To bardzo mała różnica, klinicznie bez znaczenia. – powiedział profesor Kirsch.
Naukowcy z całego świata odkryli, że terapia placebo może stymulować realne reakcje biologiczne i fizjologiczne. Wszystko – od zmian częstości akcji serca, poprzez ciśnienie krwi, do aktywności chemicznej w mózgu. Efekt ten jest skuteczny w przypadku takich dolegliwości, jak: zapalenie stawów, depresja, zmęczenie, lęk, choroba Parkinsona i inne.
Już w 1999 roku profesor Jessica Utts z UC Irvine opublikowała dokument pokazujący, żę eksperymenty parapsychologiczne przyniosły znacznie wyraźniejsze efekty, niż codzienne przyjmowanie aspiryny, w celu zapobiegania zawałom serca. Utts wykazała również że wyniki te są lepsze, niż te z badań np. nad lekami przeciwpłytkowymi.
Być może dlatego coraz więcej osób szuka pomocy w medycynie alternatywnej.
Coraz więcej badań naukowych sugeruje, że nasz umysł może odegrać ważną rolę w leczeniu naszego ciała lub w zachowaniu zdrowia. Istnieje teraz kilka linii badań sugerujących, że nasza mentalna percepcja świata stale dostarcza informacje do układu odpornościowego i kieruje nim w sposób, który pozwala nam lepiej reagować na nadchodzące zagrożenie. To był dla mnie moment olśnienia, gdy idea splecionego umysłu i ciała nabrała nagle bardziej naukowego sensu, niż efemeryczna świadomość, która jest w jakiś sposób oddzielona od naszych fizycznych jaźni. – wskazuje Garth Cook, z Scientific American.
Z kolei neuronaukowiec Fabrizio Benedetti, wyjaśnia:
Efektów placebo jest wiele. Środki przeciwbólowe typu placebo mogą symulować uwalnianie naturalnych środków przeciwbólowych – endorfin. Pacjenci z choroba Parkinsona reagują na placebo zalewem dopaminy. Udowodniono, że podawany osobom na wysokości fałszywy tlen, obniża poziom neuroprzekaźników zwanych prostaglandynami. Rozszerzają one naczynia krwionośne i są odpowiedzialne za wiele objawów choroby wysokościowej.
Co to dla nas oznacza?
Dzięki silnemu przekonaniu, nasze ciało może być w stanie zareagować na poziomie biologicznym w sposób, który pozwoli na walkę z chorobą. Uczucia i emocje, a nawet nasze myśli związane są ze zmianami w naszej biologii.
Od lat jesteśmy przekonywani do tego, że leki podawane od zewnątrz są nam niezbędne do walki ze wszystkimi dolegliwościami. Jednak nasz system jest niezwykły, potrafi nie tylko bronić się na wiele sposób, ale też leczyć. Należy oczywiście pamiętać, że nie wszystkie przypadki są takimi, z którymi nasz organizm – nawet do spółki z dietą – może sobie poradzić. Są bowiem sytuacje, w których interwencja farmakologiczna czy chirurgiczna jest niezbędna.
Chodzi jednak o to, że w świecie XXI wieku ignorujemy zjawiska nienamacalne. Oczywiście zmiany w organizmie za pomocą autosugestii nie są procesem łatwym. Przede wszystkim dlatego, że większość z nas nie wierzy w szansę powodzenia tego działania. Jednak nasze przekonania kształtują naszą percepcję. Jeśli zmienimy sposób w jaki patrzymy na sprawy, ich kształt może ulec zmianie. Na to właśnie wskazuje efekt placebo – z biologiczne punktu widzenia to w co wierzymy, staje się rzeczywistością. By jednak móc to wykorzystać, jedni z nas muszą uwierzyć, inni zaś wiedzieć, że to zadziała.
Nikola Tesla powiedział, że dzień w którym nauka zacznie badać zjawiska niefizyczne sprawi, że poczyni większe postępy w ciągu dekady, niż ze wszystkich poprzednich stuleciach istnienia.
Dziś tysiące uznanych naukowców z całego świata starają się podkreślić fakt, że materia nie jest jedyną rzeczywistością. By zrozumieć prawdziwą naturę naszej rzeczywistości, musimy przestać ograniczać się jedynie do badania systemów fizycznych. Należy przyjrzeć się roli niefizycznych czynników (jak np. świadomości) i ich interakcji z materią.
Bardzo ważne jednak, by do każdego aspektu związanego ze zdrowiem (i życiem!) podchodzić rozsądnie. Nie porzucajmy naszych dotychczasowych terapii, konsultujmy z lekarzem zamiar wprowadzenia każdej zmiany. Nie każde schorzenie możemy pokonać (przynajmniej na pewnym etapie) bez pomocy z zewnątrz, nierzadko interwencje medyczne są po prostu konieczne. Pamiętajmy, że mądre połączenie wiedzy i doświadczenia ze wszystkich znanych nam nurtów, daje nam szansę na zachowanie zdrowia i skuteczną walkę w przypadku jego załamania.
Źródło:
https://www.collective-evolution.com/2018/06/07/the-strange-power-of-the-placebo-effect-explained/
Opracowała Ewa Wysocka
