Choroba lokomocyjna – naturalne sposoby zapobiegania i leczenia.

Wiele osób czuje obawę przed wejściem do samochodu, autobusu, samolotu czy łodzi, bo od razu czuje się źle. Uważa się, że objawy choroby lokomocyjnej dotykają 15-25% ogółu populacji. Martwimy się, że choroba lokomocyjna zaatakuje nas w trakcie podróży poślubnej, służbowej lub wycieczki z rodziną. Jednak wiedząc jak jej zapobiec, a także jak niwelować jej objawy, możemy sprawić że podróż będzie o wiele przyjemniejsza.

Co to jest choroba lokomocyjna?

Choroba lokomocyjna powoduje nudności, wymioty, zawroty głowy i inne nieprzyjemne objawy. Występują one podczas podróży: łodzią, pociągiem, samolotem, samochodem lub podczas zabawy w wesołym miasteczku. Objawy ustępują zwykle wraz z zatrzymaniem ruchu. Jednak u niektórych osób mogą utrzymywać się do czasu, aż ciało i mózg ponownie się zsynchronizują.

Problem ten występuje wtedy, gdy między naszymi fizycznymi a wizualnymi zmysłami ruchu występuje niezgodność. Np. jeżeli podróżujemy na tylnym siedzeniu samochodu, widzimy szybko zmieniający się krajobraz, jednak nie czujemy wyraźnej zmiany otoczenia. Podobna – choć odwrotna – sytuacja ma miejsce np. na statku. Nasze mięśnie i błędnik wyczuwają ruch, jednak nasz wzrok może nie odnotowywać zmiany otoczenia. Ten brak zgodności bodźców może wywoływać chorobę lokomocyjną.

Układ przedsionkowy to jądra przedsionkowe w pniu mózgu oraz błędnik, znajdujące się w uchu wewnętrznym. Odpowiada on za równowagę i m.in. ruchy gałek ocznych. Zaburzona komunikacja w układzie przedsionkowym może wywoływać bardzo uciążliwe objawy. Dostępnych jest wiele leków bez recepty – a także naturalnych środków – które mogą złagodzić objawy. Jednak łatwiej jest im zapobiegać, niż je leczyć.

Od niedawna zaobserwować można występowanie nowego stanu, nazywanego „cyfrową chorobą lokomocyjną”. Grupą zagrożoną są użytkownicy smartfonów, tabletów i komputerów. Może uderzyć nawet podczas oglądania telewizji czy filmu. W stanie tym błędna komunikacja wynika z dostrzegania ruchu, ale braku jego odczuwania. Powoduje to indukowaną wizualnie chorobę lokomocyjną.

Według wyników badania opublikowanego w czasopiśmie Experimental Brain Research, granie w gry wideo może wywoływać: nudności, wymioty, zawroty i bóle głowy. 67% dorosłych i 56% dzieci zgłaszało podobne objawy. Naukowcy zauważyli również, że podczas grania dzieci częściej poruszały swoje ciało, niż dorośli.

Dodatkowe badania tego stanu wykazały, że 70% osób korzystających z technologii wirtualnej w szerokim ujęciu, miało mdłości. Co zaskakujące, 80% doświadczało zaburzeń okoruchowych. Dr Kay Stanney z Design Interactive stwierdziła, że symptomy cyfrowej choroby lokomocyjnej – w tym bóle głowy, wymioty czy silne zawroty głowy – mogą trwać nawet do kilku godzin po tym, jak zakończyło się prowokujące je wydarzenie. Tak stało się w przypadku 80-95% użytkowników.

Poznanie metod radzenia sobie z problemem choroby lokomocyjnej jest koniecznością dla osób często podróżujących. Zawsze dobrze jest być przygotowanym na mniej optymistyczny scenariusz.

Objawy choroby lokomocyjnej

Większość objawów choroby lokomocyjnej nie jest niczym poważnym. Jednak nudności i wymioty towarzyszące długiej podróży, mogą spowodować odwodnienie. Inne objawy to m.in.:

• bladość skóry,
• zimne poty,
• zawroty głowy,
• zmęczenie,
• ból głowy,
• zaburzenia równowagi,
• nudności,
• wymioty,
• wzrost wydzielania śliny,
• przewracanie się.

Czynniki ryzyka

Ruch lub ruch postrzegany i zaburzenia komunikacji między uchem wewnętrznym, a mózgiem wywołują chorobę lokomocyjną. Istnieje wiele czynników ryzyka, z powodu których część osób jest bardziej narażona na te przypadłość. Będą to na przykład:

• kobiety – są bardziej skłonne do doświadczania objawów choroby lokomocyjnej,
• dzieci, najbardziej podatne w wieku 2-12 lat,
• kobiety podczas menstruacji,
• kobiety w ciąży,
• dorośli którzy cierpią na migreny,
• osoby z chorobą Maniera – schorzeniem ucha wewnętrznego,
• nastolatki ze skoliozą idiopatyczną (SI), najczęściej spotykanym typem skoliozy,
• osoby z infekcją ucha wewnętrznego,
• osoby grające w gry wideo, oglądające filmy w wysokiej rozdzielczości, przeglądające treści na smartfonach lub tabletach.

Leczenie konwencjonalne

Lekarstwa na objawy choroby lokomocyjnej koncentrują się na kontrolowaniu nudności i wymiotów. Często powodują senność. Do najczęściej stosowanych należą:

• Skopolamina. Niezalecana dla osób przyjmujących środki na kaszel, przeziębienie, alergie lub niektóre suplementy, ponieważ wiadomo że powoduje senność. Alkohol potęguje działania niepożądane i nie należy łączyć go ze skopolaminą. Ostrożność powinny zachować osoby chorujące na: jaskrę, choroby serca, wątroby lub nerek, kobiety w ciąży (lub planujące ciążę), kobiety karmiące piersią lub osoby oczekujące na operację (w tym stomatologiczną).
• Prometazyna. Występujące działania niepożądane to: senność, zawroty głowy, zaparcia, zaburzenia widzenia i suchość w ustach. W niektórych wypadkach również: omdlenia, niskie tętno, zmiany nastroju (w tym halucynacje), nerwowość, zdezorientowanie oraz drażliwość. Rzadko występuje bardzo ciężki stan zwany złośliwym zespołem neuroleptycznym, który wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.  Jego objawami mogą być: silne zmęczenie, osłabienie, silne zdezorientowanie, pocenie się, szybkie i nieregularne bicie serca oraz ciemny mocz.
• Cyklizyna. Powszechny lek stosowany przy chorobie lokomocyjnej, w celu zmniejszenia zawrotów głowy i nudności związanych z dysfunkcją ucha wewnętrznego. Ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży lub karmiące piersią, osoby cierpiące na niewydolność serca, zaburzenia czynność wątroby, jaskrę, epilepsję, problemy z prostatą, porfirię, a także osoby przyjmujące inne leki. Możliwe działania niepożądane to: senność, zaburzenia wzroku, suchość w ustach, bóle głowy, zaparcia i wysypkę.
• Dramamina (Dimenhydrynat). Jak większość stosowanych na te dolegliwość leków i ten jest lekiem antyhistaminowym. Należy przyjąć dokładnie taką dawkę, jaka została nam przypisana/zalecona, pierwszą na 30 do 60 minut przed podróżą. Występujące dosyć często skutki uboczne to: senność, zaparcia, zaburzenie widzenia i suchość w ustach. Rzadziej zdarzają się: zdezorientowanie, niepokój, szybkie lub nieregularne bicie serca, drżenie, trudności z oddawaniem moczu i napady drgawkowe.
• Meklizyna. Należy powiadomić lekarza przed zastosowaniem tego lekarstwa, jeżeli cierpimy na: chorobę nerek lub wątroby, astmę, jaskrę, powiększenie gruczołu krokowego lub problem z oddawaniem moczu. Łączenie go z alkoholem może nasilić niektóre ze skutków ubocznych i nie jest zalecane. Lekarstwa na przeziębienie lub alergie, uspokajające, przeciwbólowe, nasenne, rozluźniające mięśnie i niektóre leki przeciwdrgawkowe, przeciwdepresyjne i przeciwlękowe mogą powodować większą senność.

11 naturalnych sposób na walkę z chorobą lokomocyjną

Na szczęście istnieją naturalne – bezpieczniejsze i równie skuteczne – środki, które pomogą złagodzić lub zapobiec objawom związanym z chorobą lokomocyjną. Poniżej lista 11 naturalnych środków.

• Krakersy i gazowany napój. Kęs suchej, słonej przekąski i łyk gazowanego napoju lub wysokozmineralizowanej wody złagodzi nudności.
• Nawodnienie. Szczególnie wtedy kiedy wymiotujemy, może nastąpić odwodnienie. Warto w takiej sytuacji wypić herbatę ziołową, która uspokoi żołądek i nawodni organizm. W przypadku rejsu lub lotu, kiedy nie możemy zrobić przerwy dla złagodzenia objawów, możemy doświadczać długotrwałych wymiotów. W takiej sytuacji konieczne może być podanie płynów dożylnie, by przywrócić równowagę elektrolitową.
• Opaski akupresurowe. Elastyczne opaski noszone na nadgarstku, naciskają na odpowiednie punkty (zgodnie z zasadami akupresury) i pomagają zapobiec lub opóźnić wystąpienie objawów. Są bezpieczne zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych. Ważne by postępować zgodnie ze wskazówkami dotyczącymi prawidłowego ich umieszczenia.
• Imbir. Oprócz zwalczania infekcji, ochrony antyrakowej, obniżania poziomu cholesterolu oraz ochrony przed udarami i chorobami serca, imbir wykazuje również właściwości zapobiegające chorobie lokomocyjnej. Szczególnie skuteczny jest w przypadku ruchów kolistych, np. w symulatorze lotu lub przejażdżki w parku rozrywki.
• Mięta pieprzowa. Przyjmowana doustnie lub w formie aromaterapii, mięta pieprzowa pomaga złagodzić nudności. Dobrym wyborem jest też popijanie miętowej herbatki. Ulgę mogą przynieść również wysokiej jakości tabletki z mięty pieprzowej, przyjmowane 2-3 razy dziennie podczas podróży.
• Mierznica czarna. Według Michigan Medicine z University of Michigan, europejscy zielarze wykorzystywali mierznice czarną przez wiele pokoleń, do złagodzenia niepokoju i nudności. Nie zaleca się stosowania mierznicy, jeśli przyjmujemy leki przeciw chorobie Parkinsona.
• 5-Hydroksytryptofan + magnez. Badania wykazały, że przyjmowanie 50 mg 5-HTP i 200 mg magnezu razem, 2 razy dziennie przez 3 miesiące, wyraźnie redukuje objawy choroby lokomocyjnej. 5-HTP nie jest dla każdego, wiadomo że wchodzi w interakcje z przepisywanymi zwykle lekami na cukrzycę, nadciśnienie, depresję, ból, migreny i chorobę Parkinsona. Kobiety w ciąży, karmiące piersią i osoby przyjmujące syrop na kaszel z dekstrometorfanem, powinny unikać przyjmowania tej mieszanki.
• Witamina B6. W dniach poprzedzających podróż dobrze jest przyjmować 2 razy dziennie, przynajmniej 100 mg B6 (np. z kompleksów witamin B). Warto wzbogacać o witaminę B6 żywność spożywaną zarówno przed, jak i w trakcie podróży. Bogate w tę witaminę są pistacje i nasiona słonecznika – które świetnie sprawdzają się jako przekąski w trakcie podróży.
• Olejki eteryczne. Zdaniem amerykańskiej agencji CDC (Centra Kontroli i Prewencji Chorób) stymulowanie innych zmysłów może odwrócić uwagę od ruchu, tym samym zapobiegając wystąpieniu objawów lub redukując je. Poza tradycyjnymi metodami leczenia, CDC wskazuje aromaterapię olejkiem eterycznym z miętymi pieprzowej lub z lawendy, jako skuteczną formę walki z chorobą lokomocyjną.
• Herbatka rumiankowa. Jeżeli wystąpią objawy, popijanie herbatki rumiankowej może pomóc złagodzić nudności i zrelaksować się. Można pić ją na zimno lub ciepło z odrobiną miodu.
• Korzeń lukrecji. Według badania opublikowanych w czasopiśmie Evidence Based Complementary Alternative Medicine, próba kliniczna z wykorzystaniem placebo wykazała, że korzeń lukrecji znacznie zmniejsza objawy niestrawności, w tym: nudności, wzdęcia oraz odbijanie. Na czas podróży przydać mogą się tabletki do ssania z korzenia lukrecji.

10 wskazówek jak zapobiec wystąpieniu objawów

Jeśli chodzi o chorobę lokomocyjną, łatwiej jest zapobiegać jej objawom, niż je pokonać. Nie oznacza to oczywiście, że powinniśmy rezygnować z podróży i aktywności które kochamy. Oznacza to, że powinniśmy pamiętać o naszych predyspozycjach, czynnikach ryzyka i najlepszych dla nas środkach zaradczych.

• Podczas podróży samochodem lub statkiem starajmy się utrzymywać wzrok na horyzoncie. Jeżeli objawy są gorsze podczas jazdy na tylnym siedzeniu, poprośmy o zmianę miejsca na te z przodu.
• W samochodzie lub samolocie kierujmy otwory wentylacyjne na naszą twarz, najlepiej by leciało na nas chłodne powietrze.
• Jeśli wywietrzniki lub okno nie są dostępne, zaopatrzmy się w mały ręczny wentylator, by utworzyć swój własny powiew.
•  Na łodzi stanie przy barierkach i wystawianie się na świeże powietrze może pomóc w zapobieganiu wystąpieniu objawów.
• Siedzenie na podłodze łodzi lub na niskim podwyższeniu również może pomóc.
• Podczas podróży nie czytajmy, nie używajmy telefonu, tabletu ani komputera.
• Przed podróżą zjedzmy lekki posiłek. Należy unikać tłustych i pikantnych potraw na dzień lub dwa przed podróżą.
• Słuchajmy muzyki. Zapewnia to wiele korzyści – podobnie jak aromaterapia – stymuluje inne zmysły i może powstrzymać objawy przed wystąpieniem. Jeżeli doświadczamy cyfrowej choroby lokomocyjnej, należy przerwać czynność prowokującą kiedy tylko pojawią się nudności lub zawroty głowy.
• By uniknąć wystąpienia objawów, odwracajmy się od urządzenia cyfrowego co 3-4 minuty. Skupmy się na nieruchomym obiekcie oddalonym o zaledwie 3-5 metrów, by zachęcić układ przedsionkowy do „zresetowania się”.

Środki ostrożności

Zazwyczaj objawy mijają, kiedy ustaje ruch. Jednak dłuższe okresy podczas których doświadczamy np. wymiotów, mogą skutkować odwodnieniem. W takiej sytuacji wymagane może być podanie płynów dożylnie.

Cyfrowa choroba lokomocyjna może powodować problemy z równowagą i upośledzenie widzenia, podobne do tego jak u człowieka pod wpływem alkoholu. Objawy mogą nam dokuczać nawet do kilku godzin po przerwaniu aktywności.

Podsumowanie

Warto pamiętać o tym, że:

• łatwiej jest zapobiec wystąpieniu objawów choroby lokomocyjnej, niż z nimi walczyć,
• konwencjonalne leki mogą wywoływać niepożądane skutki uboczne, które są tak samo uciążliwe jak dolegliwości które mają leczyć,
• cyfrowa choroba lokomocyjna staje się coraz bardziej powszechna, a jej objawy mogą utrzymywać się przez kilka godzin po zakończeniu aktywności,
• kobiety częściej niż mężczyźni borykają się z chorobą lokomocyjną, szczególnie podczas miesiączki i w czasie kiedy karmią piersią,
• infekcja ucha, choroba Meniera czy skolioza idiopatyczna uważane są za czynniki ryzyka dla wystąpienia choroby lokomocyjnej,
• naturalne środki zaradcze, w tym opaski akupresurowe, mogą skutecznie łagodzić objawy choroby lokomocyjnej lub zapobiec ich występowaniu.

  Źródło:

https://draxe.com/motion-sickness/

Opracowała Ewa Wysocka