Dożylna witamina C w leczeniu raka – Protokół Riordan

Dożylna witamina C w leczeniu raka – Protokół Riordan

Niniejszy artykuł jest tłumaczeniem ze strony https://riordanclinic.org/research-study/vitamin-c-research-ivc-protocol/ i stanowi opis naukowych podstaw, przeciwskazań oraz procedury terapii wykorzystującej dożylne wlewy kroplowe z witaminy C. Klinika, gdzie powstał ten protokół znajduje się w Wichita, Kansas, USA w związku z czym podlega regulacjom obowiązującym w Stanach Zjednoczonych. Informacje znajdujące się poniżej nie mogą zastąpić fachowej konsultacji lekarskiej.

Zobacz miejsca w Polsce, gdzie oferowane są wlewy dożylne z witaminy C >

Witamina C (askorbinian, kwas askorbinowy) jest znaczącym, rozpuszczalnym w wodzie antyoksydantem, który zwiększa zewnątrzkomórkową produkcję kolagenu i jest ważny dla prawidłowego funkcjonowania komórek układu odpornościowego. (Hoffman, 1985; Cameron i wsp., 1979). Odgrywa również kluczową rolę w syntezie L-karnityny i metaboliźmie cholesterolu. Wpływa na aktywność cytochromu P-450 i syntezę neurotransmiterów (Geeraert, 2012). Dożylny protokół Riordana (IVC) polega na powolnym wlewie (infuzji) witaminy C (askorbinianu sodu) w dawkach od 0,1 do 1,0 g na kg mc (Riordan i wsp., 2003). Wykorzystanie wlewów dożylnych z witaminy C wzrosło w ostatnim czasie wśród praktykujących medycynę integracyjną i ortomolekularną. Na podstawie ankiety przeprowadzonej między 2006 a 2008 rokiem pośród ponad 300 medyków wykazano, że u ok. 10 000 pacjentów, którzy otrzymali dożylnie witaminę C w średniej dawce 0,5 g/kg mc nie odnotowano znaczących skutków ubocznych. (Padayatty, et al., 2010). Choć podawana dożylnie witamina C posiada wiele zastosowań, jak np. zwalczanie infekcji (Padayatty, et al., 2010), leczenie reumatoidalnego zapalania stawów (Mikirova, i in,. 2012), to największe zainteresowanie wzbudza pod kątem potencjalnego użycia w leczeniu raka.

Pierwszy raz zasugerowano możliwość wykorzystania witaminy C jako narzędzia do walki z nowotworem w 1950 r. Jej rola w produkcji i ochronie kolagenu doprowadziła naukowców do hipotezy, że zaopatrzenie w askorbinian powinno chronić zdrową tkankę od inwazyjnych guzów i przerzutów (McCormick, 1959; Cameron i wsp., 1979). Ponadto, ponieważ pacjenci chorujący na raka często cierpią na deficyty witaminy C (Hoffman, 1985; Riordan, et al. 2005), zabieg ten może poprawiać funkcjonowanie systemu odpornościowego i jednocześnie wpływać pozytywnie na zdrowie i samopoczucie pacjenta (Henson, et al., 1991). Cameron i Pauling zaobserwowali czterokrotnie dłuższy czas przeżywalności wśród pacjentów chorych terminalnie na nowotwory, leczonych za pomocą wlewów askorbinianu, po których następowała doustna suplementacja (Cameron i Pauling 1976). Jednakże dwie losowe próby kliniczne dotyczące doustnej suplementacji askorbinianu nie wykazały żadnych korzyści antynowotworowych. Od tej pory większość badań koncentrowała się na dożylnym podawaniu askorbinianu. Przesłanki do używania wlewów dożylnych (IVC) jako metody leczenia raka, podsumować można w następujący sposób:

• Dzięki dożylnemu podawaniu askorbinianu sodu można bezpiecznie uzyskać odpowiednie jego stężenie w osoczu.
• W odpowiednim stężeniu askorbinian jest toksyczny dla komórek rakowych in vitro i może hamować angiogenezę in vitro i in vivo.
• Witamina C może gromadzić się w guzach i hamować znacznie wzrost guzów (obserwowalne u świnek morskich) przy stężeniu 1 mM lub wyższym.
• Opublikowane studia przypadków mówią o przeciwnowotworowej skuteczności, poprawie samopoczucia pacjentów i spadkach w zakresie markerów zapalanych oraz wzrostów guzów.
• Faza I badań klinicznych wskazuje, iż IVC może być bezpiecznie stosowane przy stosunkowo niewielu skutkach ubocznych.

W klinice Riordan leczono już setki pacjentów z chorobą nowotworową, za pomocą protokołu Riordan. Jednocześnie Riordan Clinic Research Institute (RCRI) bada możliwości dożylnej terapii witaminą C już od ponad 30 lat. Wysiłki te zostały uwzględnione w badaniach in vitro, badaniach na zwierzętach, analizach farmakokinetycznych i badaniach klinicznych. Protokół IVC wraz z wynikami badań zostały opisane poniżej.

PODSTAWY NAUKOWE

Farmakokinetyka

Witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, a jej przyswajalność w przypadku podawania doustnego jest ograniczona. Podczas gdy kwas askorbinianowy gromadzi się w nadnerczach, mózgu i niektórych typach białych komórek, jego stężenie w osoczu pozostaje relatywnie niskie (Hornig, 1975; Keith & Pelletier, 1974; Ginter, et al., 1979; Kuether, et al., 1988). Dane uzyskane przez Lavine`a i współpracowników wskazują, że poziom ten u zdrowego dorosłego człowieka utrzymuje się poniżej 100 μM, nawet przy przyjmowaniu 2,5 g dziennie, drogą doustną. (Levine, et al., 1996)

Pacjenci chorujący na raka mają tendencję do deficytów witaminy C. 14-stu z 22-óch pacjentów w stanie terminalnym, w I fazie badań posiadało bardzo niski poziom witaminy C w organizmie, u 10-ciu z nich zawartość askorbinianu w osoczu wynosiła 0. (Riordan, et al., 2005) W badaniu z udziałem pacjentów hospicjów, Mayland i współpracownicy odkryli, że 30% pacjentów cierpiało na niedobór witaminy C (Mayland, et al., 2005). Deficyt (poniżej 10 μM) skorelowany był ze zwiększeniem stężenia CRP (białka C-reaktywnego które jest znacznikiem stanu zapalnego) w surowicy, a przy tym z krótszym czasem przeżycia chorego. Zważywszy na rolę witaminy C w produkcji kolagenu, funkcjonowania systemu odpornościowego i ochronę antyoksydacyjną nie dziwi fakt, iż chory posiadający deficyty askorbianu przegrywali szybciej walkę z rakiem. Sugeruje to że suplementacja witaminy C w celu uzupełnienia jej poziomu, może być dla takich pacjentów wspomagająca terapią.

Podawana w sposób dożylny witamina C może osiągnąć stężenie ponad 10 mM (Casciari, et al., 2001; Padayatty, et al., 2004), bez znaczących skutków ubocznych dla chorego. [Tabela 3. pokazuje stężenie askorbianu w osoczu osiągnięte poprzez wlew IVC w Klinice Riordan, podczas gry Tabela 4. pokazuje farmakokinetyczne dane dla dwóch osób, u których zastosowano 80-minutowe sesje IVC] Maksymalne stężenie w osoczu jest o dwa rzędy wielkości wyższe, niż to obserwowalne w przypadku doustnej suplementacji. Sugeruje to, iż IVC może być bardziej skuteczne w uzupełnieniu niedoborów witaminy C niż suplementacja doustna. Lekarze z Kliniki Riordan zaobserwowali, że:

Maksymalne stężenie w osoczu osiągane po wlewach IVC jest na ogół niższe u pacjentów chorych na raka, niż u zdrowych ochotników. Może to sugerować, że pozbawione go tkanki zachowują się jak swoiste „gąbki” pochłaniające witaminę C. W przypadku pacjentów chorych na raka, wielokrotnie poddanych terapii IVC stężenie askorbinianu w osoczu stopniowo ulega zwiększeniu, aż do osiągnięcia normy przy uzupełnianiu rezerw odpowiednimi dawkami.

Oprócz uzupełniania niedoborów witaminy C, IVC może dać szansę onkologom na wykorzystanie niektórych interesujących właściwości przeciwnowotworowych. Jako przykład niech posłuży możliwość hamowania angiogenezy i stanów zapalnych dzięki możliwym do podawania wysokim dawkom IVC. Dane uzyskane in vitro i in vivo wykazują, że wyniki te mogą być istotne przy stężeniu na poziomie 2 mm. Jak pokazano w Tabelach 3 i 4, stężenia te są możliwe do uzyskania za sprawą progresywnego dawkowania w IVC. 2-przedziałowy model może być wykorzystany do przewidzenia maksymalnego i średniego (24h) stężenia askorbinianu w osoczu dla osoby dorosłej o przeciętnej budowie ciała. Z obliczeń tych wynika, że 50 g i godzinna sesja zaowocowałaby maksymalnym stężeniem wynoszącym około 18 mm i średnim na poziomie 2,6 mm, rozsądnym z punktu widzenia odpowiednich efektów w przypadku walki z rakiem.

Cytotoksyczność oparta na nadtlenku wodoru

Witamina C, w zwykłych stężeniach fizjologicznych (0,1 mM) jest znaczącym, rozpuszczalnym w wodzie antyoksydantem. (Geeraert, 2012). Jednakże w stężeniu rzędu 1 mM ciągły przepływ przez tkankę askorbinianu w dawkach prowadzących do utleniania może prowadzić do wytwarzania się nadtlenku wodoru, toksycznego dla komórek guza (Benade, et al., 1969; Riordan, et al., 1995; Casciari, et al., 2001; Chen, et al., 2005; Frei & Lawson, 2008), często prowadząc do autofagii lub apoptozy. W celu zbadania cytotoksycznego wpływu zastosowano model wykorzystujący stałe guzy typu HFST. Tabela 6. obrazuje wycinek histologiczny komórek raka okrężnicy powstałych w ramach modelu. Cytometria obejmująca podwójne barwienie aneksyny V i jodek propidyny – przy stężeniu askorbinianu od 1 mM do 10 mM – wykazała znaczny wzrost apoptozy oraz zmniejszone ocalałe frakcje. Wymagane do wystąpienia toksyczności stężenie askorbinianu w modelu HFST (LC50=20 mm) po zaledwie 2 dniach inkubacji były zdecydowanie wyższe, niż te obserwowane zwykle w monowarstwach komórek. Próg cytotoksyczności mógłby zostać znacznie zredukowany (LC50=4 mm) przy użyciu askorbinianu połączonego z kwasem alfa-liponowym. Inne raporty sugerują, iż cytotoksyczność askorbinianu w stosunku do komórek rakowych może być zwiększona za sprawą dodania menadionu (Verrax, et al., 2004) lub związków zawierających miedź (Gonzalez, et al., 2002).

Wiele laboratoriów przeprowadziło badania na zwierzętach, wykorzystując raka wątroby, trzustki, mięsaka, białaczkę, raka prostaty i międzybłonniaka. Ich wyniki potwierdzają że stężenie askorbinianu wystarczające dla wytworzenia cytotoksyczności, może zostać osiągnięte in vivo, a leczenie to może zahamować wzrost guza. (Chen, et al., 2008; Verrax & Calderon, 2009; Du, et al., 2010; Belin, et al., 2009; Yeom, et al., 2009; Pollard, et al., 2010). Tabela 7. przedstawia dane przy użyciu modelu L-10 u świnek morskich. Komórki rakowe L-10 wszczepiano podskórnie, by wywołać przerzuty do węzłów chłonnych. Całkowity ciężar guza (guz podstawowy plus przerzuty) określono po 30-stu dniach od jego rozrostu i 18-stu dniach leczenia askorbinianem.

Zmierzono stężenie witaminy C wewnątrz guza i odnotowano silną korelacja między masą guza a stężeniem w nim askorbinianu, niezależnie od sposobu podawania askorbinianu. Zahamowanie wzrostu guza, w stosunku do grupy kontrolnej, oscylowało w okolicach 50% w przypadku stężenia askorbinianu wewnątrz guza na poziomie 1 mM i około 65% w przypadku gdy poziom askorbinianu wewnątrz guza osiągał poziom powyżej 2 mM. Zastosowana w tym badaniu dawka askorbinianu to 500 mg/kg mc/dzień. Naukowcy zbadali również czas przeżycia myszy BALP/C z mięsakiem S180. Wyniki widoczne są w Tabeli 8. Średni czas przeżycia nieleczonych myszy wynosił 35,7 dnia od wszczepienia, natomiast w przypadku myszy u których zastosowano terapię askorbinianem (700 mg/kg/dzień) było to 50,7 dnia. Oczywiście efektywność zaobserwowana podczas badań mogła mieć związek z kombinacją bezpośredniej cytotoksyczności i innych czynników, takich jak zatrzymanie angiogenezy (Yeom, et al., 2009) lub innych modyfikacji reakcji biologicznej (Cameron, et al., 1979).

Zatrzymanie angiogenezy

Rozwój naczyń guza to proces wzrostu naczyń krwionośnych w kierunku guza oraz do jego wnętrza. Uważa się, iż jest to proces kluczowy w rozwoju guza oraz jego przerzutach. Według raportów wpływ askorbinianu na syntezę kolagenu może zatrzymywać proces tworzenia się kanalików naczyniowych (Ashino, et al., 2003), a askorbinian może zatrzymywać geny potrzebne do angiogenezy (Berlin, et al., 2009) oraz wpływać na angiogenezę za sprawą wpływu na czynniki wywołujące anoksję (niedotlenienie krwi) (Page, et al., 2007). Badacze z kliniki Riordana ocenili hamowanie angiogenezy za pomocą czterech różnych modeli. W każdym przypadku wykryto efekt zatrzymujący angiogenezę przy stężeniu askorbinianu w przedziale 1 do 10 mM (Mikirova, et al., 2008; Mikirova, et al., 2012).

• Wzrost nowych mikronaczyń z pierścieni aortalnych ex vivo jest spowalniany przez askorbinian w stężeniu 5 lub więcej mM.
• Askorbinian spowalnia formowanie się śródbłonkowych kanalików w płynnej macierzy komórkowej in vitro. Liczba nietkniętych pętli spadła o połowę przy stężeniu 11 mM dla śródbłonkowych komórek progenitorowych i 17 mM dla komórek HUVEC (komórki śródbłonka żyły pępowinowej).
• Współczynnik związany z migracją komórek śródbłonka na płytce Petriego, której celem jest wypełnienie powstałych między nimi przerw zmniejszał się, gdy zastosowano 5,7 mM askorbinianu. Askorbinian zmniejszył również produkcję ATP w komórkach o 20%, ale nie wpłynął na ich wydolność.
• W przypadku wtyczek Matrigel wszczepionych podskórnie myszom, gęstość mikronaczyń była znacząco niższa w przypadku myszy, u których stosowano 430 mg/kg mc askorbinianu codziennie przez 2 tygodnie.
• W badaniach przeprowadzanych na zwierzętach i klinicznych studiach przypadku, w których wysokie dawki askorbinianu wykazywały efektywność w walce z guzami, korzyść ta może wynikać z terapeutycznej synergii wynikającej z równoczesnego zatrzymania angiogenezy oraz bezpośredniej cytotoksyczności, a także innych czynników.

Zmniejszanie stanu zapalnego

Analiza danych klinicznych z kliniki Riordana wskazuje, że stan zapalny stanowi powszechny problem u osób chorujących na raka i może zostać zmniejszony dzięki terapii IVC. (Mikirova, et al., 2012). Ze względu na wykazaną korelację między podniesionym poziomem CRP i złym rokowaniem pacjentów (St. Sauver, et al., 2009), jako wskaźnik stanu zapalnego wykorzystano białko c-reaktywne. Ponad 60% zbadanych w klinice pacjentów, przed terapią IVC miało poziom CRP powyżej 10 mg/L. W 76 ± 13% przypadkach dożylne podawanie askorbinianu zredukowało poziom CRP. Poprawa ta była bardziej przeważająca, (86 ±13%) u badanych z podniesionym (pow. 10mg/L) CRP. Porównanie indywidualnych wartości przed i po terapii przedstawiono w Tabeli 10A. Ponieważ wielu badanych cierpiało na raka prostaty, zbadany został poziom antygenu przed i po terapii, co pokazane jest w kolejnej Tabeli (10B). U większości pacjentów zauważono obniżenie poziomu PSA w trakcie leczenia IVC. Nie zgadzało się to z innymi markerami, jak pokazano w Tabeli 10C. W przypadku niektórych badanych tak markery nowotworowe, jak i dane CRP dostępne były przed i po terapii IVC. W tych przypadkach odnotowano silną korelację (r2=0,62) między zmianą w markerach i zmianą CRP w trakcie leczenia IVC. Widać tu spójność z obserwacjami z literatury wskazującymi korelację między poziomem CRP, a PSA w przypadku pacjentów z rakiem prostaty (Lin, et al., 2010).

Potencjalny wpływ IVC na redukcję stanów zapalnych podparty jest również danymi powiązanymi z cytokinami: stężenie serum prozapalnych cytokin IL-1α, IFN-γ, IL-8, IL-2, TNF-α i eotaksyn zostały gwałtownie zmniejszone po wstrzyknięciu 50 g, a w przypadku trzech ostatnich wymienionych wyżej cytokin, redukcje utrzymane były przez cały cykl terapii IVC. (Mikirova, et al., 2012).

Chemioterapia – kontrowersje

Obserwacje wykazujące, że askorbinian jest przeciwutleniaczem i gromadzi się głównie w guzach (Agus, et al., 1999) wzbudziły obawy, że suplementacja askorbinianem mogłaby zagrozić efektywności chemioterapii (Raloff, 2000). Poparciem tej tezy ma być odkrycie Heaney i współpracowników, iż komórki guza in vitro i ksenografty w myszach były bardziej odporne na różnorodne czynniki antyrakowe, gdy komórki guza zostały wstępnie poddane działaniu kwasu dehydroaskorbinowego (Heaney, et al., 2008). Pojawiły się jednak wątpliwości, czy warunki kliniczne i biochemiczne w jakich przeprowadzano badanie pozwalają wyciągać wnioski dotyczące terapii wykorzystującej witaminę C, uwzględniając między innymi fakt użycia kwasu dehydroaskorbinowego zamiast askorbinowego (Espey, et al., 2009). Warto również dodać, że celem IVC jest uzyskanie milimolarnego stężenia wewnątrz guza (z powodów opisanych powyżej) i stąd wyższe stężenie askorbinianu w guzach uznawane jest za korzystne.

Rozmaite badania laboratoryjne wskazują, że askorbinian w wysokich stężeniach nie przeszkadza w chemioterapii oraz naświetlaniu, a w niektórych przypadkach może zwiększać ich efektywność (Fujita, et al., 1982; Okunieff & Garnitur, 1987; Kurbacher, et al., 1996; Knot, et al., 1996; Fromberg, et al., 2011; Shinozaki, et al., 2011; Espey, et al., 2011).
Poparte jest to meta-analizą badań klinicznych dotyczących raka i witamin; efektem tych badań były wnioski mówiące o tym, że suplementacja przeciwutleniacza nie koliduje z toksycznością chemioterapii (Simone, et al., 2007; Blok, et al., 2008).

DANE KLINICZNE

Studia przypadku

Obecna sytuacja terapii wykorzystującej dożylne podawanie askorbinianu, różni się od tej związanej z nowymi czynnikami w chemioterapii. Aby lekarze mogli zarządzić terapię IVC, nie jest wymagana akceptacja ze strony FDA (Food and Drug Administration – Agencja Żywności i Leków). W efekcie badania kliniczne przeprowadzane były równolegle z testami laboratoryjnymi. Dwa z wczesnych badań wskazywały, że terapia polegająca na dożylnym wprowadzaniu askorbinianu mogłaby wydłużyć przeżywalność (prognozowaną przeżywalność) w przypadku chorych na raka (Cameron & Pauling, 1976; Murata, et al., 1982). Zespół z kliniki Riordana (Jackson, et al., 1995; Riordan, et al., 1998; Riordan, et al., 1996) wraz ze współpracownikami (Padayatti, et al., 2006; Drisko, et al., 2003) ma na swoim koncie wiele publikacji na ten temat. Chociaż te studia przypadków nie stanowią rozstrzygających dowodów w taki sposób jak zrobiłyby to dobrze zaprojektowane badanie Fazy III, są istotne dla poznania metod oraz motywowani do przyszłych badań. Pamiętać warto o ogromnym znaczeniu badań dla tych, którzy byli ich przedmiotem. Poniżej krótki opis kilku przypadków:

1. 51-letnia kobieta z nowotworem nerki (III/IV faza wzrostu) i przerzutami na płuca. Odmówiła przyjmowania chemioterapii i zdecydowała się na terapię dożylną askorbinianem, zaczynając od dawki 15 g. Po 2 tygodniach dawka zwiększona została do 65 g i kontynuowano ją przez 10 miesięcy. Pacjentka nie poddawana była w tym czasie naświetlaniu i chemioterapii. Przyjmowała suplementy w postaci ekstraktu z białek grasicy, n-acetylocysteiny, niacynamidu, beta-glukanu i ekstraktu z tarczycy. Siedem z ośmiu narośli na płucach ustąpiło. U pacjentki przez 4 lata nie odnotowano oznak regresji. Cztery lata później u pacjentki pojawiła się nowa narośl (odpowiadająca drobno-komórkowemu rakowi płuc, nie związana z nawrotem przerzutów) i niedługo po tym zmarła. (Padayatti, et al., 2006).
2. 49-letni mężczyzna z guzem pęcherza (brodawczakowaty rak nabłonka przejściowego) i licznymi guzkami satelitarnymi. Odmówił chemioterapii i podjął decyzję o rozpoczęciu terapii dożylnej. Przez 3 miesiące przyjmował 30 g 2 razy w tygodniu, a następnie 30 g miesięcznie przez 4 lata. Suplementacja obejmowała wyciągi roślinne, siarczan chondroityny, pikolininę chromu, olej lniany, glukozaminę, kwas alfa-liponowy, lactobacillus acidophilus, L. rhamnosus oraz selen. Dziewięć lat po rozpoczęciu terapii pacjent jest zdrowy i nie wykazuje żadnych oznak nawrotów czy przerzutów. (Padayatti, et al., 2006)
3. 66-letnia kobieta z chłoniakiem rozlanym z dużych limfocytów B z masywnym guzem przykręgosłupowym (3,5-7 cm szerokości 11 cm długości), u której zauważono oznaki nowotworu kości. Zgodziła się na 5-tygodniową terapię naświetlaniem, a zamiast chemioterapii zdecydowała się na dożylne podawanie askorbinianu. Przez 2 miesiące podawano jej 15 g 2 razy w tygodniu, następnie raz w tygodniu przez 7 miesięcy, a potem raz na 2-3 miesiące przez rok. Suplementacja obejmowała koenzym Q10, magnez, beta-karoten, witaminę B oraz C i n-acetylocysteinę. Pierwotny guz pozostał wyczuwalny po radioterapii i pojawiła się nowa narośl. Terapia witaminą C była kontynuowana. 6 tygodni później guzy nie były wyczuwalne. Nowy guz wykryty został po 4 miesiącach, ale pacjentka nie wykazywała oznak chłoniaka po roku. Dziesięć lat później pacjentka w dalszym ciągu była zdrowa. (Padayatti, et al., 2006).
4. 55-letnia kobieta z gruczolakorakiem brodawkowatym jajnika w fazie IIIC i wysokim poziomem CA 125. Przeszła operację po której poddana została sześciu cyklom chemioterapii (paklitaksel, karboplatyna) połączonej z doustnym i pozajelitowym podawaniem askorbinianu. Rozpoczęto od 15 g dwa razy w tygodniu, następnie zwiększono dawkę do 60 g dwa razy w tygodniu. Podczas infuzji poziom askorbinianu w osoczu przekroczył 200 mg/dl. Początkowo sześciotygodniowa terapia kontynuowana była przez kolejny rok, po którym zmniejszono częstotliwość infuzji do jednej co dwa tygodnie. Sumplementacja obejmowała witaminę E, koenzym Q10, witaminę C, beta-karoten i witaminę A. W momencie publikacji wyników badania, od pierwotnej diagnozy minęło 40 miesięcy, a pacjentka wciąż poddawana była terapii askorbinianem. Obrazy badań CT i PET były negatywne pod kątem choroby, a poziom CA-125 pozostał normalny (Drisko i wsp., 2003).
5. 60-letnia kobieta z gruczolakorakiem jajnika w fazie IIIC i początkowym poziomem CA 125 w wysokości 81. Przeszła operację, po której poddana została sześciu cyklom chemioterapii (paklitaksel, karboplatyna) oraz antyoksydantami podawanymi doustnie. Po sześciu tygodniach chemioterapii, pacjentka zaczęła otrzymywać askorbinian, pozajelitowo. Rozpoczęto od 15 g tygodniowo, następnie zwiększono dawkę do 60 g dwa razy w tygodniu. W trakcie infuzji poziom askorbinianu w osoczu przekroczył 200 mg/dl. W momencie publikacji leczenie wciąż trwało. Pacjentka otrzymała witaminę E, koenzym Q10, witaminę C, beta-karoten, witaminę A. Poziom CA 125 wrócił do normy po jednej serii chemioterapii. Po pierwszym cyklu u pacjentki stwierdzono chorobę resztkową w miednicy. W tym momencie, zdecydowała się na przyjmowanie askorbinianu dożylnie. Trzydzieści miesięcy później pacjentka nie wykazywała nawrotu choroby a stężenie CA-125 pozostawało normalne.

Należy zauważyć, że te studia przypadków obejmują różne typy nowotworów, czasami są to przypadki stosowania IVC w połączeniu z chemioterapią lub naświetlaniem. Zwykle też pacjenci suplementują dodatkowe substancje odżywcze. Kilka innych badań klinicznych skupiło się na zbadaniu wpływu witaminy C na jakość życia pacjentów chorujących na raka. W koreańskim badaniu nad terapią IVC wykazano, że wskaźnik poprawy jakości życia uległ znacznej poprawie. Dotyczyło to m.in. redukcji zmęczenia, wymiotów i nudności oraz poprawy apetytu (Yeom, et al., 2007). W przeprowadzonych niedawno badaniach w Niemczech, porównano sytuację pacjentek z rakiem piersi leczonych metodą tradycyjną w połączeniu z IVC oraz tych leczonych wyłącznie tradycyjnie (Vollbracht, et al., 2011) . Pierwsza grupa odczuwała mniejsze zmęczenie i nudności, poprawę apetytu, nastroju i jakości snu. Ogólny poziom natężenia objawów podczas terapii i w okresie rekonwalescencji, był dwa razy wyższy w grupie kontrolnej, niż w grupie stosującej IVC. Nie zaobserwowano efektów ubocznych spowodowanych stosowaniem askorbinianu, ani też zmiany w rozwoju guza, w porównaniu do grupy kontrolnej.

Faza I testów klinicznych

Bezpieczeństwo dożylnej terapii askorbinianem zostało omówione w opublikowanej niedawno I Fazie badań klinicznych (Riordan i wsp, 2005,.. Hoffer i inni, 208;. Monti i inni, 2012). W początkowym etapie Fazy I zbadano 24 pacjentów (w większości chorujących na raka wątroby i jelita grubego) (Riordan, et al., 2005). W badaniu stosowano dawki 710 mg/kg mc/dzień. Tabela 11. pokazuje jak zmieniały się parametry funkcjonowania nerek w trakcie badania. Wskaźniki te pozostawały niezmienne lub malały wraz z upływem czasu; jest to istotne, ponieważ oczekiwano ich wzrostu podczas terapii, gdyby miało okazać się, iż askorbinian jest szkodliwy dla funkcjonowania nerek. Biochemia krwi nie wykazuje żadnych zmian w funkcjonowaniu nerek, u jednego z pacjentów choroba ustabilizowała się dzięki kontynuowaniu terapii przez dodatkowe 48 tygodni. Zgłaszane skutki uboczne były w większości niewielkie (nudności, obrzęki, suchość w jamie ustnej i skóry). Przypadki które mogłyby być powiązane z czynnikiem to: pacjent z historią choroby nerek i kamienia nerkowego oraz pacjent który doświadczył hipokalemii. Pacjenci ci posiadali deficyty witaminy C już na początku leczenia, a stężenie askorbinianu nie przekraczało 3,8 mM.

W swoim badaniu Hoffer i współpracownicy (Hoffer, et al., 208) przyjrzeli się 24 pacjentom w zaawansowanym stadium nowotworu i złośliwymi zmianami hematologicznymi, którzy nie odpowiadali na terapię tradycyjną. Otrzymywali oni dawkę od 0,4 g/kg mc do 1,5 g/kg mc (co daje 28 do 125 g na dorosłą osobę ważącą 70 kg), trzy razy w tygodniu. W badaniu tym maksymalne osiągnięte stężenie przekroczyło 10 mm i żadne efekty uboczne nie zostały odnotowane. W przypadku wyższych dawek, pacjenci utrzymywali sprawność fizyczną, jednak nie zanotowano żadnych reakcji antyrakowych. W badaniu Monti i współpracownicy (Monti, et al., 2012), 14 pacjentów otrzymywało IVC wraz z analogami nukleozydów: gemcytabiną i inhibitorem kinazy tyrozynowej erlotynibu. Zaobserwowane działania niepożądane były związane z środkami chemioterapeutycznymi, ale nie z askorbinianem, jak również nie zaobserwowano w związku z nim wzrostu skuteczność.

Do tej pory Faza I badania wskazuje, że IVC może być bezpiecznie podawane pacjentom w terminalnej fazie raka, w wysokich dawkach (10 do 100 g lub więcej). Jednak przeciwnowotworowa skuteczność podobna do tej omawianej w studiach przypadków nie została jeszcze zaobserwowana. Oczywiście spodziewano się, iż pacjenci terminalni badani w Fazie I będą tymi, których leczenie będzie najtrudniejsze. Potrzeba jest Faza II, która pozwoli przeprowadzać badania odpowiednio dłużej.

Kwestie bezpieczeństwa poruszane w literaturze

Dowody wskazują, że w przypadku pacjentów u których nie stwierdzono pierwotnie zaburzeń pracy nerek, prawdopodobieństwo wystąpienia efektów ubocznych (związanych z nerkami) w efekcie dożylnego podawania askorbinianu jest znikome (Riordan, et.al. 2005). W przypadku osób, u których pojawiały się dysfunkcje nerek, zaleca się ostrożność. Odnotowano utworzenie się kamienia nerkowego u pacjenta, u którego podobny problem pojawił się już wcześniej (Riordan, et al., 2005), pacjent z dwustronną niedrożnością cewki moczowej i niewydolnością nerek cierpiał z powodu ostrej neuropatii szczawianu (Wong, et al., 1994). Zaleca się przeprowadzenie pełnej morfologii krwi oraz analizy moczu przed rozpoczęciem dożylnej terapii askorbinianem.

W publikacji Campbella i Jacka (Campbell & Jack, 1979) opisano zgon jednego z pacjentów, związany z rozległą martwicą guza i krwotoku jaki nastąpił po podaniu pierwszej dawki askorbinianu. Dlatego też zaleca się rozpoczynanie terapii askorbinianem od niewielkich dawek, podawanych poprzez jego powolne (tzw. „slow drip”) podawanie. Do śmiertelnej hemolizy może dojść, jeśli pacjent cierpi na niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej. W związku z tym zaleca się odpowiednie oznaczenie poziomów G6PD przed rozpoczęciem terapii. Leczenie nie jest zalecane, gdy podwyższony poziom płynów, sodu lub występująca chelacja mogą wywoływać poważne konsekwencje dla zdrowia. Przypadki takie to m.in. zastoinowa niewydolność serca, obrzęk, wodobrzusze, chroniczna hemodializa, nadmiar żelaza i nieprawidłowości związane z oddawaniem moczu (Rivers, 1987).

PROTOKÓŁ IVC KLINIKI RIORDAN

Kryteria włączenia i kandydaci

1. Termin kandydaci odnosi się do osób, w przypadku których standardowe metody leczenia nie przyniosły efektów; szukających sposobów na zwiększenie efektywności tradycyjnej terapii; szukający sposobów na zredukowanie dotkliwości skutków ubocznych wynikających ze standardowej terapii; chcący przedłużyć okres reemisji za sprawą działań poprawiających stan zdrowia; odmawiający standardowego leczenia, ale zainteresowani alternatywną terapią.
2. Pacjent (lub opiekun) musi podpisać zgodę na podjęcie leczenia lub formularz dotyczący terapii IVC. Osoby podpisujące nie mogą wykazywać zaburzeń psychiatrycznych, schyłkowej niewydolności serca czy innych niestwierdzonych współistniejących schorzeń.
3. Uzyskanie informacji podstawowych i badania laboratoryjne:
   • profil chemiczny osocza w elektrolitami,
   • morfologia krwi,
   • zawartość G6PD w krwinkach czerwonych,
   • pełna analiza moczu.
4. Aby odpowiednio ocenić potencjalną reakcję na terapię IVC, kluczowe jest uzyskanie dokumentacji medycznej pacjenta przed rozpoczęciem terapii:
   • rodzaj i stadium guza, w tym raporty z dotychczas podejmowanych działań leczniczych, raporty patologiczne i inne informacje dotyczące poszczególnych etapów (odtworzenie może być konieczne w przypadku nawrotu lub postępu choroby następujących od momentu zdiagnozowania),
   • oznaczenie odpowiednich markerów, tomografia komputerowa (CT), rezonans magnetyczny (MRI), pozytonowa tomografia emisyjna (PET), prześwietlenie kości i zdjęcia rentgenowskie,
   • informacje dotyczące dotychczasowego (w sensie wcześniejszego) leczenia, reakcje na poszczególne zastosowane rodzaje leczenia w tym skutki uboczne,
   • obecny status funkcjonalny (stan ogólny i jakość życia) pacjenta wraz z oceną wg skali ECOG,
   • waga pacjenta.

Środki ostrożności i efekty uboczne

Podczas przeprowadzania terapii IVC na ponad 40,000 pacjentów w klinice Riordana, skutki uboczne związane z podawaniem wysokich dawek askorbinianu pojawiały się bardzo rzadko. Należy jednak uwzględnić odpowiednie środki ostrożności i możliwości wystąpienia skutków ubocznych.

1. Zauważono zagrożenia wynikające z nieprawidłowego odczytu wyników przez cukrzyków stosujących insulinę. Ważne jest, aby w przypadku cukrzyków z chorobą nowotworową powiadomić lekarzy stosujących protokół IVC: wysoka dawka podawanej dożylnie witaminy C (na poziomie 15 g i więcej) będzie wpływać na odczyt uzyskany za pomocą pasków (metoda elektrochemiczna) na wielu glukometrach (Jackson & Hunninghake, 2006). W zależności od dawki zafałszowane wyniki mogą utrzymywać się do 8h po wstrzyknięciu. Paski elektrochemiczne nie wykrywają różnicy między kwasem askorbinowym, a wysokim poziomem glukozy we krwi. Doustne przyjmowanie witaminy C nie przynosi żadnych tego typu efektów. Należy poinformować diabetyków o tym potencjalnym zagrożeniu. W przypadku cukrzyków, którzy chcieliby skontrolować poziom cukru we krwi należy pobrać krew z żyły i przeprowadzić badania laboratoryjne z wykorzystaniem heksokinazy.
2. U jednego z pacjentów po podaniu wysokiej dawki IVC zauważono martwicę guza lub zespół rozpadu guza (Campbell & Jack, 1979). W związku z tym protokół zawsze rozpoczyna się podaniem niewielkiej, bo 15g dawki.
3. Przewlekłą nefropatię szczawianową (kamienie nerkowe) zauważono u jednego pacjenta z dysfunkcją nerek po otrzymaniu 60g IVC. Odpowiednie działanie nerek, nawodnienie i objętość moczu powinny zostać udokumentowane przed rozpoczęciem podawania wysokich dawek IVC. Nasze doświadczenia pokazują jednak, że ilość przypadków wystąpienia kamieni nerkowych są niezmiernie rzadkie.
4. Hemolizę stwierdzono u pacjenta z niedoborem G6PD po podaniu wysokich dawek IVC (Campbell, et al., 1975). Poziom G6PD powinien zostać oznaczony i oceniony przed rozpoczęciem terapii IVC. (W klinice odczyty G6PD przyniosły 5 przypadków anormalnie niskich jego poziomów. Późniejsze IVC w dawkach 25 g lub mniejszych nie przyniosły efektów ubocznych.)
5. Istnieje możliwość pojawienia się podrażnienia w miejscu wstrzyknięcia, gdy nastąpi podanie dożylne. Może ono wystąpić w przypadku podawania zastrzyku w tempie przekraczającym 1 g/min. Protokół zaleca dodanie magnezu w celu zredukowania prawdopodobieństwa wystąpienia podrażnień.
6. W związku z chelatującym efektem IVC niektórzy pacjenci mogą odczuwać drżenie i osłabienie wynikające z niskiego poziomu wapnia i magnezu. Rozwiązaniem jest dodanie do roztworu IVC 1 ml chlorku magnezu. W przypadku dotkliwych skutków ubocznych należy podać 10 ml glukonianu wapniowego w dawkach 1 ml na minutę.
7. Zaleca się spożycie posiłku przed IVC w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wahania poziomu cukru.
8. Z racji ilości płynów podawanych w trakcie IVC (pełniących rolę nośnika) wszelkie schorzenia, w przypadku których nadmiar płynów lub sodu może być szkodliwy, są przeciwwskazaniem do poddania się terapii (podawany dożylnie askorbinian wzmocniony jest wodorotlenkiem sodu i wodorowęglanem). Do schorzeń tych należą m.in. zastoinowa niewydolność serca, wodobrzusze, obrzęki itp.
9. Odnotowano również przypadki podwyższenia poziomu żelaza w wyniku terapii IVC. Znany jest przypadek leczenia pacjenta cierpiącego na hemochromatozę, z użyciem wysokich dawek IVC, jednak nie odnotowano efektów ubocznych ani żadnych zmian w poziomie żelaza.
10. Jak w przypadku każdej dożylnej aplikacji możliwe jest wystąpienie przenikania podawanego roztworu. Zwykle problem nie ma związku z wkłuciem. Z doświadczenia członków zespołu pielęgniarskiego zastosowanie odpowiednich wenflonów z płytkim wkładem jest skutecznym sposobem na uniknięcie problemu (zależne jest to oczywiście od stanu żył pacjenta!)
    11. Dożylne podawanie askorbinianu powinno odbywać się z użyciem dożylnej kroplówki w tempie ok. 0,5 g/minutę (tempo do 1 g/minutę jest przeważnie tolerowane, jednak należy uważnie obserwować pacjenta. Mogą się bowiem pojawić mdłości, drgawki czy dreszcze.)
11. Nie powinno się podawać roztworu jako zastrzyk, jako że osmolalność w przypadku wysokich dawek może wywołać stwardnienie żył obwodowych. Nie powinno się go również podawać domięśniowo lub podskórnie. Tabela obok przedstawia osmolalność w zależności od ilości płynu. Z badań wynika, że osmolalność dawki mniejszej niż 1200 mOsm/kg H2O jest tolerowana przez większość pacjentów. Niskie tempo wstrzykiwania (0,5 g/min) również wpływa na zmniejszenie napięcia, chociaż tempo do 1 g/min może być użyte, aby osiągnąć wyższy poziom nasycenia (przy dawce tej zaleca się pomiar osmolalności przed i po podaniu).
12. Obecnie wykorzystujemy roztwór askorbinianu sodu, MEGA-C-PLUS ®, 500 mg/mL, o zakresie pH 5.5-7.0 od Merit Pharmaceuticals, Los Angeles, CA, 90065.

Tabela 1: Rekomendowany roztwór i osmolarność

Tabela 2: Dawka askorbinianu użyta w terapii

Podawanie IVC

Mając na uwadze wymienione wyżej środki ostrożności i po otrzymaniu zgody od pacjenta, lekarz prowadzący rozpoczyna terapię serią trzech następujących po sobie wlewów, w dawkach 15, 25 i 50g, po których następuje oznaczenie poziomów witaminy C (po IVC) celem ustalenia obciążenia pacjenta, aby odpowiednio ustalić kolejne dawki.
Trzy pierwsze wlewy są monitorowane w obszarze stężenia witaminy C w osoczu po infuzji. Jak wspomniano powyżej, badania i doświadczenia wykazały, że zgodnie z celem terapeutycznym, osiąganie maksymalnego stężenie w osoczu ~20 mM (350-400 mg/dL) jest najbardziej skuteczne (nie zaobserwowano toksyczności przy stężeniach do 780 mg/dL włącznie). Stężenie uzyskane po pierwszych, 15 g dawkach okazało się być skuteczne jako wskazówka. Poziom poniżej 100 mg/dL koreluje z wyższym poziomem stresu oksydacyjnego, prawdopodobnie z powodu większego ciężaru guza, uszkodzenia spowodowane przez chemio- i radioterapię, utajonych infekcji czy np. palenia tytoniu.

Po trzech pierwszych sesjach IVC, pacjent kontynuuje terapię z dawką 25 g lub 50 g (w zależności od zaleceń lekarza) dwa razy w tygodniu, aż wyniki dotyczące stężenia po IVC będą dostępne w laboratorium. Jeśli początkowy poziom (50 g) nie osiągnął terapeutycznego zakresu 350-400 mg/dl, powinno zostać to poprawione przy kolejnym wlewie, z zastosowaniem 50 g dawki. Jeśli poziom ten został osiągnięty, pacjent kontynuuje terapię 50 g raz w tygodniu, z comiesięcznymi pomiarami stężenia, by zapewnić stałą skuteczność. Jeśli zaś poziom nie został stale osiągnięty, dawka IVC zostaje zwiększona do 75 g witaminy C na infuzję, przez cztery wlewy, po których poziom stężenia zostaje uzyskany. Jeśli pacjent pozostaje w zakresie sub-terapeutycznym, dawka IVC zostaje zwiększana do poziomu 100 gram.

Jeśli po czterech infuzjach poziom wciąż oscyluje w sub-terapeutycznym zakresie, może to oznaczać, iż pacjent ma utajoną infekcję, pali (nie przyznając się) lub ma progresję nowotworu. W czasie gdy powyższe możliwości są sprawdzane, lekarz może zdecydować, aby zwiększyć częstotliwość IVC 100 g do trzech razy na tydzień. Dawki powyżej 100 g nie są zalecane bez wykonania testu na osmolalność surowicy, przed i po infuzji. Ważne jest, by dostosować odpowiednie proporcje, dla zachowania fizjologicznego wskaźnika osmolalności.

Jeżeli wyższe dawki nie są tolerowane lub następuje progresja pomimo osiągnięcia terapeutycznego zakresu, mniejsze dawki mogą wciąż zwiększać biologiczne korzyści IVC, tym stymulacja odporności, zmniejszenie bólu, zwiększenie apetytu i ogólne zwiększenie komfortu.

Bardzo mali pacjenci, jak na przykład dzieci, oraz pacjenci otyli potrzebują specjalnych dawek. Pacjenci ważący mniej niż 50 kg z niewielkimi obciążeniami nowotoworowymi i bez infekcji, by utrzymać odpowiedni poziom stężenia, mogą potrzebować jedynie 25 g witaminy C, dwa razy w tygodniu. Pacjenci ważący więcej niż 100 kg z dużymi obciążeniami lub infekcjami, wymagają zwykle dawek na poziomie 100g, trzy razy w tygodniu. Poziomy stężenia osiągane po IVC są doskonałym wskaźnikiem pomagającym dobrać odpowiednie dawki.

Doświadczenie pokazuje, że większość pacjentów chorujących na raka, potrzebuje wlewów 2-3 razy w tygodniu, w dawkach 50 g. Wszyscy pacjenci osiągający wymagany poziom stężenia, powinni być monitorowani raz w miesiącu, by upewnić się że osiągnięte efekty są długoterminowe. Sugeruje się doustną suplementację 4 g witaminy C codziennie, szczególnie w dni kiedy nie następuje infuzja. Pomaga to uniknąć „efektu odbicia”. Zaleca się również stosowanie kwasu alfa-liponowego.

Wnioski

Witamina C może być bezpiecznie podawana podawana dożylnie, w maksymalnych dawkach 100 g lub mniej, o ile zachowane zostaną środki ostrożności zawarte w tym raporcie. Przy takich dawkach, maksymalne stężenie askorbinianu może przekraczać 20 mM. Istnieje kilka potencjalnych korzyści które daje IVC pacjentom z nowotworami, z które czynią go idealnym wyborem do wspomagania leczenia:

1. Pacjenci z nowotworami często cierpią na deficyty witaminy C, a IVC skutecznie to naprawia.
2. Terapia IVC pomogła przywrócić pacjentom jakość życia na wielu płaszczyznach.
3. IVC zmniejsza stan zapalny w organiźmie (mierzone za pomocą określenia poziomu białka C-reaktywnego) oraz zmniejsza produkcję cytokin prozapalnych.
4. Wysokie stężenie askorbinianu jest selektywnie toksyczne dla komórek rakowych i hamuje proces angiogenezy.

Bibliografia:

1. Agus, D., Vera, J. & Golde, D., 1999. Stromal cell oxidation: a mechanism by which tumors obtain vitamin C. Cancer Res., Volume 59, pp. 4555-8.
2. Ashino, H. et al., 2003. Novel function of ascorbic acid as an angiostatic factor. Angiogenesis, Volume 6, pp. 259-69.
3. Belin, S. et al., 2009. Antiproliferative effect of ascorbic acid is associated with inhibition of genes necessary to cell cycle progression. PLoS ONE, Volume 4, p. e4409.
4. Benade, L., Howard, T. & Burk, D., 1969. Synergistic killing of Ehrlich ascites carcinoma cells by ascorbate and 3-amino-1,2,4-triazole. Oncology, Volume 23, pp. 33-43.
5. Berlin, S. et al., 2009. Antiproliferative effect of ascorbic acid is associated with inhibition of genes necessary for cell cycle progression. PLoS ONE, Volume 4, pp. E44-0.
6. Block, K. et al., 2008. Impact of antioxidant supplementaion on chemotherapeutic toxicity: a systematic review of the evidence from randomized controlled trials. Int J Cancer, Volume 123, pp. 1227-39.
7. Cameron, E. & Pauling, L., 1976. Supplemental ascorbate in the supportive treatment of cancer: Prolongation of survival times in terminal human cancer. PNAS USA, Volume 73, pp. 3685-9.
8. Cameron, E., Pauling, L. & Leibovitz, B., 1979. Ascorbic acid and cancer, a review. Cancer Res, Volume 39, pp. 663-81.
9. Campbell, A. & Jack, T., 1979. Acute reactions to mega ascorbic acid therapy in malignant disease. Scott Med J, Volume 24, p. 151.
10. Campbell, G., Steinberg, M. & Bower, J., 1975. Letter: ascorbic acid induced hemolysis in a G-6-PD deficiency.. Ann Intern Med, Volume 82, p. 810.
11. Casciari, J., Riordan, H., Miranda-Massari, J. & Gonzalez, M., 2005. Effects of high dose of ascorbate administration on L-10 tumor growth in guinea pigs. PRHSJ, Volume 24, pp. 145-50.
12. Casciari, J., Riordan, N. S. T. M. X., Jackson, J. & Riordan, H., 2001. Cytotoxicity of ascorbate, lipoic acid, and other antioxidants in hollow fibre in vitro tumours. Br. J. Cancer, Volume 84, pp. 1544-50.
13. Chen, Q. et al., 2008. Pharmaologic doses of ascorbate act as a prooxidant and decrease growth of aggressive tumor xenografts in mice. PNAS USA, Volume 105, pp. 11105-9.
14. Chen, Q. et al., 2005. Pharmacologic ascorbic acid concentrations selectively kill cancer cells: action as a pro-drug to deliver hydrogen peroxide to tissues. PNAS USA, Volume 205, pp. 13604-13609.
15. Creagan, E. et al., 1979. Failure of high-dose vitamin C (ascorbic acid) therapy to benefit patients with advanced cancer: A controlled trial. NEJM, Volume 301, pp. 687-690.
16. Drisko, J., Chapman, J. & Hunter, V., 2003. The use of antioxidants with first-line chemotherapy in two cases of ovarian cancer. Am J Coll Nutr, Volume 22, pp. 118-23.
17. Du, J. et al., 2010. Mechanisms of ascorbate-induced cytotoxicity in pancreatic cancer. Clin Cancer Res, Volume 16, pp. 509-20.
18. Espey, M. et al., 2011. Pharmacologic ascorbate synergizes with gemcitabine in preclinical models of pancreatic cancer. Free Radic Biol Med, Volume 50, pp. 1610-19.
19. Espey, M., Chen, Q. & Levine, M., 2009. Comment re: vitamin C antagonizes the cytotoxic effects of chemotherapy. Cancer Research , Volume 69, p. 8830.
20. Frei, B. & Lawson, S., 2008. Vitamin C and cancer revisited. PNAC USA, Volume 105, pp. 11037-8.
21. Fromberg, A. et al., 2011. Ascorbate exerts anti-proliferative effects through cell cycle inhibition and sensitizes tumor cells toward cytostatic drugs.. Cancer Chemother Pharmacol, Volume 67, pp. 1157-66.
22. Fujita, K. et al., 1982. Reduction of adriamycin toxicity by ascorbate in mice and guinea pigs. Cancer Res, Volume 309-16, p. 42.
23. Geeraert, L., 2012. CAM-Cancer Consortium. Intravenous high-dose vitamin C. [Online]
24. Available at: http://www.cam-cancer.ort/CAM-Summaries/Other-CAM/Intravenous-high-dose-vitamin-C.
25. Ginter, E., Bobeck, P. & Vargova, D., 1979. Tissue levels and optimal dosage of vitamin C in guinea pigs.. Nutr Metab, Volume 27, pp. 217-26.
26. Gonzalez, M. et al., 2002. Inhibition of human breast cancer carcinoma cell proliferation by ascorbate and copper.. PRHSJ, Volume 21, pp. 21-3. Heaney, M. et al., 2008. Vitamin C antagonizes the cytotoxic effects of antineoplastic drugs. Cancer Res., Volume 68, pp. 8031-8.
27. Henson, D., Block, G. & Levine, M., 1991. Ascorbic acid: biological functions and relation to cancer. JNCI, Volume 83, pp. 547-50.
28. Hoffer, L. et al., 208. Phase I clinical trial of i.v. ascorbic acid in advanced malignancy. Ann Oncol, Volume 1969-74, p. 19.
29. Hoffman, F., 1985. Micronutrient requirements of cancer patients.. Cancer, 55(Supl. 1), pp. 145-50.
30. Hornig, D., 1975. Distribution of ascorbic acid metabolites and analogues in man and animals. Ann NY Acad Sci, Volume 258, pp. 103-18.
31. Jackson, J. & Hunninghake, R., 2006. False positive blood glucose readings after high-dose intravenous vitamin C. J Ortho Med, Volume 21, pp. 188-90.
32. Jackson, J., Riordan, H., Hunninghauke, R. & Riordan, N., 1995. High dose intravenous vitamin C and long time survival of a patient with cancer of the head and pancreas. J Ortho Med, Volume 10, pp. 87-8.
33. Keith, M. & Pelletier, O., 1974. Ascorbic acid concentrations in leukocytes and selected organs of guinea pigs in response to increasing ascorbic acid intake. Am J Clin Nutr, Volume 27, pp. 368-72.
34. Kuether, C., Telford, I. & Roe, J., 1988. The relation of the blood level of ascorbic acid to tissue concentrations of this vitamin and the histology of the incisor teeth in the guinea pig. J Nutrition, Volume 28, pp. 347-58.
35. Kurbacher, C. et al., 1996. Ascorbic acid (vitamin C) improves the antineoplastic activity of doxorubicin, cisplatin, and paclitaxel in human breast carcinoma cells in vitro. Cancer Lett, Volume 103, pp. 183-9.
36. Levine, M. et al., 1996. Vitamin C pharmacokinetics in healthy volunteers: evidence for a recommended dietary allowance. PNAS USA, Volume 93, pp. 3704-9.
37. Lin, A., Chen, K., Chung, H. & Chang, S., 2010. The significance of plasma c-reactive protein in patients with elevated serum prostate-specific antigen levels. Urological Sci, Volume 21, pp. 88-92.
38. Mayland, C., Bennett, M. & Allan, K., 2005. Vitamin C deficiency in cancer patients. Palliat Med, Volume 19, pp. 17-20.
39. McCormick, W., 1959. Cancer: a collagen disease, secondary to nutrition deficiency. Arch. Pediatr., Volume 76, pp. 166-171.
40. Mikirova, N., Casciari, J. & Riordan, N., 2012. Ascorbate inhibition of angiogenesis in aortic rings ex vivo and subcutaneous Matrigel plugs in vivo. J Angiogenesis Res, Volume 2, pp. 2-6.
41. Mikirova, N., Casciari, J., Taylor, P. & Rogers, A., 2012. Effect of high-dose intravenous vitamin C on inflammation in cancer patients. J Trans Med, Volume 10, pp. 189-99.
42. Mikirova, N., Ichim, T. & Riordan, N., 2008. Anti-angiogenic effect of high doses of ascorbic acid.. J Transl Med, Volume 6, p. 50.
43. Mikirova, N., Rogers, A., Casciari, J. & Taylor, P., 2012. Effects of high dose intravenous ascorbic acid on the level of inflammation in patients with rheumatoid arthritis. Mod Res Inflamm, Volume 1, pp. 26-32.
44. Moertel, C. et al., 1985. High-dose vitamin C versus placebo in the treatment of patients with advanced cancer who have no prior chemotherapy: a randomized double-blind comparison.. NEJM, Volume 312, pp. 137-41.
45. Monti, D. et al., 2012. Phase I evaluation of intravenous ascorbic acid in combination with gemcitabine and erlotinib in patients with metastatic pancreatic cancer. PLoS One, Volume 7, p. e29794.
46. Murata, A., Morishige, F. & Yamaguchi, H., 1982. Prolongation of survival times of terminal cancer patients by administration of large doses of ascorbate. Int J Vitam Res Suppl, Volume 23, pp. 103-13.
47. Okunieff, P. & Suit, H., 1987. Toxicity, radiation sensitivity modification, and combined drug effects of ascorbic acid with misonidazole in vivo on FSaII murine firbosarcomas. JNCI, Volume 79, pp. 377-81.
48. Padayatti, S. et al., 2006. Intravenous vitamin C as a cancer therapy: three cases. CMAJ, Volume 174, pp. 937-42.
49. Padayatty, S. & Levine, M., 2000. Reevaluation of ascorbate in cancer treatment: emerging evidence, open minds and serendipity. J Am Coll Nutr., Volume 19, pp. 423-5.
50. Padayatty, S. et al., 2010. Vitamin C: intravenous use by complementary and alternative medical practitioners and adverse effects. PLoS ONE, Volume 5, p. 11414.
51. Padayatty, S. et al., 2004. Vitamin C pharmacokinetics: implications for oral and intravenous use. Ann. Intern. Med., Volume 140, pp. 533-37.
52. Page, E. et al., 2007. Hypoxia incudible factor-1 (alpha) stabilization in nonhypoxic conditions: role of oxidation and intracellualr ascorbate depletion. Mol Biol Cell, Volume 19, pp. 86-94.
53. Pollard, H., Levine, M., Eidelman, O. & Pollard, M., 2010. Pharmacological ascorbic acid supresses syngenic tumor growth and metastases in hormone-refractory prostate cancer. In VIvo, Volume 2012, pp. 249-55.
54. Raloff, J., 2000. Antioxidants may help cancers thrive. Science News, Volume 157, p. 5.
55. Riordan, H. et al., 2005. A pilot clinical study of continuous intravenous ascorbate in terminal cancer patients. PR Health Sci J, Volume 24, pp. 269-76.
56. Riordan, H. et al., 2003. Intravenous ascorbic acid: protocol for its application and use. PR Health Sci. J., Volume 22, pp. 225-32.
57. Riordan, H., Jackson, J., Riordan, N. & Schultz, M., 1998. High-dose intravenous vitamin C in the treatment of a patient with renal cell carcinoma of the kidney. J Ortho Med, Volume 13, pp. 72-3.
58. Riordan, N., JA, J. & Riordan, H., 1996. Intravenous vitamin C in a terminal cancer patient. J Ortho Med, Volume 11, pp. 80-2.
59. Riordan, N., Roirdan, H. & Meng, X., 1995. Intravenous ascorbate as a tumor cytotoxic chemotherapeutic agent. Med Hypotheses, Volume 44, pp. 207-13.
60. Rivers, J., 1987. Safety of high-level vitamin C ingestion. In: Third Conference on Ascorbic Acid. Ann NY Acad Sci, Volume 489, pp. 95-102.
61. Shinozaki, K. et al., 2011. Ascorbic acid enhances radiation-induced apoptosis in an HL60 human leukemia cell line. J Ratiat Res, Volume 52, pp. 229-37.
62. Simone, C., Simone, N. S. V. & CB, S., 2007. Antioxidants and other nutrients do not inferfere with chemotherapy or radiation therapy and can increase survival, part 1. Atlern Ther Health Med, Volume 13, pp. 22-8.
63. St. Sauver, J. et al., 2009. Associations betweeen c-reactive protein and benigh prosaic hyperplasia lower urinary tract outcomes in a population based cohort. Am J Epidemiol, Volume 169, pp. 1281-90.
64. Taper, H., Keyeux, A. & Roberfroid, M., 1996. Potentiation of radiotherapy by nontoxic pretreatment with combined vitamins C and K3 in mice bearing solid transplantable tumor. Anticancer Res, Volume 16, pp. 499-503.
65. Verrax, J. et al., 2004. Ascorbate potentiates the cytotoxicity of menadione leading to an oxidative stress that kills cancer cells by a non-apoptotic capsase-3 independent form of cell death. Apoptosis, Volume 9, pp. 223-33.
66. Verrax, J. & Calderon, P., 2009. Pharmacologic concentrations of ascorbate are achieved by parenteral administration and exhibit antitumoral effects. Free Radic Biol Med, Volume 47, pp. 32-40.
67. Vollbracht, C. et al., 2011. Intravenous vitamin C administration improves quality of life in breast cacner patients during chemo-radiotherapy and aftercare: results of a retrospective, multicentre, epidemiological cohort study in Germany. In Vivo, Volume 82, pp. 983-90.
68. Wong, K. et al., 1994. Acute oxalate nephropathy after a massive intravenous dose of vitamin C. Aust ZN J Med, Volume 24, pp. 410-1.
69. Yeom, C., Jung, G. & Song, K., 2007. Changes of terminal cancer patietns health related qualtiy of life after high dose vitamin C administration. Korean Med Sci, Volume 22, pp. 7-11.
70. Yeom, C. et al., 2009. High-dose concentration administration of ascorbic acid inhibits tumor growth in BALB/C mice implanted with sarcoma 180 cancer cells via the restriction of angiogenesis. J Transl Med, Volume 7, p. 70.