Wszystkim nam przyjdzie kiedyś zmierzyć się ze stratą kogoś bliskiego. Bez względu jednak na to, czy dotyczy ona nas czy nam bliskich, czas żałoby jest zawsze trudnym okresem. Jak wspierać tych, którzy mierzą się z bólem?
- Słuchać
Choć chcielibyśmy przynieść ulgę osobie która rozpacza, w takim czasie trudno znaleźć słowa mogące przynieść faktyczne ukojenie. Psychologowie zwracają również uwagę na to, że dla osób w żałobie ważniejsza jest obecność bliskich i możliwość bycia wysłuchanym.
Nie starajmy się „naprawić” sytuacji, rozwiązać problemu. Bądźmy. Słuchajmy, podążajmy za potrzebami rozmowy osoby pogrążonej w smutku. Nie próbujmy na siłę wszystkiego „przegadać”, dajmy czas procesowi żałoby. Każdy z nas przeżywa stratę inaczej, początkowe etapy żałoby mogą wyglądać bardzo różnie dla różnych osób.
- Być
Towarzyszenie żałobnikom stanowi zwykle ogromne wsparcie. Pamiętajmy o tym, by pomóc im zadbać o siebie w tym trudnym czasie. Nie unikajmy rozmowy, jednak starajmy się rozpoczynać ją możliwie najłagodniej. Zadawajmy raczej ogólne pytania dotyczące samopoczucia czy planów na dany dzień, by móc wyczuć o czym chciałaby porozmawiać osobami w żałobie i stworzyć na tę rozmowę miejsce. Nie zawsze bowiem będzie to temat bliskich którzy odeszli. Czasami żałobnicy potrzebują rozmowy o czymś zupełnie innym, z pozoru lekkim czy też dotyczącym życia codziennego (które przecież stale się toczy). Przynieśmy ciepły posiłek, zaproponujmy pomoc w odebraniu dzieci ze szkoły, płaceniu rachunków czy robieniu zakupów. Jeżeli osoba ta wyrazi taką potrzebę, poinformujmy innych o śmierci i pomóżmy załatwić konieczne formalności. Kiedy będą tego potrzebowali zaś, rozmawiajmy o tym, co się wydarzyło.
Warto rozmawiać z osobą w żałobie o jej potrzebach, które z pewnością będą zmieniały się na przestrzeni czasu. Jeśli to możliwe, poprośmy o informację czy i jak chciałaby, byśmy pomogli. Pozwoli to odciążyć ją w najtrudniejszych sprawach, dając jednocześnie przestrzeń dla próby powrotu do normalności. Nawet wtedy jednak starajmy się interesować jej stanem.
- Nie bać się
Śmierć oraz strata to trudne i często unikane tematy. Wywołują dyskomfort i strach nic dziwnego więc, że unikamy czasami konfrontacji z nimi. Jeśli chodzi o pomoc osobom pogrążonym w żałobie, to nierzadko wymaga ona odwagi i siły. Starajmy się pokonać ten strach, by okazać wsparcie, tak potrzebne w chwilach straty. Osoby w żałobie są często w szoku, ogłuszone przez ból. Nie zrażajmy się więc, jeśli wykażą brak chęci kontaktu – to może być faza do której przecież mają prawo, może być też konsekwencją ogromnego kryzysu. Utrata kogoś bliskiego powoduje wszak rozpad życia jakie znamy. Osoba cierpiąca może potrzebować wsparcia, nie umieć jednak o tym powiedzieć. Przypominajmy o swojej obecności, wiadomością, telefonem czy po prostu byciem obok.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Szczególnie trudne może być towarzyszenie osobie, która właśnie dowiaduje się o śmierci kogoś bliskiego. Nie starajmy się za wszelką cenę znaleźć słów, które będą odpowiednie. Takie słowo mogą po prostu nie istnieć. Bądźmy dla tej osoby, przytulmy ją, trzymajmy za rękę lub po prostu trwajmy obok. Jeśli to możliwe, nie zostawiajmy jej samej.
Żałoba jest inna dla każdego człowieka. To złożony i często długi proces, naznaczony wieloma – często skrajnymi – emocjami. Osoba w żałobie może nie pamiętać też o takich sprawach jak jedzenie oraz picie, mieć problemy ze snem czy higieną. Cierpliwość jest bardzo ważna.
Powstrzymajmy się od dawania „dobrych rad” i uwag, jak na przykład: „dasz radę”, „masz dla kogo żyć”, „przynajmniej nie cierpiał/a”, „jeszcze będziesz szczęśliwy_a” itd. To słowa które nie przynoszą pocieszenia, a zwiększają poczucie osamotnienia. Przyznanie, że nie wie się co powiedzieć, jest znacznie lepszym rozwiązaniem.
Bycie oparciem w czasie żałoby może być znacznym obciążeniem. Nie należy zapominać więc o sobie. Dbajmy o to, by serdeczność i empatia nie zostały zastąpione oddawaniem swojego istnienia życiu innych osób. Warto pamiętać, że jesteśmy wsparciem, nie rozwiązaniem. Nie jesteśmy w stanie odwrócić stanu rzeczy, przyśpieszyć procesu żałoby, ani sprawić by możliwym było jej ominięcie. Dobre wsparcie wymaga stabilności, nie zapominajmy zatem w tym procesie o sobie. To normalne, że może pojawić się zmęczenie, zniechęcenie czy strach. Towarzyszenie trudnym uczuciom związanym ze stratą może mieć bezpośredni wpływ i na naszą kondycję psychiczną. Bądźmy więc dla siebie wyrozumiali, prośmy o pomoc i korzystajmy z pomocy specjalistów. Nie szczędźmy sobie przyjemności i czasu z bliskimi – bez poczucia winy.
Źródła:
https://zdrowaglowa.org/jak-byc-wsparciem-dla-osoby-w-zalobie/
